Rozwój obszarów wiejskich jest determinowany przez wiele czynników. Wśród nich są czynniki demograficzne. W opracowaniu wykazano, że istnieje zależność między wielkością i jakością zasobów ludzkich a rozwojem pozarolniczej działalności gospodarczej, którą potraktowano jako wyznacznik wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Analizą objęto obszary wiejskie całego kraju w ujęciu regionalnym. Województwa charakteryzujące się korzystniejszą strukturą zasobów ludzkich mają bardziej zróżnicowaną funkcjonalnie przestrzeń. Natomiast w województwach o niezbyt korzystnej strukturze zasobów ludzkich proces przekształceń funkcjonalnych obszarów wiejskich zachodzi znacznie wolniej.
Jednym z najważniejszych problemów polskiego rolnictwa są zmiany obszarowe, wiążące się z odpływem siły roboczej z rolnictwa. Celem opracowania było przedstawienie ilości i jakości zasobów siły roboczej związanej z rolnictwem; ukazanie ich rozkładu przestrzennego, wykrycie źródeł przeludnienia agrarnego oraz określenie jego wpływu na obecne i przyszłe zmiany strukturalne gospodarstw rolnych w ujęciu przestrzennym. Stwierdzono, że rolnictwo dysponuje znacznymi zasobami siły roboczej, które w znacznej części są niewykorzystane - bezrobocie jawne i ukryte (około 800 tys. osób). Problem zagospodarowania nie w pełni wykorzystanej siły roboczej powiązanej z rolnictwem będzie najważniejszym i najtrudniejszym zagadnieniem w procesie zmian strukturalnych gospodarstw. Przestawione w opracowaniu czynniki utrudniające proces koncentracji ziemi w dużych gospodarstwach, zależą w głównej mierze od czynnika ludzkiego. W związku z tym, szansą poprawy struktury agrarnej jest tworzenie nowych miejsc pracy dla ludności rolniczej nie znajdującej pełnego zatrudnienia w swoim gospodarstwie.
Celem opracowania jest określenie zmian jakie nastąpiły w zasobach i organizacji gospodarstw rolniczych, różniących się poziomem nakładów pochodzących z zakupu, w latach 1991-2001. Przeprowadzona analiza wykazała, iż gospodarstwa o zróżnicowanym poziomie nakładów z zakupu charakteryzowały się także zróżnicowaną organizacją oraz zasobami.
W artykule przedstawiono zmiany zachodzące w zasobach siły roboczej w rolnictwie w latach 1996-2007 pod wpływem przemian społeczno-gospodarczych oraz członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Szczegółowej analizie poddano zmiany liczby pracujących w gospodarstwach rolnych w jednostkach AWU na tle zmian demograficznych i ekonomicznych (wielkości gospodarstw rolnych) oraz zmiany w strukturze płci i wieku użytkowników gospodarstwa rolnego.