W artykule przedstawiono metodę opracowania planu ochrony dla obszaru Kampinoskiego Parku Narodowego i jego otuliny. Jest to pierwsze tego typu opracowanie spośród wszystkich parków narodowych w Polsce. Zawiera szereg nowoczesnych rozwiązań z zakresu kształtowania ekologicznej struktury krajobrazu oraz czynnej ochrony ekosystemów i gatunków. Może stanowić ważny punkt odniesienia dla planów ochrony innych parków narodowych i krajobrazowych.
Na podstawie dwuletnich badań fitosocjologicznych udowodniono, że brak użytkowania łąk i pastwisk zlokalizowanych w sąsiedztwie Kampinoskiego Parku Narodowego może być jedną z głównych przyczyn degradacji botanicznej. W przeszłości rolnicy systematycznie kosili lub wypasali te użytki zielone, ale obecnie jedynie niewielka ich powierzchnia jest wykorzystywana rolniczo. W wyniku zaprzestania koszenia obserwuje się wyraźne zmniejszenie liczby gatunków roślin. Klasa Molinio-Arrhenatheretea jest ciągle najczęściej spotykaną klasą ale w wielu przypadkach obserwuje się zdominowanie użytków zielonych przez Deschampsia caespitosa w warunkach bardziej wilgotnych siedlisk lub Holcus lanatus w siedliskach suchych. Pewien rodzaj ekstensywnego użytkowania łąk i pastwisk wydaje się niezbędny dla właściwej ochrony zbiorowisk trawiastch na tym obszarze.