Ostracods from the Upper Eocene of East Poland

• Autorzy: Szczechura J.

Warianty tytułu

PL

Małżoraczki z górnego eocenu wschodniej Polski

RU

Ostrakody verkhnego ehocena Voctochnojj Pol’shi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Ostracods of the Upper Éocène epicontinental deposits of east Poland are described. Of the 40 species, referred to 32 genera, Flexus erikae and Pterygocythereis siemienensis are the new ones. Age, palaeogeography and palaeoecology of the studied assemblage are discussed.

PL

Szczątkowo zachowane osady górnego eocenu, występujące w odsłonięciach w Siemieniu, we wschodniej Polsce, wykształcone są w postaci piasków glaukonitowych. Zawierają one zarówno mikro- jak i makrofaunę, z której małże, otwornice, kokkolity i wapienne mikroszczątki o nieokreślonej pozycji systematycznej zostały opracowane wcześniej (Woźny 1977; Pożaryska 1977; Locker in: Pożaryska & Locker 1971; Szczechura 1969). Dokładny wiek osadów ustalono głównie na podstawie otwornic pelagicznych i nannoplanktonu; ustalono iż odpowiada on dolnej części górnego eocenu, a ściślej dolnej zonie Globigerapsis semiinvolutus i Discoaster tani-nodifer. Małżoraczki potwierdzają górno-eoceński wiek tych osadów. Małżoraczki, aczkolwiek stosunkowo rzadkie w próbach z Siemienia, łącznie liczą 40 gatunków i reprezentują 32 rodzaje; 2 gatunki: Pterygocythereis siemienensis i Flexus erikae opisano jak nowe. Dominującymi gatunkami są: Schizocythere buendensis cf. simile Moos, Bairdoppilata gliberti Keij i Schuleridea (Aequacytheridea) perforata (Roemer). Korelacja regionalna zespołu gatunków rozpoznanych w osadach z Siemienia pozwoliła stwierdzić, że jest on najbardziej podobny do zespołu małżoraczków górno-eoceńskich występujących w RFN i NRD, Belgii i ZSRR (Ukraina), a różni się wyraźnie od zespołu małżoraczków tego wieku, znanych z Anglii i Francji. Polskie stanowisko małżoraczków górno-eoceńskich stanowi więc niejako pomost łączący NW i SE Europy i określa ich zasięg. Na uwagę zasługuje fakt, że pewne elementy tego zespołu małżoraczków opisano z Rumunii (Basen Transylwanii) i z Turcji. Warunki środowiskowe małżoraczków z Siemienia określa się jako morskie, o pełnym zasoleniu, płytkowodne, o głębokości nie większej niż 50 m. i temperaturze wody umiarkowanie ciepłej tj. max. 16-18 °C. Niniejsza praca została wykonana w ramach problemu międzyresortowego II/3.

RU

Частично сохранившиеся отложения верхнего эоцена, которые встречаются в обнажениях в Семеню в Восточной Польше, представляют собой глауконитовые пески. Они содержат как микро-, так и макрофауну, причём моллюски, фора-миниферы, кокколиты и известковые микроостатки, неопределённой позиции о систематике были изучены ранее (Возьны 1977; Пожарыска 1977; Локкер: Пожарыска и Локкер 1971, Щехура 1969). Точный возраст отложений был определён, главным образом, на основе пелагических фораминифер и наннопланктона; он соответствует нижней части верхнего эоцена, а точнее нижней зоне Globigerapsis semiinvolutus и Discoaster taninodifer. Ракушковые подтверждают верхне-эоценский возраст этих осадков. Ракушковые, хотя и встречаются довольно редко в пробах Семеня, насчитывают 40 видов и представляют 32 рода, причём 2 вида: Pterygocythereis siemienensis и Flexus erikae были описаны впервые. Преобладающими видами являются: Schizocythere buendensis cf. simile Moos, Bairdoppilata gliberti Keij и Schuleridea (Aequacytheridea) perforata (Roemer). Региональная корреляция собраний распознанных видов в отложениях Семеня даёт возможность утверждать, что такая совокупность ракушковых подобна до верхне-эоценских ракушковых, выступающих в Германии, Бельгии и СССР (Украина), и она резко отличается от совокупности ракушковых этого же возраста известных в Англии и Франции. Польское местонахождение верхне-эоцепских ракушковых является как бы связующим звеном для Западной и Восточной Европы и определяет распространение этих ракушковых. Следует обратить внимание на факт, что некоторые элементы этой ассоциации ракушковых были описаны в Румынии (Трансильванский бассейн) и в Турции. Условия существования ракушковых Семеня можно охарактеризовать как морские, большой солёности, мелководные, не превышающие глубины 50 м, а также умеренно тёплые, т.е. максимальная температура воды 16-18° С.

Słowa kluczowe

EN

ostracod; Flexus erikae; Pterygocythereis siemienensis; sediment; locality; stratigraphy; regional distribution; systematics; species list; paleogeography; paleoecology; Upper Eocene; Eocene; paleontology; Eastern Poland; Poland

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1977
• Tom: 22
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.55-92,fig.,ref.

