Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 16

Liczba wyników na stronie
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 1 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników

Wyniki wyszukiwania

help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 1 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
Opracowanie zawiera wyniki produkcyjno - ekonomiczne i sytuację finansową 120 wielkoobszarowych gospodarstw sprywatyzowanych, przebadanych w 1995 r. przez IERiGŻ. Jest to kontynuacja badań z lat ubiegłych. Przekształcenia własnościowe w PGR powodują istotne zmiany nie tylko w sferze organizacji, zarządzania i motywowania do pracy, ale również w wyposażeniu w czynniki produkcji, ich wykorzystaniu, w intensywności gospodarowania oraz kierunkach produkcji. Najistotniejsze zmiany w tym zakresie zachodzą w momencie zmiany formy własności, a wywoływane są realizacją programów restrukturyzacyjnych. W późniejszym okresie zmiany te są wolniejsze, przybierają charakter ewolucyjny wynikający z potrzeb nowych właścicieli czy użytkowników. Szukając wzrostu dochodów, gospodarstwa zwiększają udział bardziej opłacalnych kierunków produkcji rolniczej i pozarolniczej. Możliwości powiększenia dochodów intensywnie poszukują również w racjonalizacji nakładów. Wiąże się to nie tylko ze zmniejszeniem zatrudnienia, ale również poprzez wprowadzenie nowych technik i technologii produkcji, postępu biologicznego oraz nowych systemów żywienia i chowu zwierząt. W 1994 r. gospodarstwa badane osiągnęły przeciętnie wynik finansowy dodatni (wskaźnik rentowności 4,7%) . W stosunku do roku poprzedniego nastąpiła istotna poprawa efektywności gospodarowania we wszystkich formach własności. Miało to miejsce przy jednoczesnym wyraźnym wzroście poziomu intensywności gospodarowania. Nakłady na 1 ha. uż. rol. wzrosły z 12,7 mln. zł. w 1993 r. do 20,7 mln. zł. w 1994 r. W co piątym gospodarstwie sytuację ekonomiczno - finansową można określić jako trudną. Dotyczy to wszystkich form własności. Należy liczyć się, że znaczna część z nich może nie sprostać wymogom rynku, tak jak to miało miejsce w 7 przypadkach. Wymusi to potrzebę szukania nowych rozwiązań powtórnego ich zagospodarowania.
Z badań wynika, iż spółdzielnie produkcyjne utrzymały wypracowany wcześniej model rozwoju. Z uwagi na mały obszar, relatywnie duże zasoby siły roboczej, działalność ich ma charakter wielostronny, ze znacznym udziałem przetwórstwa, usług i produkcji pozarolniczej. W 1998 r. zboża i rzepak zajmowały prawie 89% zasiewów, a więc o 14,5% więcej niż w 1989 r. Urynkowienie gospodarki wymusiło ograniczenie intensywności produkcji w dziale roślinnym, podobnie jak w pozostałych sektorach rolnictwa. W latach 1997-1998 zastosowano nawożenie mineralne na poziomie ok. 170 kg NPK/ha UR, a więc znacznie mniej niż przed urynkowieniem, ale dwukrotnie więcej niż przeciętnie w gospodarstwach indywidualnych. Spółdzielnie utrzymały również dość wysoki poziom produkcji zwierzęcej. Co prawda pogłowie bydła, owiec a w ostatnich dwóch latach i drobiu rzeźnego, jako kierunków produkcji mniej opłacalnych, spadło, lecz wyraźnie wzrosło pogłowie trzody chlewnej. W wyniku tego produkcja towarowa żywca z jednostki powierzchni została utrzymana na zbliżonym wysokim poziomie tj. 300 kg żywca na 1 ha UR. Pomimo wprowadzenia zmian dostosowawczych do wymagań rynku i osiągania zadowalających wyników produkcyjnych, sytuacja dochodowa spółdzielni w ostatnim dziesięcioleciu uległa wyraźnemu pogorszeniu. Główną przyczynę obniżenia dochodowości było znaczne pogorszenie ekonomicznych uwarunkowań rozwoju rolnictwa. Wymagania rynku co do sprawności gospodarowania wyraźnie wzrosły. Z badań wynika, iż wymogom tym w 1998 r. było w stanie sprostać około 40% spółdzielni. Osiągnęły one dochód ogólny na jednego pełnozatrudnionego powyżej 75% poziomu parytetowej opłaty pracy. Około 1/4 rolniczych spółdzielni, mniejszych obszarowo i wspierających rolnictwo przetwórstwem rolnym, utrzymuje się na rynku dzięki niskiej opłacie robocizny, kształtującej się na poziomie od 50 do 75% opłaty parytetowej. Natomiast ok. 1/3 spółdzielni w 1998 r. nie było w stanie spełnić wymagań rynku. Wypracowały one bowiem dochód na jednego pełnozatrudnionego poniżej 50% poziomu parytetowej opłaty pracy. Grupa ta będzie stopniowo ulegać likwidacji.
