Stan obecny małej retencji wodnej oraz perspektywy jej rozbudowy na przykładowych terenach leśnych w Wielkopolsce

• Autorzy: Miler A.

Warianty tytułu

EN

Present state of small water retention and its perspectives of extensions on example of forest areas in the Wielkopolska

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeanalizowano aktualne zasoby wód w mokradłach, w ciekach, zbiornikach i stawach rybnych na terenie 11 nadleśnictw położonych w centralnej części województwa wielkopolskiego. Wybrane nadleśnictwa to: Babki, Czerniejewo, Gniezno, Grodzisk, Jarocin, Konstantynowo, Kościan, Łopuchówko, Oborniki, Piaski, Pniewy. Nadleśnictwa te położone są na terenie 12 powiatów: gnieźnieńskiego, gostyńskiego, grodziskiego, jarocińskiego, kościańskiego, nowotomyskiego, obornickiego, poznańskiego, szamotulskiego, śremskiego, średzkiego i wrzesińskiego. Badany obszar obejmuje około 10 tys. km2, w tym powierzchnia lasów około 5 tys. km2. Analizami objęto tzw. małą retencję wodną. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie zabiegi mające na celu wydłużenie drogi i czasu obiegu wody w zlewni. Zazwyczaj rozumie się to jako zatrzymywanie i podpiętrzanie wody w ciekach oraz gromadzenie jej w zbiornikach wodnych. Do małej retencji należą zbiorniki wodne o pojemności całkowitej < 5 mln m3. Działania w zakresie małej retencji służą poprawie bilansu wodnego zlewni poprzez zwiększanie zasobów dyspozycyjnych wody. Stanowią też ważny element ochrony jakości wód. Wartość wskaźnikowa małej retencji wodnej wynosi 6246 m3/km2, w tym w mokradłach zmagazynowana woda to 2184 m3/km2. W planach do 2015 roku przewiduje się na terenie badanych nadleśnictw budowę około 100 budowli piętrzących na ciekach w lasach. Spodziewany wzrost wskaźnikowej małej retencji wodnej wyniesie 1024 m3/km2. Pomijając wodę zmagazynowaną w mokradłach, planowany przyrost małej retencji wodnej na terenie badanych nadleśnictw wyniesie około 25% obecnie retencjonowanych wód. Planowana budowa licznych zastawek na ciekach oraz podpiętrzeń zbiorników wodnych to najtańsze metody zwiększania zasobów wodnych w zlewniach. Budowa tych urządzeń technicznych bez wątpienia przyczyni się też do ochrony bardzo wartościowych biotopów mokradłowych, pełniących głównie funkcje ochronną i rekreacyjną – w tym jak wyżej zaznaczono retencjonowanie wód.

EN

In paper were analysed topical supplies of waters in marshlands, in watercourses, reservoirs and fish ponds on areas of eleven forest inspectorates situated in central parts of the wielkopolskie province. Selected forest inspectorates: Babki, Czerniejewo, Gniezno, Grodzisk, Jarocin, Konstantynowo, Kościan, Łopuchówko, Oborniki, Piaski, Pniewy. These forest inspectorates are situated on areas of twelfth administrative districts: gnieźnieński, gostyński, grodziski, jarociński, kościański, nowotomyski, obornicki, poznański, szamotulski, śremski, średzki and wrzesiński. Investigated area included about 10 thousand km2, in this forest area about 5 thousand km2. Analysises were concerning to so-called small water retention. This term defining all interventions having in view extension way and time of circulation of water in catchments. Usually this is understanding as stopping and dam up waters in water-courses and accumulation her in water reservoirs. To small retention belong water reservoirs about entire capacities < 5 million m3. Activities in range of small retention serve to improvement of water balance in catchments across enlarging of supplies discretionary waters. Determine also important element of protection of waters quality. Indicatory value of small water retention water are 6246 m3/km2, in this in marshlands stored water equal 2184 m3/km2. In plans to 2015 foresees on investigated areas of forest inspectorates build about 100 devices to dam up water of water-courses in forest. Prospective height indicatory of small water retention will be equal 1024 m3/km2. Skipping water stored in marshlands, planned increase small water retention on areas of investigated forest inspectorates will be equal about 25% of present state of water retention. Planned building of numerous dams on water-courses and devices to dam up water on reservoirs are cheapest methods of enlarging of water supplies in catchments. Build of these technical devices no doubt will contribute also to protection very valuable marshland biotopes, fulfilling mostly functions protective and recreational - in this as above one marked water retention.

Słowa kluczowe

PL

Wielkopolska; tereny lesne; mala retencja wodna; lasy; stosunki wodne; rozwoj retencji wodnej; Nadlesnictwo Babki; Nadlesnictwo Czerniejewo; Nadlesnictwo Gniezno; Nadlesnictwo Grodzisk; Nadlesnictwo Jarocin; Nadlesnictwo Konstantynowo; Nadlesnictwo Koscian; Nadlesnictwo Lopuchowko; Nadlesnictwo Oborniki; Nadlesnictwo Piaski; Nadlesnictwo Pniewy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2009
• Numer: 04
• Opis fizyczny: s.231-237,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Miler A.

• Katedra Inżynierii Leśnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Mazowiecka 41, 60-623 Poznań

Bibliografia

• http://www.lp.gov.pl
• Kowalczak P. Hierarchia potrzeb obszarowych małej retencji w dorzeczu Warty. Wyd. IMGW Warszawa 2001.
• Mioduszewski W. Mała retencja. Poradnik ochrony zasobów wody i środowiska naturalnego. Wyd. IMUZ Falenty 2003.
• Program małej retencji wodnej na terenie działania Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu. Maszynopis. Biuro Projektów Wodnych Melioracji i Inżynierii Środowiska„BIPROWODMEL” Sp. z o.o. w Poznaniu 2007.