Twórcy

autor

Szczechura J.

• Department of Palaeontology, Polish Academy of Sciences, Al.Zwirki i Wigury 93, 02-089 Warsaw, Poland

Bibliografia

• APOSTOLESCU, V. 1954. Repartition de quelques Ostracodes du Lutétien du Bassin de Paris. - Rev. Inst. Franc. Pétr., 9, 347, 703-706.
• - 1956. Contribution à l'étude des Ostracodes de l'Éocène inférieur (s.l.) du Bassin de Paris. - Ibidem, 11, 1357, 1327-1352.
• BASSIOUNI, M. A. 1969. Ostracoden aus dem Eozän von Ägypten. 2. Die Unterfamilien Hemicytherinae, Thaerocytherinae und Campylocytherinae. - Geol. Jb., 88, 203-234.
• BENSON, R. H. 1972. The Bradleya problem, with descriptions of two new psychrospheric ostracode genera, Agrenocythere and Poseidonamicus (Ostracoda: Crustacea). - Smithsonian Contr. Paleobiology, 12, 1-137.
• BOMBITA, G., GHETA, N., MARIANA, I. & OLTEANU, R. 1975. Éocène moyensupérieur et Oligocène inférieur des environs de Cluj (Excursion P); in: Micropaleontological Guide to the Mesozoic and Tertiary of the Romanian Carpathians, 14 th European Micropaleontological Colloquium, Romania 1975. - Inst. Geol. Geoph., 163-174, Bucarest.
• BONNEMA, J. H. 1940. Ostracoden aus der Kreide des Untergrundes des nordöstlichen Niederlanden. - Natuurhist. Maandbl. 30, 1/6, 8-72.
• BOSQUET, J. 1852. Description des Entomostraces fossiles des terrains Tertiaires de la France et de la Belgique. - Mém. Acad. couronnés Roy. Belgiques, 24, 1-142.
• BROTZEN, F. & POŻARYSKA, K. 1961. Foraminifères du Paléocene et de l'Eocène inférieur en Pologne septentrionale. Remarques paléogéographiques. - Rev. Micropaléont., 4, 3, 155-166.
• DEROO, G. 1966. Cytheracea (Ostracodes) du Maastrichtien de Maastricht (Pays Bas) et des régions voisines; résultats stratigraphiques et paléontologiques de leur étude. - Med. Geol. Sticht., C, 2, 2, 1-197.
• DUCASSE, O. 1967. Nouveaux Ostracodes de l'Éocène nord-aquitain. - P. V. Soc. Sc. Phys. Nat. Bordeaux. 23-89.
• - 1968. Les Ostracodes du Paléogène des sondages de Chaignes, Montjavoult, Le Tillet et Ludes (Basin de Paris). - Mém. B. R. G. M., Coll. sur l'Éocène, 59, 97-100.
• - 1969. Biozonation de l'Éocène nord-aquitain. - Bull. Soc. géol. France, 7, 11, 491-501.
• - 1972. Les Ostracodes de la coupe de Campo (Prov. Huesca, Espagne). - Rev. Espan. Micropal., no. extr., 272-289.
• HARTMANN, G. & PURI, H. S. 1974. Summary of neontological and paleontological classification of Ostracoda. - Mitt. Hamburg. Zool. Mus. Inst., 70, 7-73.
• HASKINS, C. W. 1968a, b. 1971a, b. Tertiary Ostracoda from the Isle of Wight and Barton, Hampshire, England. Part I, III, VI, VII. - Rev. Micropaleont., 10, 11, 13, 14, 4, 3, 4, 3, 250-260; 161-175; 207-221; 147-156.
• HAZEL, J. E. 1968. Ostracodes from the Brightseat Formation (Danian) of Maryland. - J. Paleont., 42, 1, 100-142.
• HERRIG, E. 1966. Ostracoden aus der Weissen Schreibkreide (Unter-Maastricht) der Insel Rügen. - Paläont. Abh., A., 2, 4, 693-1024.
• KEEN, M. C. 1968 Ostracodes de l'Éocène superieur et l'Oligocène inférieur dans les Bassins de Paris, du Hampshire et de la Belgique et leur contribution à l'échelle stratigraphique - Mém. B. R. G. M., Coll. sur l'Éocène, 58, 137-145, Paris.
• KEIJ, A. J. 1957. Eocene and Oligocene Ostracoda of Belgium. - Mém. Inst. Roy. Sci. Nat. Belgique, 136, 1-210.
• KHOSLA, S. C. 1972. Ostracodes from the Eocene beds of Rajastan, India. - Micropaleont., 18, 4, 476-507.
• LIEBAU, A. 1971. Homologe Skulpturmuster bei Trachyleberididen und verwandten Ostrakoden. - Diss. Fachb. Bergbau Gowiss. Techn. Univ. Berlin, 1-117, Berlin.
• LIENENKLAUS, E. 1894. Monographie der Ostrakoden des nordwestdeutschen Tertiäirs. - Ztschr. deutsch. geol. Ges., 46, 158-268.
