Płodność wybranych gatunków chwastów na polu wyłączonym z uprawy

• Autorzy: Majda J. , Buczek J.

Warianty tytułu

EN

Seed production of selected species of weeds in the field excluded from cultivation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań było określenie składu gatunkowego i plenności oraz niektórych cech biometrycznych chwastów występujących na odłogu. Badania przeprowadzono w latach 2006-2007 na polu odłogowanym przez kilka ostatnich lat, na glinie lekkiej - słabo piaszczystej, a ostatnią uprawianą rośliną była pszenica ozima. Wyniki przedstawiono jako średnie oraz wartości minimalne i maksymalne dla poszczególnych gatunków, obliczono również współczynniki zmienności oraz współczynniki korelacji określające siłę związku plenności chwastów z wybranymi cechami biometrycznymi. Najplenniejszymi gatunkami chwastów na badanym odłogu były Matricaria inodora oraz Cirsium arvense zawiązujące odpowiednio średnio 4,9 tys. i 2,6 tys. niełupek. Średnią plenność (od 484 do 699 nasion na roślinie) wykazały Centaura cyanus, Polygonum lapathifolium i Bromus secalinus. Natomiast do taksonów o niskiej plenności, które zawiązywały na badanym odłogu średnio od około 161 do 252 nasion na 1 roślinie należały Polygonum hydropiper, Avena strigosa, Stachys palustris, Galeopsis tetrahit i Setaria glauca. Wykazano ścisłą zależność plenności gatunków wysoce plennych (Matricaria inodora, Cirsium arvense, Bromus secalinus) występujących na odłogu przede wszystkim od świeżej i suchej masy pojedynczych roślin oraz ich wysokości, natomiast zależności plenności chwastów od masy tysiąca nasion były nieistotne.

EN

The subject of research was to determine the species composition, reproductive potential, and other selected biometrical characteristics of species of weeds occurring on the fallow land. The research was conducted in the years 2006-2007 on the field kept as a fallow for the last few years, on light, low-sand clay; the last cultivated plant was winter wheat. The results were presented as means and minimum and maximum values for individual species, as well as the variation and correlation of weeds reproduction and selected biometrical features. The most reproductive species of weeds on the studied fallow land were Matricaria inodora and Cirsium arvense giving on average 4.9 thousand and 2.6 thousand seeds respectively. The intermediate reproduction level (from 484 to 699 seeds on a plant) revealed Centaura cyanus, Polygonum lapathifolium and Bromus secalinus, while Polygonum hydropiper, Avena strigosa, Stachys palustris, Galeopsis tetrahit and Setaria glanca were characterized by a low reproductive ability, with 161 to 252 seeds per specimen. There was shown a direct dependence of the reproduction ability of highly- reproductive species (Matricaria inodora, Cirsium arvense, Bromus secalinus) occurring on the fallow lands mainly on fresh and dry matter of single plants and their height, while the dependence of weed fertlility on the weight of a thousand seeds was not significant.

Słowa kluczowe

PL

cechy biometryczne; chwasty; gatunki roslin; gleby lekkie; odlogi; plennosc; sklad gatunkowy; wystepowanie

EN

biometric trait; weed; plant species; light soil; fallow; fertility; species composition; occurrence

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 549
• Opis fizyczny: s.121-129,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Majda J.

• Katedra Produkcji Roślinnej, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Ćwiklińskiej 2. 35-601 Rzeszów

autor

Buczek J.

Bibliografia

• Braun-Blaunqet I. 1964. Phlanzensoziologie Grundzuge der Vegetationskude. 3 Auflage. Wien-New York: 869 ss.
• Hochół T., Łabza T. Stupnicka-Rodzynkiewicz E. 1998. Zachwaszczenie wieloletnich odłogów w porównaniu do stanu na polach uprawnych. Bibl. Fragm. Agron. 5: 115-123.
• Kwiecińska E. 2004. Plenność niektórych chwastów segetalnych na glebie lekkiej. Annales UMCS. Sec. E. 39(3): 1183-1190.
• Kwiecińska-Poppe E. 2006. Plenność wybranych gatunków chwastów segetalnych na ciężkiej rędzinie czarnoziemnej. Acta Agrophys. 8(2): 441-448.
• Majda J., Buczek J., Trąba C. 2007. Plenność niektórych chwastów owocujących na odłogu. Annales UMCS, Sec. E. 42(2): 48-55.
• Malicki L. Prędyś H. 1980. Plenność ważniejszych chwastów łąkowych. Frag. Flor. et Geobot. 26(1): 65-70.
• Malicki L., Podstawka-Chmielewska E. 1998. Zmiany fitocenozy i niektórych właściwości gleby zachodzące podczas odłogowania oraz będące efektem zagospodarowania wieloletniego odłogu. Bibl. Fragm. Agron. 5: 97-114.
• Malicki L., Kwiecińska E. 1999. Plenność pospolitych gatunków chwastów polnych na rędzinie. Fragm. Agron. 16, 3(63): 97-110.
• Pawłowski F. 1966. Płodność, wysokość i krzewienie się niektórych gatunków chwastów roślin uprawnych na glebie lessowej. Annales UMCS. Sec. E 21: 175-189.
• Pawłowski F., Kapeluszny J., Kolasa A., Lecyk Z. 1970a. Płodność chwastów na ścierniskach województwa lubelskiego. Annales UMCS, Sec. E 25(4): 49-59.
• Pawłowski F., Kapeluszny J., Kolasa A., Lecyk Z. 1970b. Płodność chwastów w różnych siedliskach. Annales UMCS, Sec. E 25(5): 61-75.
• Podstawka-Chmielewska E., Kwiatkowska J., Kosior M. 2000. Plenność niektórych gatunków chwastów segetalnych w łanie różnych roślin uprawnych na glebie lekkiej i ciężkiej. Annales UMCS, Sec. E 55(4): 29-39.
• Rola J., Rola H. 1993. Zmiany w zachwaszczeniu pól wywołane trudną sytuacją ekonomiczną rolnictwa. Mat. XVI Konf. Nauk. AR Szczecin: 6-14.
• Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Hochół T., Łabza T. 1998. Wpływ jednorocznego wyłączenia pola z uprawy na zapas nasion chwastów w glebie i zachwaszczenie łanu. Bibl. Fragm. Agron. 5: 161-170.