Zmienność cech morfologicznych lucerny uprawianej w mieszankach pod wpływem sposobu, różnej intensywności użytkowania i składu gatunkowego

• Autorzy: Gawel E.

Warianty tytułu

EN

Variability of morphological traits in lucerne grown as mixtures as affected by the manner of utilization, a different utilization rates and botanical composition

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Założono, że sposób użytkowania, częstość zbioru i dobór komponentów do mieszanek będą wpływały na morfologię roślin lucerny. Przypuszczano, że w warunkach użytkowania pastwiskowego i częstego zbioru lepsze będzie odrastanie roślin lucerny, a ich trwałość zmniejszy się. Oceniono wpływ użytkowania pastwiskowego i kośnego oraz czterech intensywności użytkowania na zagęszczenie łanu mieszanek, wysokość pędów, grubość szyjek korzeniowych, średnicę rozet oraz liczbę pędów odrastających z szyjek korzeniowych i ze ścierni lucerny odmiany Radius, w trzech mieszankach wielogatunkowych. Doświadczenie polowe trzyczynnikowe realizowano w latach 2004-2006 w RZD w Grabowie (woj. mazowieckie) IUNG - PIB. Czynnikami doświadczenia były: sposób użytkowania, częstości użytkowania co 21, 28, 35 i 42 dni oraz mieszanki wielogatunkowe z 50% udziałem nasion lucerny z kupkówką pospolitą, festulolium oraz z kupkówką pospolitą i festulolium. Stwierdzono większe zagęszczenie pędów lucerny w warunkach wypasu krów. Na zmienność cech morfologicznych roślin lucerny największy wpływ spośród badanych czynników wywierała intensywność użytkowania mieszanek. Negatywny wpływ częstego użytkowania co 21 dni przejawiał się skróceniem pędów, zmniejszeniem średnicy rozet roślin lucerny, zmniejszeniem liczby pędów odrastających z szyjek korzeniowych i z rozet roślin lucerny oraz ograniczeniem liczby roślin lucerny występujących na 1 m2 mieszanki, a także zmniejszeniem ich przeżywalności.

EN

Assumption was made that manner of utilization, harvest frequency and choice of mixcture components should affect the morphology of lucerne plants. It was supposed that under pasture use combined with frequent yield the regrowth of lucerne plants should be improved and their persistence should decrease. The valuate a influence of pasture and hay utilization combined with four utilization intensity rates on the density of mixcture swards, stem height, root collar diameter, rosette diameter and number of stems growing from root collar in lucerne cv. Radius grown in three multi-component mixctures. The tri-factorial field trial was carried out at Grabów experimental farm of IUNG - PIB, province of Mazovia, Poland. The experiment factors included: manner of utilization, harvest intervals of 21, 28, 35 and 42 days and type of mixture: 50 % lucerne with either cocksfoot or festulolium or with cocksfoot and festulolium. Under cow-grazing regime there was an increase in the density of lucerne stems. Variation of morphological traits in lucerne was influenced to the greatest extent by the utilization rate of the mixctures. The negative impact of harvesting every 21 days manifested it self by shortened stems, reduced rosette diameter, reduced number of shoots growing from root crowns and rosettes of lucerne plants, decreased number of lucerne plants per 1 m2 of the mbcture sward as well as decreased plant survival rate.

Słowa kluczowe

PL

cechy morfologiczne; intensywnosc uzytkowania; liczba pedow; lucerna; mieszanki lucerny z trawami; sklad gatunkowy; srednica rozet; uprawa w mieszankach; wysokosc pedu; zageszczenie lanu; zmiennosc cech

EN

morphological trait; utilization intensity; shoot number; alfalfa-grass mixture; species composition; rosette diameter; mixed crop; shoot size; canopy density; trait variability

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 555
• Opis fizyczny: s.191-199,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gawel E.

• Zakład Uprawy Roślin Pastewnych, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa -Państwowy Instytut Badawczy, ul.Czartoryskich 8, 24-100 Puławy

Bibliografia

• Brummer E.C., Bouton J.H. 1991. Plant traits associated with grazing-tolerant alfalfa. Agron. J. 83: 996-1000.
• Gaweł E. 1998. Zróżnicowanie morfologiczne wybranych odmian lucerny użytkowanych kośnie i pastwiskowo. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 463: 357-367.
• Gaweł E. 2001. Ocena przydatności mieszanek lucerny z trawami do użytkowania pastwiskowego. Cz. III. Budowa morfologiczna, trwałość i odrastanie roślin lucerny. Pam. Puł. 126: 35-51.
• Gaweł E. 2007. Budowa morfologiczna i plonowanie kilku odmian lucerny w warunkach wypasu krótko- i długotrwałego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 517: 305-316.
• Gaweł E. 2008. Wpływ sposobów i różnej częstości użytkowania mieszanek lucerny mieszańcowej (Medicago sativa L. x varia T. Martyn) z trawami na plon, jego skład botaniczny i jakość. Woda Śród. Obsz. Wiej. T. 8 z. 2B(24): 5-18.
• Louault E, Soussana J.F., Philippot S. 1994. Morphological evolution of lucerne (Medicago sativa) plants in grazing conditions. EUCARPIA/FAO, Lucern Section. Rome. Reur Technical Series 36: 85-88.
• Piano E., Valentini P., Pacettil 1994. Sommes observations on the morpho- physiological variation in grazing-type lucerne. EUCARPIA/FAO. Lucern Section. Rome. Reur Technical Series 36: 67-69.
• Skrzyniarz H. 1981. Badania nad wpływem wysokości koszenia na odrastanie lucerny i strukturę morfologiczną szyjki korzeniowej. Pam. Puł. 75: 116-131.
• Skrzyniarz H., Magnuszewski T., Kawalec A. 1999. Plonowanie i niektóre cechy struktury łanu lucerny w III roku użytkowania przy różnej wysokości i częstotliwości koszenia w poprzednich latach. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 62: 273-278.
• Zając. T., Stokłosa A., Klimek A., Thier M. 2007a. Cechy morfologiczne i rolnicze właściwości lucern (Medicago sp.), determinujące plonowanie i skład chemiczny. Post. Nauk Rol. 4: 35-56.
• Zając T., Klimek A., Pińczuk G. 2007b. Ocena plonowania odmian lucerny oraz współzależności zachodzących pomiędzy cechami morfologicznymi a udziałem liści oraz zawartości białka w biomasie pokosów. Polska Akademia Umiejętności. Prace Komisji Nauk Rolniczych i Weterynaryjnych, Nr 8 - Produkcja mleka i wołowiny a zdrowie człowieka: 103-113.