Transport zalicza się do takiej działalności, która sprzyja konkurencyjności. Jest on związany bezpośrednio z funkcjonowaniem gospodarki narodowej organizacją życia społecznego. Podstawą działań w zakresie transportu i jego rozwoju są potrzeby ruchowe - przemieszczanie ładunków i osób. Wynikają one z różnych źródeł i są adresowane do różnych gałęzi i rodzajów form przemieszczania w obrębie zróżnicowanych struktur (obszarów). Przedmiotem niniejszego opracowania są wszystkie gałęzie transportu: transport samochodowy (drogowy), kolejowy, śródlądowy, morski i lotniczy, stanowiące o przestrzennym zróżnicowaniu konkurencyjności poszczególnych województw. Poszczególne gałęzie transportu bazują na infrastrukturze transportowej i środkach transportu o odmiennym charakterze i sposobie funkcjonowania.Tłem dla przedstawienia konkurencyjności województw są wielkości i zmiany przemieszczeń ładunków i osób w ramach różnych gałęzi transportu zrealizowane w 1999 r. w porównaniu do 1994 r. Umożliwiły one określenie roli poszczególnych gałęzi i rodzajów transportu w skali kraju. W opracowaniu wykazano cechy, które predestynują do współzawodnictwa poszczególne województwa w zakresie różnych gałęzi transportu. Cechy te wyrażono w postaci wskaźników dostępności obszaru (gęstości sieci), dostępności mieszkańców do sieci i dostępności do środków przewozowych. Ponadto rozpatrywano cechy jakościowe, określające możliwość szybkiego i bezpiecznego przemieszczania się osób i ładunków. Jako mierniki konkurencyjności województw przyjęto poziomy wskaźników dostępności wyrażone w procentach w porównaniu do wartości średnich krajowych. Dla porównania wskaźników występujących w Polsce wykazano poziomy wskaźników w krajach za granicą. Przeprowadzone badania konkurencyjności województw w zakresie transportu wykazały duże różnice w wyposażeniu w sieć drogową i kolejową oraz w dostępności województw do innych gałęzi transportu. Związane jest to w znacznej mierze ze stopniem rozwoju urbanizacji i zagospodarowaniem przestrzennym. Zróżnicowania województw zostały wykształcone w długim okresie historycznym i wynikają w zasadzie z położenia geograficznego. Badania poziomu funkcjonalności transportu w poszczególnych województwach z punktu widzenia gęstości sieci dróg o nawierzchni twardej i jednocześnie gęstości sieci kolejowej w przeliczeniu na 100 km2 powierzchni województwa wykazały, że największą zdolność do konkurowania mają takie województwa jak: śląskie, dolnośląskie, opolskie i małopolskie. Są to województwa zlokalizowane w południowo-zachodniej części Polski. Jednocześnie przy najwyższych wskaźnikach gęstości dróg województwa śląskiego i małopolskiego, obciążenie dróg pojazdami oraz wypadkowość na drogach tych województw jest największa. Spośród województw, w których występuje najmniejsza gęstość sieci dróg i kolei (mazowieckie, zachodniopomorskie, warmińsko-mazurskie, lubelskie, podlaskie), w województwie mazowieckim obciążenie dróg i wskaźniki wypadków należą do grupy najwyższych. W województwie warmińsko- mazurskim i w podlaskim jest najmniejsze i obciążenie dróg i najmniejsza wypadkowość. Jednym z istotnych czynników wpływających na konkurencyjność województwa i względem innych jest możliwość szybkich połączeń krajowych i międzynarodowych oraz wykorzystanie dla szybkiego przemieszczania się dróg ekspresowych i autostrad, których długości do tej pory są niezadowalające.Zestawiając dostępność transportową poszczególnych województw (lub stolic województw), wyrażającą się możliwością dokonania szybkich krajowych i międzynarodowych połączeń kolejowych, połączeń lotniczych krajowych i międzynarodowych z lotniska zlokalizowanego najczęściej w stolicy i województwa, możliwością dostępu województwa do dróg ekspresowych i autostrad i oraz portów żeglugi śródlądowej i morskiej, i największe możliwości powiązań transportowych, stanowiących istotny czynnik aktywizujący rozwój gospodarczy, ma województwo pomorskie. Tylko brak dostępu do morza zmniejsza nieco atrakcyjność transportową województwa wielkopolskiego i dolnośląskiego, a brak połączeń międzynarodowych lotniczych - województwa zachodniopomorskiego. Bez możliwości dwóch rodzajów połączeń i są województwa kujawsko-pomorskie, lubuskie, małopolskie, mazowieckie, śląskie i warmińsko-mazurskie. W grę wchodzi albo brak połączeń lotniczych międzynarodowych, albo i brak dostępu do morza. Najmniejsze możliwości korzystania z poszczególnych gałęzi i transportu mają województwa: lubelskie, świętokrzyskie, podlaskie i podkarpackie. Charakteryzuje je przede wszystkim brak dróg o wysokich parametrach - dróg ekspressowych bądź autostrad, umożliwiających szybkie połączenia, brak połączeń lotniczych (z wyjątkiem woj. podkarpackiego, które ma tylko lotnisko krajowe) oraz brak bezpośredniego dostępu do portów żeglugi śródlądowej i morskiej. Województwa te można zaliczyć do najmniej konkurencyjnych w zakresie dostępności transportowej. Badania te wykazały, że nie można wyróżnić województw, które charakteryzowałyby się największą dostępnością połączeń i równocześnie posiadały dobre wyposażenie w sieć transportową i przy wysokich wskaźnikach motoryzacji osiągnęłyby wysoki stopień bezpieczeństwa na drogach. Ogólnie można przyjąć, że województwa leżące na skrzyżowaniach historycznie ukształtowanych szlaków transportowych (drogowych i kolejowych) o znaczeniu międzynarodowym i krajowym oraz województwa najbardziej zurbanizowane charakteryzują się największą dostępnością. Ponadto, im województwo jest dalej położone od granic zachodnich, tym dostępność transportowa jest mniejsza.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.