Opracowanie zawiera wyniki produkcyjno - ekonomiczne 125 wielkoobszarowych sprywatyzowanych gospodarstw, przebadanych przez IERiGŻ w 1996 r. Jest to kontynuacja badań z lat ubiegłych. Tegoroczne badania potwierdzają, że proces zmian własnościowych nie został zamknięty, w dalszym ciągu poszukuje się form bardziej stabilnych o wyższym poziomie prywatyzacji. W ciągu ostatnich dwóch lat 37% gospodarstw administrowanych zmieniło formę własności głównie w kierunku dzierżawy, zaś 17% dzierżawców nabyło w całości lub części użytkowane gospodarstwa. Ponad 95% dzierżawców jest zainteresowanych zakupem dzierżawionego gospodarstwa. Pomimo niewielkiego zmniejszenia zatrudnienia z 6,3 do 6,1 osoby na 100 ha uż. roln., obserwuje się wzrost wydajności pracy mierzonej wartością dodaną. Wartość ta w przeliczeniu na 1 zatrudnionego wzrosła o 31,3% w porównaniu do roku 1995. Przeciętny obszar gospodarstwa uległ niewielkiemu zmniejszeniu - o 56 ha uż. rolnych. Zmniejszył się również procent ziemi nieużytkowanej rolniczo z 4,7% w 1995 r. do 3,4% w 1996 r. We wszystkich formach własności wystąpił znaczący wzrost nakładów na inwestycje, - głównie na ruchomą część majątku. W budownictwie występuje zastój, którego przyczyn należy upatrywać w braku środków własnych, zaś w przypadku gospodarstw administrowanych i dzierżawionych dodatkowo w obawie co do trwałości gospodarstwa. W produkcji roślinnej w porównaniu z 1995 r. uzyskano niższe plony. Jednak poziom ten wypada korzystnie w porównaniu z lepszymi gospodarstwami indywidualnymi. W 1996 r. obserwuje się dalszy wzrost produkcji zwierzęcej. Pogarszająca się koniunktura oraz zamierzenia na najbliższą przyszłość sygnalizują o możliwości spadku produkcji zwierzęcej. Niepokojącym zjawiskiem są sygnały o całkowitej jej likwidacji. Szukając wzrostu dochodów gospodarstwa zwiększyły udział bardziej opłacalnych kierunków produkcji rolniczej, pozarolniczej, przetwórstwa. W 1996 r. sytuacja ekonomiczno - finansowa gospodarstw uległa pogorszeniu. Odzwierciedla to spadek wskaźnika rentowności z 6,9% w 1995 r. do 5,8% w 1996, oraz płynności bieżącej z 2,43 do 1,94. Głównym powodem tego były wyjątkowo niekorzystne warunki atmosferyczne. Prawie w co dziesiątym gospodarstwie sytuację ekonomiczno - finansową można określić jako trudną. Szczególnie dotyczy to gospodarstw dzierżawionych gdzie w części z nich wystąpi potrzeba zmiany dzierżawy czy też restrukturyzacji i kolejnego zagospodarowania.
Opracowanie zawiera wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 67 wielkotowarowych gospodarstwach sprywatyzowanych położonych na terenie całego kraju. Badania wykazują, iż przekształcenia własnościowe w PGR idące w kierunku prywatyzacji własnościowej czy zarządzania, powodują bardzo istotne zmiany nie tylko w sferze organizacji, zarządzania i motywowania ale w wyposażeniu w czynniki produkcji, ich wykorzystaniu, w intensywności gospodarowania oraz kierunkach produkcji. Powstają gospodarstwa w większości przypadków o jednym zakładzie rolnym, zarządzane z "jednej ręki". Obszar sprywatyzowanych gospodarstw uległ wyraźnemu zmniejszeniu. Gospodarstwa mają zwarte rozłogi i dobre dojazdy do pól. Zatrudnienie pracowników stałych uległo w nich ograniczeniu do około 6,7 osób na 100 ha uż. rolnych. W znacznej części gospodarstw uległ zmianie sposób wykorzystania budynków. Część maszyn przejętych z PGR została sprzedana, a te które pozostały są lepiej wykorzystane. Szukając wzrostu dochodów, gospodarstwa sprywatyzowane powiększyły udział bardziej opłacalnych kierunków produkcji rolniczej i pozarolniczej. W pierwszym i drugim roku działalności, w nowej formie własności, obserwuje się wyraźne ograniczenie intensywności organizacji i gospodarowania. Powyżej 40% badanych w 1993 r. gospodarstw jest sprawnych ekonomicznie i w dobrej sytuacji finansowej. Jednak w co czwartym, sytuację ekonomiczno-finansową można określić jako trudną. Szansę ich dobrego rozwoju może stworzyć preferencyjny kredyt restrukturyzacyjny oraz przesunięcie przez Agencję WRSP spłat rat za wykupiony majątek czy opłat z tytułu czynszu dzierżawnego. Część gospodarstw (ok. 30%) może upaść, co będzie wiązało się z potrzebą powtórnego ich zagospodarowania.
