Porównanie bezpośredniego promieniowania słonecznego i jego ekstynkcji w atmosferze w Warszawie i w Mikołajkach

• Autorzy: Uscka-Kowalkowska J

Warianty tytułu

EN

Comparison of direct solar radiation and its atmospheric extinction in Warsaw and Mikolajki

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W opracowaniu porównano wielkość bezpośredniego promieniowania słonecznego i jego ekstynkcji w Warszawie i w Mikołajkach. Materiał źródłowy stanowiły wyniki pomiarów prowadzonych przez IMGW w latach 1960-2003. Do opracowania z badanego okresu wybrano tylko te dni, w których pomiary były wykonywane na obu stacjach. Dla każdej stacji obliczono wielkość promieniowania słonecznego dochodzącego do powierzchni Ziemi w stosunku do stałej słonecznej oraz przedstawiono strukturę spektralną promieniowania. Ekstynkcja bezpośredniego promieniowania słonecznego została przedstawiona poprzez wskaźnik zmętnienia Linkego zredukowany do masy atmosfery równej 2 (TLAM2). Średnio większym udziałem promieniowania słonecznego w porównaniu do stałej słonecznej w badanych dniach charakteryzowały się Mikołajki. Również średnia wartość wskaźnika zmętnienia Linkego wskazuje na mniejszą ekstynkcję promieniowania w Mikołajkach (TLAM2 = 2,86) w porównaniu z Warszawą (TLAM2 = 3,19). W przebiegu rocznym największe wartości TLAM2 obserwowane były wiosną (Warszawa) lub latem (Mikołajki), a najmniejsze zimą (dla obu stacji). Stan optyczny atmosfery został zbadany także w zależności od rodzaju występujących mas powietrza. Dla wszystkich wyróżnionych mas powietrza większe zmętnienie wystąpiło w Warszawie w porównaniu z Mikołajkami. Cechą wspólną dla obu stacji było największe zmętnienie w masie zwrotnikowej, a najmniejsze w arktycznej, spośród mas polarnych największym zmętnieniem charakteryzowało się powietrze kontynentalne.

EN

The present study makes a comparison of the amount of direct solar radiation and its extinction in Warsaw and in Mikołajki. The input material was sourced from the results of measurements recorded by the Institute of Meteorology and Water Management (IMGW) in the years 1960-2003. In this study, only those days are considered when the measurements were taken at both stations. For each station, the amount of solar radiation reaching the surface of the Earth was determined in relation to the solar constant and the spectral composition of the radiation was presented. The extinction of direct solar radiation was expressed by means of Linke’s turbidity factor reduced to the atmospheric mass of 2 (TLAM2). The average amount of solar radiation in relation to the solar constant recorded for the reference period was bigger in Mikołajki. Also, the mean turbidity factor indicates a smaller extinction in Mikołajki (TLAM2 = 2.86) when compared to Warsaw (TLAM2 = 3.19). In an annual course, the highest values of TLAM2 are observed in spring (Warsaw) or summer (Mikołajki), and the lowest in winter (at both stations). The optical state of the atmosphere was also evaluated depending on the type of prevailing air masses. For all distinguished air masses, the atmospheric turbidity was bigger in Warsaw than in Mikołajki. It is a characteristic feature of both stations that the highest turbidity occurred in tropical air masses and the lowest in arctic air masses. The continental type came out as the most turbid of all polar masses.

Słowa kluczowe

PL

Warszawa; Mikolajki; promieniowanie sloneczne; powietrze atmosferyczne; wspolczynnik zmetnienia Linkego

EN

Warsaw city; Mikolajki town; solar radiation; atmospheric air; Linke turbidity factor

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2009
• Tom: 14
• Numer: 2[171]
• Opis fizyczny: s.501-514,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Uscka-Kowalkowska J

• Zakład Klimatologii, Instytut Geografii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ul.Gagarina 9, 87-100 Toruń

Bibliografia

• Awierkijew M.S., Jewniewicz T.W., 1973. Opriedielenije aerozolnoj i włażnoj mutnosti riealnoj atmosfery. Mietieorołogija i Gidrołogija, 53-58.
• Biuletyn Synoptyczny, 1960-1973, Państwowy Instytut Hydrologiczno-Meteorologiczny, Warszawa, 1974-1978, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
• Codzienny Biuletyn Meteorologiczny, 1979-2003, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
• Dziewulska-Łosiowa A., 1962. Próba oceny zakłócenia przezroczystości atmosfery w Warszawie. Przegląd Geofiz., VII, z. 2, 111-116.
• Grenier J.C., de La Casinière A., Cabot T., 1994. A spectral model of Linke’s turbidity factor and its experimental implications. Solar Energy, 52, 303-313.
• Krawczyk B., 1968. Badania zmętnienia atmosfery w Warszawie w latach 1961-1963. Przegl. Geofiz., t. XI, z. 4, 823-832.
• Michałowska-Smak A., 1981. Seasonal and secular changes of atmospheric turbidity in Warsaw and Belsk in the interval 1957-1980. Publ. Inst. Geophys. Pol. Acad. Sc., D - 13 (149), 115-131.
• Olecki Z., 1992. Przezroczystość atmosfery w krakowskiej aglomeracji miejsko-przemysłowej. Zesz. Nauk. UJ, nr MXLII, Pr. Geogr., z. 90, 23-34.
• Paszyński J., 1959. Wstępne wyniki badania przezroczystości atmosfery w Bydgoszczy. Przegl. Geofiz., R. 4, z. 2, 107 - 120.
• Siwkow S.I., 1968. Mietody rasczeta charaktieristik sołniecznoj radiacyi. Gidromietieoizdat, Leningrad.
• Uscka J., 2003. Direct solar radiation and its attenuation by the atmosphere with different air masses in the suburban area of Toruń. (w:) Acta Universitatis Wratislaviensis, No 2542, Studia Geograficzne 75, Wrocław, 268 - 281.
• Uscka-Kowalkowska J., 2007. Bezpośrednie promieniowanie słoneczne i zmętnienie atmosfery w Mikołajkach w dekadach 1971-1980 i 1991-2000. Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Klimat ziem polskich w czasach historycznych na tle klimatu Europy”, Streszczenia referatów i posterów, Toruń, 11-13 października 2007, 103-104. 51.
• Uscka-Kowalkowska J., 2007. Ekstynkcja bezpośredniego promieniowania słonecznego w Puławach w latach 1969-1989. Pamiętnik Puławski, 144, 131-143
• Uscka-Kowalkowska J., 2008. Bezpośrednie promieniowanie słoneczne i jego ekstynkcja w atmosferze na przykładzie Puław i Papowa Toruńskiego. Wydawnictwo Naukowe, UMK.
• Uscka-Kowalkowska J., 2008. Bezpośrednie promieniowanie słoneczne i jego ekstynkcja w atmosferze w Kołobrzegu w latach 1960-2000. Acta Agrophysica, 12(1), 221-233.
• Uscka-Kowalkowska J., 2008. Direct solar radiation and its extinction by the atmosphere in Warsaw in the years 1960-2003. (w:) Kłysik K., Wibig J., Fortuniak K. (red.) Klimat i bioklimat miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Meteorologii i Klimatologii UŁ, Łódź, 143-156.
• Więcław M., 2004. Masy powietrza nad Polską i ich wpływ na typy pogody. Wyd. Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz.
• Wójcik G., Marciniak K., Ziembińska H., 1991. Transparency of atmosphere and intensity of direct solar radiation and its spectral composition in the summer of 1983 in Toruń. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 396, 187-193.