Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 46

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 3 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  geografia osadnictwa
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 3 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
Na podstawie wstępnego raportu OECD (sporządzonego w 1997 r.) w aktykule przedstawiono problemy obszarów zdegradowanych w dużych miastach (ponad 100 tys. mieszkańców) krajów rozwiniętych - członków OECD, w skład których od kilku lat wchodzi również Polska. Analizy raportu wykazują, że od 7 do 25% ludności dużych miast żyje na obszarach zdegradowanych. Szacuje się, że jest to ok. 10% ogółu ludności krajów rozwiniętych. Degradacja miejska to bariera w realizacji współczesnych strategii rozwojowych, w których dużym i wielkim miastom wyznacza się rolę centrów wszechstronnej, międzynarodowej konkurencji dynamizującej rozwój. Jest ona również czynnikiem dysfunkcji w realizacji doktryny zrównoważonego rozwoju. Kryteria kwalifikujące obszar miejski jako zdegradowany to średni dochód mieszkańców danego obszaru na poziomie do 50% średniej krajowej lub (rozłącznie) bezrobocie o ponad 50% większe niż średnia krajowa. Oprócz nich wskaźnikową rolę mogą pełnić kryteria struktury rodzin zamieszkałych na danym obszarze miejskim (odsetki rodzin wielodzietnych i wielolicznych, prowadzonych przez jednego rodzica i z dziećmi poniżej 15 lat), warunki mieszkaniowe, skład demograficzny i etniczny ludności danego obszaru. Problem degradacji obszarów miejskich krajów rozwiniętych niepokoi nie tylko z powodów swych licznych reperkusji politycznych (podatność ludności obszarów zdegradowanych na radykalne ideologie; rewolty miejskie), ekonomicznych (nakłady na pomoc społeczną, koszty społeczne, dewastacja majątku miejskiego, szare strefy gospodarcze) i społecznych (patologie społeczne). Nie opanowane są również przyczyny degradacji - stosunkowo nowe zjawiska ekonomiczne - globalizacji gospodarki, pojawienie się nowoczesnych technologii (high-tech) kształtujących nową strukturę rynku pracy i nowe zapotrzebowanie na kwalifikacje. Artykuł - oprócz opisu zjawisk degradacji miejskiej - koncentruje się na prezentacji nowej polityki krajów OECD (przoduje w tym względzie USA i W. Brytania) wobec miejskich obszarów zapóźnionych i zdegradowanych. Zrywa ona z mechanicznym, charakterystycznym dla państwa opiekuńczego, rozdzielnictwem środków centralnych na równi dla wszystkich, a w przydziale środków na programy lokalne i regionalne zaczyna stosować nowe kryteria terytorializacji (granty dla najlepszych programów lokalnych), partnerstwa (uprzywilejowane są programy zapewniające wiązanie środków publicznych z wkładami partnerów - inwestorów prywatnych) i partycypacji społecznej (akceptacja społeczna dla programów, presja społeczna na realizację długofalowych programów). Artykuł omawia wiele problemów realizowanych w USA i Angli w oparciu o te kryteria od lat 60. do dzisiaj. Zapoznanie się z nimi może być szczególnie instruktyne dla Polski. Artykuł zamyka próba oceny zjawisk degradacji na obszarach miast polskich, możliwa do przeprowadzenia na podstawie badań geografów i socjologów z drugiej połowy lat 80. Autor formułuje również wnioski wynikające dla nas z raportu, dotyczące zarówno monitorowania zjawisk degradacji miejskiej, jak i polityki wobec miejskich obszarów zdegradowanych.
Od 1980 r. słowo kluczowe „zrównoważony rozwój" nie przekroczyło w zasadzie poziomu deklaracji politycznych i ideologicznych. Ten rosnący na znaczeniu termin nie poddawał się łatwo licznym próbom jego dezagregacji analitycznej. Znalazł swoje miejsce przede wszystkim jako wysoko ustawione hasło w dokumentach najwyższej wagi, na poziomie światowym, europejskim i krajowym. Zadanie podjęte w badaniach i przedstawione w artykule polegało na opracowaniu metody ocen komponentów opracowań planistycznych pod kątem ich zrównoważenia - odnoszonego do dobieranych mierników tych zrównoważeń. Cel metodyczny sprowadzono zatem do analitycznych ocen stopni i zakresów zrównoważenia tych komponentów. Zdezagregowane komponenty dla wygody użytkowania przedstawiono w formie umownie przyjętych i wymiennych systemów - funkcjonujących w istniejących i planowanych układach/jednostkach osadniczych. Katalog zawiera następujące systemy dla oceny uwarunkowań rozwoju zagospodarowania przestrzennego: 1) Powiązań z otoczeniem przestrzeni kraju/ regionu/miasta; 2) Zagospodarowania przestrzennego układu /jednostki osadniczej; 3) Środowiska przyrodniczego i społecznego; 4) Środowiska ekonomicznego i biznesu; 5) Transportu i dostępności globalnej, europejskiej i krajowej; 6) Infrastruktury komunalnej; 7) Kultury i dziedzictwa historycznego; 8) Turystyki i wypoczynku; 9) Ekosystemu regionalnego/miejskiego; 10) Planowania przestrzennego; 11) Zasobów nieruchomości i rynku mieszkaniowego; 12) Zarządzania regionem/miastem Zamierzeniem autorskim jest opracowanie metody otwartej i pozwalającej na wymianę o jej elementów lub wzbogacenie nowym ujęciem ocen zrównoważenia komponentów e opracowań planistycznych. Kolejnym krokiem metodycznym jest stworzenie instrumentacji