Opracowanie zawiera wyniki produkcyjno-ekonomiczne 123 wielkoobszarowych gospodarstw sprywatyzowanych przebadanych w 1996 r. przez IERiGŻ. Jest to kontynuacja badań z lat ubiegłych. Z tegorocznych badań wynika, iż proces zmian własnościowych nie został zamknięty. Gospodarstwa sprywatyzowane poszukują form o wyższym stopniu prywatyzacji, gwarantujących nie tylko stabilność, ale również perspektywy rozwoju w przyszłości. Zmiany te związane są z upraszczaniem struktur organizacyjnych, zmniejszaniem ich obszaru oraz wzmocnieniem systemu motywacyjnego do racjonalnego gospodarowania. Zatrudnienie siły roboczej w gospodarstwach sprywatyzowanych uległo dalszemu zmniejszeniu - z 6,8 osób na 100 ha uż. rol, do 6,3 osób - stan w końcu 1995 r. Przyczyną tego jest wprowadzanie nowych technik i technologii produkcji. W 1995 r. wystąpił dość znaczny ruch ziemią, idący w kierunku powiększenia, jak i zmniejszenia obszaru. Przeciętny obszar uległ niewielkiemu zmniejszeniu. Dokonano pozytywnych zmian w strukturze majątku trwałego, na korzyść jego aktywnej części Gospodarstwa poszukiwały dalej wzrostu dochodów w powiększaniu bardziej opłacalnych kierunków produkcji rolniczej i pozarolniczej. Zmiany w zasiewach i pogłowiu zwierząt wskazują, iż gospodarstwa nastawiają się głównie na mniej pracochłonne, ale jednocześnie opłacalne kierunki produkcji łatwe do zmechanizowania. W 1995 r. badane gospodarstwa osiągnęły przeciętnie wynik finansowy dodatni (wskaźnik rentowności 6,9%). Wskaźnik ten należy ocenić jako dobry. W stosunku do 1994 r. nastąpiła wyraźna poprawa efektywności gospodarowania. Miało to miejsce przy kolejnym, stosunkowo nieznacznym już wzroście poziomu intensywności gospodarowania. Nakłady na 1 ha uż. rol. wzrosły z 2,03 tys. zł w 1994 r. do 2,65 tys. zł w 1995 r. Sytuacja ekonomiczno - finansowa we wszystkich formach własności była wyraźnie zróżnicowana. Daje się jednakże zauważyć wzrost udziału gospodarstw o wysokim i średnim poziomie sprawności gospodarowania, oraz siły ekonomicznej, a spadek udziału słabych ekonomicznie. W co ósmym gospodarstwie (rok temu w co piątym) sytuacja ekonomiczno - finansowa była trudna. Gospodarstwa te 1995 r. zamknęły stratą. Należy liczyć się, że znaczna część z nich może nie sprostać wymogom rynku, tak jak to miało miejsce w 10 przypadkach. Wymusi to potrzebę szukania nowych rozwiązań powtórnego zagospodarowania.
The article presents the results of analysis concerning production and economic situa­tion of tenants running large-scale farms. It was based on own researches conducted by the authors on the sample of 2.7% of the total population of tenants in Poland. The resources of basic production factors, organization of production process as well as production and financial results of the farms run by tenants in the period of 2001-2004 were investigated. The results of the analysis allowed to study the impact of integration with the EU on both conditions for managing farms by tenants and adjustment activities to new market situation conducted by them.
Pierwsza strona wyników Pięć stron wyników wstecz Poprzednia strona wyników Strona / 1 Następna strona wyników Pięć stron wyników wprzód Ostatnia strona wyników
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.