W pracy przedstawiono analizę wpływu wilgotności na proces rozdrabniania nasion wyki ozimej. Badania wykonano na laboratoryjnym rozdrabniaczu bijakowym, stosując zmienną prędkość bijaków w zakresie 5000-7000 obr· min-1. Poddana badaniom wyka doprowadzona została do sześciu poziomów wilgotności od 8 do 18%. Ocena wariancji wykazała istotny wpływ wilgotności na wskaźniki opisujące proces rozdrobnienia poszczególnych poziomów. Zależności pomiędzy badanymi cechami a wilgotnością nasion opisane zostały równaniami regresji.
W badaniach określono zależności pomiędzy procentowym udziałem koniczyny w mieszance a parametrami jej przydatności do kiszenia. Wyprowadzono również równania regresji pozwalające szacować zawartość w zielonkach cukrów łatwo rozpuszczalnych, białka, pojemność buforową i fermentacyjność zielonek na podstawie składu botanicznego mieszanek motylkowo-trawiastych. Przy wykorzystaniu wszystkich badanych parametrów najlepiej opisującymi te zależności były równania regresji wielomianowej. Oszacowana minimalna zawartość suchej masy dla mieszanki zawierającej 22% koniczyny wynosiła ok. 20%. Wskazuje to, że teoretycznie możliwe byłoby zakiszenie takiej zielonki bez podsuszania i stosowania dodatków.
Przedstawiono wyniki badań podstawowych właściwości fizycznych nasion łubinów: wąskolistnego odmiany Emir, żółtego odmiany Juno, białego odmiany Bardo. Wymiary nasion, masę pojedynczych nasion, masę właściwą, gęstość usypowa, współczynnik tarcia zewnętrznego i współczynnik restytucji energii kinetycznej określano w przedziale wilgotności 10-25%. Otrzymane zależności przedstawiono za pomocą statystycznie istotnych równań regresji, mających zastosowanie w matematycznym modelowaniu procesów roboczych. Wzrost wilgotności badanych nasion łubinów powoduje wzrost ich wymiarów, masy pojedynczych nasion, współczynnika tarcia zewnętrznego, natomiast spadek masy właściwej, gęstości usypowej i współczynnika restytucji energii kinetycznej.