ocen stopni i zakresów zrównoważenia celów i kierunków rozwoju d zagospodarowania przestrzennego układów/ jednostek osadniczych. Stosując metodyczną zasadę ciągłości, przyjęto za podstawę konstrukcji celów i kierunków te same 12 systemów, zastosowanych w katalogu uwarunkowań rozwoju. W ten sposób uzyskano jednolitą i zespoloną strukturę budowy metody oceny zrównoważenia w planach układów/jednostek osadniczych. Przyjęto następujące kierunki rozwoju: 1) Powiązań z otoczeniem przestrzeni kraju, regionu, miasta; 2) Zagospodarowania przestrzennego układów/jednostek osadniczych; 3) Środowiska przyrodniczego i społecznego; 4) Środowiska ekonomicznego i biznesu; 5) Transportu i dostępności globalnej, europejskiej i krajowej; 6) Infrastruktury komunalnej; 7) Ochrony kultury i dziedzictwa historycznego; 8) Rozwoju turystyki i wypoczynku; 9) Funkcjonowania i ochrony ekosystemu regionalnego/miejskiego; 10) Planowania przestrzennego; 11) Zasobów nieruchomości i rynku mieszkaniowego; 12) Zarządzania regionem/miastem. W ocenie stanów i zakresów zrównoważenia komponentów systemów funkcjonalnych będą zastosowane dostępne wskaźniki lokalne, normy i standardy krajowe i międzynarodowe, dane statystyczne, źródła porównawcze i wyniki sondaży społecznych. Wstępne wyniki zastosowania innowacyjnej metody w pracach badawczych IGPiK są obiecujące, ale młodzi pracownicy mogą spotkać się z trudnościami interpretacyjnymi. Akcenty metodyczne zostały postawione 1 na cechy badawcze i bardzo praktyczne do zastosowania w warsztatach planistycznych. Użytkownicy metody mogą stosować własną jej interpretację i podejmować twórcze wysiłki jej doskonalenia dalszego rozwinięcia. Autor metody wyraża nadzieję, że słowo kluczowe „zrównoważony rozwój" przestanie być co najmniej w planowaniu przestrzennym i urbanistycznym tylko sloganem politycznym i ideologicznym.
IGPiK uczestniczył w realizacji projektu zamawianego KBN pt. „Wpływ budowy i eksploatacji autostrad na przemiany systemu zagospodarowania przestrzennego Polski". Artykuł przedstawia syntetyczne ujęcie wyniku badań nad określeniem uwarunkowań i kierunków polityki przestrzennej w pasie bezpośredniego oddziaływania przewidywanej do realizacji autostrady A-2. Przebiega ona przez 5 województw, 29 powiatów i 76 gmin. Autostrada narusza strukturę przestrzenną w 26 gminach, przecina gminy, w których występują parki krajobrazowe i inne obszary chronione, a także gminy posiadające zbiorniki wód podziemnych wymagające specjalnego zagospodarowania. Opracowana została charakterystyka obszaru oddziaływania autostrady zawierająca: informacje ogólne (powierzchnia, liczba ludności i miast, stopień urbanizacji), wskaźniki gospodarcze (podmioty gospodarki narodowej, zatrudnienie i dochód gmin na 1 mieszkańca) oraz infrastrukturę społeczną (szkolnictwo ponadpodstawowe i wyższe, muzea, szpitale). Zidentyfikowane zostały problemy rozwoju w kategoriach ograniczeń i barier, zagrożeń i konfliktów oraz możliwości i szans. Za cele polityki przestrzennej uznano: - wykorzystanie autostrady A-2 jako stymulatora rozwoju gospodarczego i sieci osadniczej, - minimalizację zagrożeń wynikającą z budowy i eksploatacji autostrady, - wpisanie autostrady A-2 w funkcjonowanie istniejących struktur przestrzennych. Wydzielono 12 obszarów, dla których określona została zróżnicowana polityka przestrzenna. Autostrada A-2 jako czynnik stymulujący rozwój spowoduje: - otwarcie atrakcyjnych terenów dla kapitału krajowego i zagranicznego, - wymuszenie inwestycji przyspieszających rozwój i podnoszących jakość życia (centra kongresowe, tereny targowe i wystawowe, infrastruktura techniczna), - uporządkowanie i usprawnienie funkcjonowania systemów transportowych w skali ruchu tranzytowego oraz przemieszczania się dóbr i ludzi w różnej skali czasowej i przestrzennej, - wymuszenie zmian strukturalnych w zakresie: zatrudnienia, szkolnictwa, rolnictwa, produkcji i usług - wykorzystując w ten sposób lepiej specyfikę poszczególnych obszarów, - efektywniejsze wykorzystanie walorów turystycznych i wypoczynkowych, stanowiących istotny czynnik rozwoju, - tworzenie nowych miejsc pracy związanych z budową i eksploatacją autostrady. Na realizacji autostrady najwięcej skorzystają aglomeracje miejskie Poznania, Łodzi i Warszawy oraz miasta powiatowe powiązane z węzłami autostradowymi. Autostrada oddziaływać będzie na koncentrację zainwestowania miejscowego, podnosząc poziom urbanizacji w wymiarze ilościowym i jakościowym. Na obszarach aglomeracyjnych wzmocni powiązania wewnętrzne oraz wpłynie na intensyfikację zainwestowania terenu i to na wyższym poziomie technicznym i użytkowym. Odczuwalnym dla społeczeństwa pozytywnym efektem budowy autostrad powinien być wzrost zamożności ludności i otwarcie nowych możliwości realizacji indywidualnych i zbiorowych aspiracji ludności. Zarysowaną w pracach IGPiK politykę przestrzenną należy w dalszych pracach stopniowo konkretyzować w postaci programów i zadań stanowiących element regionalnych i lokalnych strategii rozwoju i planów zagospodarowania przestrzennego.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 3 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.