Współczesne problemy w planowaniu gospodarki odpadami komunalnymi

• Autorzy: Szymanska-Pulikowska A.

Warianty tytułu

EN

Contemporary problems in municipal waste management planning

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po zakończeniu II wojny światowej w Polsce przez wiele lat do środowiska przedostawały się duże ilości zanieczyszczeń, związanych zarówno z działalnością życiową, jak i gospodarczą. Brakowało urządzeń pozwalających na redukcję emitowanych zanieczyszczeń, służby kontrolne były słabo wyposażone, a społeczeństwo w obliczu wielu innych problemów nie było zainteresowane ochroną środowiska. Pierwsze zapisy dotyczące polityki ekologicznej państwa zostały uchwalone w 1991 roku. W kolejnych latach przeprowadzano zmiany, uwzględniające aktualne potrzeby oraz regulacje obowiązujące w krajach Unii Europejskiej. W ramach przyjętych regulacji gospodarkę odpadami uznano za odrębną dziedzinę ochrony środowiska, której najważniejsze zasady to: zapobieganie powstawaniu odpadów, ograniczanie ilości tych odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec, wykorzystanie substancji lub materiałów zgromadzonych w odpadach oraz ich bezpieczne dla środowiska unieszkodliwianie. Na mocy uchwalonej w 2001 roku Ustawy o odpadach, na wszystkich szczeblach administracji samorządowej wprowadzono obowiązek opracowywania planów, uwzględniających analizę stanu aktualnego i prognozy zmian w gospodarce odpadami oraz przedstawiających działania, potrzebne do realizacji założonych zadań. Celem pracy było przedstawienie aktualnych zasad i sposobów planowania gospodarki odpadami oraz nowe rozwiązań organizacyjne w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. Przeprowadzono także ocenę skuteczności wprowadzonych do tej pory rozwiązań i realizacji zaplanowanych zadań. Przeprowadzona analiza wykazała istniejące braki oraz opóźnienia we wprowadzaniu zmian, poprawiających sposób gospodarowania odpadami komunalnymi. Największe zaległości stwierdzono w zakresie inwestycji, bowiem ze względu na wysokie koszty, realizacja wielu z nich nawet się nie rozpoczęła. Wprowadzenie „podatku śmieciowego" może spowodować poprawę sytuacji, szczególnie na poziomie gmin, które do tej pory były jedynie obarczone szerokim zakresem obowiązków, bez możliwości pozyskania dodatkowych źródeł finansowania. Korzystną zmianą może się okazać także zniesienie obowiązku planowania gospodarki odpadami na poziomie gmin i powiatów, których zakres kompetencji częściowo się pokrywał, ponadto podział administracyjny nie zawsze odpowiadał lokalnym możliwościom i potrzebom. Wprowadzenie w ich miejsce regionów gospodarki odpadami może wspomóc działania gmin, spośród których wiele już wcześniej podejmowało podobne działania, łącząc się w związki, organizujące i finansujące wspólną gospodarkę odpadami.

EN

After World War II ended in Poland, large amounts of contamination began entering the environment. This wa s both household and municipal pollution. Equipment to reduce the released waste was lacking; control services were underequipped and society, which was facing m any different problems, was not interested in environmental protection. The first issues of national environm ental policy were regulated in 1991. In the following years modifications concerning current needs and regulations of the European Union were carried out. Accord ing to these regulations, waste management was acknowledged as a separate branch of environmental protection with its most important principles as follows : waste prevention, limiting of waste which could not be prevented, recycling of s ubstances and materials which come from waste and safe neutralization of waste. By virtue of the waste act in 2001, a requirement to start waste planning was introduced at each level of local government. These plans were to include anal ysis of the current state and forecasts of change in waste management, they were al so supposed to present actions necessary to meet the targets. The purpose of this paper was to desc ribe current work principles and methods of waste management planning in addition to new organizational solutions for managing municipal waste. An effectiveness assessment was carried out to evaluate previous soluti ons and task implementation. The analysis demonstrated some shor tcomings and delays in the introduction of modifications devised to impro ve the process of managing municipal waste. The biggest backlog was found in investment. Due to high costs, the implementation of some of it did not even start. Th e introduction of “waste tax” may improve the situation, especially at community level, where citizens have had many responsibilities and no chance to get new sources of funding. Cancelling the obligation of waste management planning at community and county level may also turn out to be a favorable change as community and county responsibilities overlapped partly and the administration division did not always respond to local prospects and needs. Introducing waste management regi ons in their place may improve community activities. Many communities have alre ady taken similar action, forming associations which organize and finance common waste management

Słowa kluczowe

PL

Polska; gospodarka odpadami; planowanie; Plany Gospodarki Odpadami; problemy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2012
• Numer: 3/III
• Opis fizyczny: s.209-220,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Szymanska-Pulikowska A.

• Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• Bilitewski B. From traditional to modern fee systems. Waste Management, vol. 28 (2008), nr 12, 2760-2766.
• Council Directive 75/442/EEC of 15 July 1975 on waste. Official Journal L 194 , 25/07/1975, 0039-0041.
• Directive 2008/98/EC of the European Parliament and of the Council of 19 November 2008 on waste and repealing certain Directives. Official Journal L 312 , 22/11/2008, 0003-0030.
• Grodzińska-Jurczak M. Management of industrial and municipal solid wastes in Poland. Resources, Conservation and Recycling, vol. 32 (2001), nr 2, 85-103.
• Grzesik K. Waste management plans: tools for sustainable development. Polish Journal of Environmental Studies, vol. 14 (2005), nr 5, 703-706.
• Krajowy plan gospodarki odpadami 2010. Załącznik do uchwały Rady Ministrów nr 233 z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie „Krajowego planu gospodarki odpadami 2010”. M. P. Nr90/2006, poz. 946.
• Krajowy plan gospodarki odpadami 2014. Załącznik do uchwały nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010 r. w sprawie „Krajowego planu gospodarki odpadami 2014”. M. P. Nr101/2010, poz. 1183.
• Krajowy plan gospodarki odpadami. Załącznik do uchwały nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 października 2002 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami. M. P. Nr 11/2003,poz. 159.
• Marmo L. EU strategies and policies on soil and waste management to offset greenhouse gas emissions. Waste Management, vol. 28 (2008), nr 4, 685-689.
• Ochrona środowiska 2006. Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 2006, 522 ss.
• Ochrona środowiska 2007. Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 2007, 548 ss.
• Ochrona środowiska 2008. Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 2008, 556 ss.
• Ochrona środowiska 2009. Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 2009, 527 ss.
• Ochrona środowiska 2010. Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 2010, 609 ss.
• Ochrona środowiska 2011. Informacje i opracowania statystyczne. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 2011, 574 ss.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu.Dz. U. Nr 186/2005, poz. 1553 ze zm.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami. Dz. U. Nr 66/2003, poz. 620 ze zm.
• Sakai S., Yoshida H., Hirai Y., Asari M., Takigami H., Takahashi S., Tomoda K., Peeler M.V., Wejchert J., Schmidt-Unterseh T., Douvan A.R., Hathaway R., Hylander L.D., Fischer C.,Oh G.J., Jinhui L., Chi N.K. International comparative study of 3R and waste management policy developments. Journal of Material Cycles and Waste Management, vol. 13 (2011), nr2, 86-102.
• Sprawozdanie z realizacji Krajowego Planu Gospodarki Odpadami za okres od dnia 30 października 2004 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, grudzień2007, 101 ss.
• Sprawozdanie z realizacji Krajowego Planu Gospodarki Odpadami za okres od 29 października 2002 r. do 29 października 2004 r. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, styczeń 2005,114 ss.
• Uchwała Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 10 maja 1991 r. w sprawie polityki ekologicznej. M. P. Nr 18/1991, poz. 118.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 r. w sprawie przyjęcia dokumentu „Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009—2012 z perspektywą do roku 2016”. M.P.Nr 34/2009, poz. poz. 501.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie przyjęcia "Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010". M.P. Nr 33/2003, poz. 433.
• Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Dz. U. Nr 132/1996, poz. 622 ze zm.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Dz. U. Nr 62/2001, poz. 628 ze zm.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz. U. Nr 62/2001, poz. 627 ze zm.
• Vehlow J., Bergfeld B., Visser R. European Union waste management strategy and the importance of biogenic waste. Journal of Material Cycles and Waste Management, vol. 9 (2007), nr 2, 130-139.