Ekonomiczne efekty uprawy ostropestu plamistego (Silybum marianum (L.) GAERTN.) na glebie lekkiej

• Autorzy: Sadowska K. , Andrzejewska J.

Warianty tytułu

EN

Economic effects of the cultivation of milk thistle (Silybum marianum (L.) GAERTN.) on light soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie wyników plonowania w doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2004-2006 w Stacji Badawczej Mochełek, należącej do Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy, wykonano analizę kosztów bezpośrednich i kalkulację uprawy ostropestu plamistego w porównaniu do jęczmienia jarego przeznaczonego na paszę. Ostropest uprawiano na glebie lekkiej, a czynnikami różnicującymi koszty były ilość wysiewu oraz sposoby i terminy zbioru. Dla obu porównywanych gatunków podstawową pozycję kosztów bezpośrednich stanowiły nawozy mineralne. Uzyskano dwukrotnie lub trzykrotnie większą nadwyżkę bezpośrednią z uprawy ostropestu niż z jęczmienia, nawet po uwzględnieniu znaczącego wzrostu cen środków produkcji jaki nastąpił po 2006 roku. Najwyższe plony niełupek ostropestu (1,43 t·ha-1) i najlepsze efekty ekonomiczne osiągnięto przy zastosowaniu zbioru jednoetapowego w fazie, gdy 30% koszyczków było dojrzałych. Opóźnienie zbioru do fazy, gdy 50% koszyczków uzyskało dojrzałość prowadziło do spadku plonu o 0,26 t·ha-1, a tym samym zmniejszenia w różnych latach nadwyżki bezpośredniej o 689 zł lub 911 zł. Najniższe plony (1,09 t·ha-1) zebrano przy stosowaniu zbioru dwuetapowego, ale mimo to nadwyżka bezpośrednia była ponad dwukrotnie większa niż z produkcji jęczmienia jarego. Zwiększenie ilości wysiewu ostropestu z 12 do 24 kg·ha-1 nie było produkcyjnie ani ekonomicznie uzasadnione.

EN

On the basis of yield results obtained in a field experiment carried out in 2004-2006 at the Research Station Mochelek, owned by the University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz, the analysis of direct costs and cultivation accounting of milk thistle as compared to fodder spring barley was made. Milk thistle was grown in light soil, and the factors differentiating costs were a seeding rate and methods and times of harvesting. For both species compared, mineral fertilizers constituted the basic position in direct costs. Two or three times higher direct surplus was obtained from milk thistle cultivation than from barley, even considering the remarkable growth in prices of the means of production which took place after 2006. The highest yield of milk thistle achenes (1.43 t·ha-1) and the best economic effects were achieved using one-phase harvesting at the stage when 30% of anthodia were mature. A delay in harvesting until the phase when 50% of anthodia obtained maturity led to a fall in the yield by 0.26 t·ha-1, and consequently, a decrease direct surplus in different years by 689 zł or 911 zł. The lowest yield was harvested using a two-phase harvesting (1.09 t·ha-1), yet nevertheless the direct surplus was over two times higher than that from spring barley production. A decrease in the seeding rate of milk thistle from 12 to 24 kg·ha-1 was not justified either in terms of production or economy.

Słowa kluczowe

PL

efekty ekonomiczne; gleby lekkie; kalkulacje kosztow; koszty bezposrednie; nadwyzki bezposrednie; ostropest plamisty; Silybum marianum; uprawa roslin

EN

economic effect; light soil; cost accounting; direct cost; direct surplus; milk thistle; Silybum marianum; plant cultivation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 549
• Opis fizyczny: s.187-195,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sadowska K.

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im.J.J.Śniadeckich w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Andrzejewska J.

Bibliografia

• Andrzejewska J., Skinder Z. 2007. Yield and quality of raw material of milk thistle [Silybum marianum (L). Gaertn.] grown in monoculture and in crop rotation. Part II. Reaction of milk thistle to potassium fertilization. Herba Pol. 1: 5-10.
• Andrzejewska J., Sadowska K. 2007. Effect of the sowing date on the content and composition of flavonolignans and nutrients in milk thistle [Silybum marianum (L.) Gaertn.] fruit. Herba Pol. 3: 273-278.
• Carrubba A., la Torre R. 2003. Cultivation trials of milk thistle (Silybum marianum Gaertn.) into the semiarid Mediterranean environment. Agr. Med. 133: 14-19.
• Foldesi D., Szaszne Barsi E. 1983. Vetesido- es tenyeszterulet-kiserlektek mariatovissel [Silybum marianum (L.) Gaertn.] (Sowing date and spacing experiments with Silybum marianum (L.) Gaertn.]. Herba Hungar. 1: 55-64.
• Haban M., Otepka P., Kobida L., Habanova M. 2009. Production and quality of milk thistle (Silybum marianum [L.] Gaertn.) cultivated in cultural conditions of warm agri-climatic macroregion. Hort. Sci. (Prague) 2: 25-30.
• Kowalski W., Załęcki R. 1985. Uprawa i zbiór ostropestu plamistego. Wiad. Ziel. 5-6: 1-2.
• Kozłowski J. 1990. Ostropest plamisty - przemysłowa roślina lecznicza. Wiad. Ziel. 8: 16-18.
• Schunke U., Kreuznach B. 1992. Mariendistel. Erste Eifahrungen bei Anbau und Ernte (First experiences with cultivation and harvest). Landtechnik 47(11): 548-550.
• Seidler-Łożykowska K. 2003. Produkcja surowców zielarskich w Polsce w aspekcie integracji europejskiej. Pam. Puławski 132: 383-394.
• Rumińska A. 1991. Poradnik plantatora ziół. Praca zbiór, pod red. A. Rumińskiej: 301-305.
• Załęcki R., Górna A. 1984. Terminy i sposoby zbioru ostropestu plamistego. Wiad. Ziel. 5: 1-3.