Chlorophyll-free form of Epipactis albensis Novakova et Rydlo (Orchidaceae, Neottieae) in the Skarpa Storczykow nature reserve near Orsk (Lower Silesia, Poland)

• Autorzy: Jakubska A. , Schmidt I.

Warianty tytułu

PL

Bezchlorofilowa forma kruszczyka połabskiego Epipactis albensis Novakova et Rydlo (Orchidaceae, Neottieae) w Rezerwacie Przyrody Skarpa Storczykow koło Orska (Dolny Ślask, Polska)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Chlorophyll-free form of Epipactis albensis has been found in the Skarpa Storczyków nature reserve near Orsk. This is the first record of albino plants of this species in Poland.

PL

W trakcie badań prowadzonych w roku 2005 w rezerwacie "Skarpa Storczyków" położonym na północno- zachodnim skraju gminy Rudna, na granicy Wzgórz Polkowickich, w sąsiedztwie wsi Orsk (ryc. 1), odnaleziono nie podawaną dotychczas z terenu Polski bezchlorofilową formę kruszczyka połabskiego Epipactis albensis Nováková et Rydlo (ryc. 2). Nieliczne dane literaturowe dotyczące występowania tego typu form u innych gatunków storczyków z rodzaju Epipactis m.in. Epipactis helleborine (Salmia 1989), Epipactis muelleri (Kohns i Schneider 1993), Epipactis microphylla (Selosse i in. 2004) oraz Epipactis purpurata (Buttler 2000) wskazują na rzadkość pojawu tego typu osobników. Albinotyczne formy kruszczyków wytwarzają niewielką ilo.æ chlorofilu, są zatem w dużym stopniu zależne od symbiontów grzybowych, tj. Basidiomycetes: Sebacinaceae, Thelephoraceae, Russulaceae oraz Ascomycetes: Helotiales, Pezizaceae . Szczególnie trufli . Tuber sp., które dostarczają im składników pokarmowych, w tym m.in. węgla (Selosse i in. 2004). Odnaleziono dwa bezchlorofilowe osobniki kruszczyka połabskiego. Miały one prawidłowo wykształcony kwiatostan oraz zawiązki kwiatów. Rosły w zacienieniu, w zbiorowisku o charakterze przejściowym z rzędu Fagetalia sylvaticae, w towarzystwie m.in. Sambucus nigra. Formy albinotyczne stwierdzono w towarzystwie typowych (chlorofilowych) osobników gatunku, oraz nielicznych roślin zielnych, m.in. Galium odoratum, Glechoma hederacea, oraz pojedynczych osobników Oxalis acetosella. Czas kwitnienia form albinotycznych E. albensis przypadł na okres II połowy sierpnia do II połowy września. Osobną kwestię stanowi status taksonomiczny osobników bezchlorofilowych. Niektórzy autorzy jak np. Kohns i Schneider (1993) traktują bezchlorofilowe rośliny jako odmianę gatunku. Naszym zdaniem bardziej poprawne byłoby wyróżnianie ich w randze formy.

Słowa kluczowe

EN

Poland; Lower Silesian region; Skarpa Storczykow nature reserve; Orsk village; Orchidaceae; Neottieae; Epipactis albensis; chlorophyll-free form; plant species; albino plant

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Botanica Silesiaca
• Rocznik: 2005
• Tom: 02
• Opis fizyczny: p.151-154,ref.

Twórcy

autor

Jakubska A.

• Department of Biodiversity and Plant Cover Protection, Institute of Plant Biology, University of Wroclaw, Kanonia 6/8, 50-328 Wroclaw, Poland

autor

Schmidt I.