• - 1900. Die Tertiär-Ostrakoden des mittleren Norddeutschlands. - Ibidem, 52, 497-550.
• MADDOCKS, R. F. 1969. Revision of Recent Bairdiidae (Ostracoda). - Bull. Smithsonian Inst., U. S. Nat. Mus., 295, 1-126.
• MALZ, H. 1973. Ostracoden aus dem Sannois und jüngeren Schichten des Mainzer Beckens, 3. Ehemalige "Cytheridae"-Arten und-Verwandte. - Notizbl. hess. L.-Amt Bodenjorsch. 101, 188-201.
• MARGERIE, P. 1968. Inventaire des ostracodes conserves dans les couches inférieures des formations post-campaniennes du Mont-Aimé (Marne), part II. - Mém. Soc. Agr., Comm. Sci. Arts-de la Marne, 83, 7-36.
• MOOS, B. 1963. Über einige der "Cythere macropora" Bosquet 1852 (Ostr.) ähnliche Arten aus verschiedenen Tertiärstufen. - Geol. Jb., 82, 21-42.
• - 1965. Die Ostracoden-Fauna des Unteroligozäns von Bünde (Bl. Herford-West, 3817) und einige jüngere Arten. (Ostr., Crust.). I. Quadracythere (Hornibrookella) n. subg., Pokornyella, Hemicythere, Hermanites. - Ibidem, 82, 593-630.
• - 1966. Die Ostracoden-Fauna des Unteroligozäns von Bünde (Bl. Herford-West, 3817) und einige verwandte Arten aus verschiedenen Tertiärstufen (Ostr., Crust.). II. Trachyleberidea Bowen 1953, Hazelina n. gen. - Ibidem, 84, 281-298.
• - 1969. Zur Ostracoden-Fauna (Crust.) des Unteroligozans von Latdorf. - Ibidem, 87, 1-40.
• - 1970. Die Ostracoden-Fauna des Unteroligozäns von Brandhorst bei Bünde (Bl. Herford-West, 3817). III. Schulerideinae Mandelstam 1959 und Cytherideinae Sars 1925. - Ibidem, 88, 289-320.
• - 1971. Taxonomische Bearbeitung der Ostracodengattung Cytherura und verwandter Gattungen - Beih. geol. Jb., 106, 53-108.
• - 1973a. Ostracoden des norddeutschen Eozän und einige Arten aus dem Oligozän. - Geol. Jb., A6, 25-81.
• - 1973b. Einige Eucytherura-Arten aus Eozän und Oligozän. - Ibidem. A6, 83-95.
• MORKHOVEN, F.P.C.M. van. 1963. Post-Paleozoic Ostracoda. Their morphology, taxonomy, and economie use, II - Elsevier Publ. Co, 1-478 Amsterdam-London-New York.
• PIETRZENIUK, E. 1969. Taxonomische und biostratigraphische Untersuchungen an Ostracoden des Eozän 5 im Norden der Deutschen Demokratischen Republik. - Paläont. Abh., Abt. A., 4, 1, 1-162.
• POŻARYSKA, K. 1977. Upper Eocene foraminifera of East Poland and their palaeogeographieal meaning. - Acta Palaeont. Pol., 22, 1, 3-54.
• - & LOCKER, S. 1971. Les organismes planktoniques de l'Éocène supérieur de Siemień, Pologne orientale. - Rev. Micropaléont. 14, 5, 57-72.
• - & SZCZECHURA, J. 1968. Foraminifera from the Paleocene of Poland, their ecological and biostratigraphical meaning. - Pal. Pol., 20, 1-107.
• SCHEREMETA, V. 1969. Ostrakody paleogena Ukrainy. - Lvovskoje geologičeskoje obščestvo. Izd. Lvovskogo Univ., 1-274, Lvov.
• SOHN, I. G. 1964. The ostracode genus Cytherelloidea, a possible indicator of paleotemperature.
• - Publ. Staz. Zool. Napoli, 33 suppl., 529-534.
• SONMEZ, N. 1964. Deux nouveaux genres d'Ostracodes du Paléogène de Thrace (Turquie). - Rev. Micropaleont., 6, 2, 76-84.
• SZCZECHURA, J. 1965. Cytheracea (Ostracoda) from the uppermost Cretaceous and lowermost Tertiary of Poland. - Acta Pal. Pol. 9, 3, 451-564.
• - 1969. Problematic microfossils from the Upper Eocene of Poland. - Rev. Espan. Micropal., 1, 1, 81-94.
• TRIEBEL, E. 1949. Zur Kenntnis der Ostracoden-Gattung Paijenborchella. - Senckenb., 30, 193-203.
• - 1950. Homöomorphe Ostracoden-Gattungen. - Ibidem, 31, 5/6, 311-330.
• - & MALZ, H. 1969. "Normale" und inverse Gehäuse bei den Loxoconchinae (Ostracoda): Loxoconchissa n.g. - Senckenberg. Lethaea, 50, 5/6, 447-463
• WOŹNY, E. 1966. Eocen z Siemienia koło Parczewa. - Kwart. Geol., 10, 3, 843-850.
• - 1977. Pelecypods from the Upper Eocene of East Poland. - Acta Palaeont. Pol. 22, 1, 93-112.