The estimation of selected heavy metals and macroelement content in Dianthus carthusianorum L. in the serpentine dump of natural habitat

• Autorzy: Koszelnik-Leszek A. , Wall L.

Warianty tytułu

PL

Ocena zawartości wybranych metali ciężkich i makroskładników w Dianthus carthusianorum L. z hałdy serpentynitowej siedliska naturalnego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In order to estimate the content of selected heavy metals (Co, Cr, Ni i Mn) and macroelements plant material of Dianthus carthusianorum L. was collected from the serpentine dump in Sobótka (Lower Silesia), as well as from two natural habitat of the mentioned species located in the area of Mirów (Kraków - Częstochowa Highland) and Kamieniec Wrocławski (Lower Silesia). In plant material subjected to the examination there were found higher concentrations of Ni, Cr i Co in the samples of Dianthus carthusianorum L. growing on the dump in comparison to plants of the same species originating from natural habitats. Comparing macroelement content in dianthus variety coming from the serpentine dump in Sobótka and those from plants growing in natural habitats it was possible to state that plants from the dump population contained lower concentrations of Ca, K and P than those from natural populations, while dianthus plants growing on the dump featured considerably higher contents of Mg than plants from Mirów and Kamieniec Wrocławski. The investigation involved the estimation of selected heavy metal concentration (total and soluble forms) in the dump material collected in Sobótka. Chemical analyses proved that Co, Cr, Ni, Mn contents were elevated in comparison to natural concentrations of those metals in the environment. The reaction of soil material subjected to examinations was neutral, slightly acid and acid, which probably affected the increase of the contribution of soluble forms of chemical elements analyzed.

PL

W celu określenia zawartości wybranych metali ciężkich (Co, Cr, Ni i Mn) i makroskładników, materiał roślinny goździka kartuzka (Dianthus carthusianorum L.) pobrano z hałdy odpadów serpentynitowych w Sobótce (Dolny Śląsk) oraz z dwóch siedlisk naturalnych znajdujących się na terenie Mirowa (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska) i Kamieńca Wrocławskiego (Dolny Śląsk). W badanym materiale roślinnym stwierdzono wyższe stężenia Ni, Cr i Co w materiale Dianthus carthusianorum L. występującym na hałdzie, w porównaniu z osobnikami tego samego gatunku z populacji naturalnych. Porównując zawartość makroskładników w goździku kartuzku pochodzącym z hałdy w Sobótce i siedlisk naturalnych stwierdzono, że rośliny populacji hałdowej zawierały mniejsze ilości Ca, K, P, w porównaniu z osobnikami populacji naturalnych. Rośliny z hałdy zawierały natomiast dużo większe ilości Mg w porównaniu z roślinami z Mirowa i Kamieńca Wrocławskiego. W ramach badań określono koncentrację wybranych metali ciężkich (formy całkowite i rozpuszczalne) w materiale zwałowym pobranym w Sobótce. Analizy chemiczne wykazały, że zawartości Co, Cr, Ni, Mn były podwyższone w porównaniu z naturalnymi stężeniami tych metali w środowisku. Odczyn badanego materiału glebowego był obojętny, lekko kwaśny i kwaśny, co prawdopodobnie miało wpływ na zwiększenie udziału rozpuszczalnych form analizowanych pierwiastków.

Słowa kluczowe

EN

Dianthus carthusianorum; Lower Silesian region; dump; heavy metal; heavy metal content; macroelement content; natural habitat; serpentinite

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 541
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.245-253,ref.

Twórcy

autor

Koszelnik-Leszek A.

• Department of Botany and Plant Ecology, University of Environmental and Life Sciences in Wroclaw, Pl.Grunwaldzki 24a, 50-363 Wroclaw, Poland

autor

Wall L.

Bibliografia

• Andrzejewski M. 1971. Wpływ nawożenia chromem na plony kilku gatunków roślin i na zawartość chromu w glebie. Rocz. Nauk Roln. 97: 2-75.
• Antosiewicz D.M. 1992. Adaptation of plants to environment polluted with heavy metals. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 61(2): 281-289.
• Brej T., Fabiszewski J. 2003. Rośliny akumulujące metale ciężkie we florze Sudetów. Annales Silesiae 32: 155-165.
• Curyło T. 2000. Prawne uregulowania gospodarki materiałami odpadowymi i ich rolniczego wykorzystania. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 472: 149-165.
• Gabbrielli R., Pandolfini T., Vergnano O., Palandrii M.R. 1990. Comparison of serpentine species with different nickel tolerance strategies. Plant and Soil 122: 271-277.
• Kabała C., Szlachta T. 2000. Całkowita zawartość oraz formy rozpuszczalne pierwiastków śladowych w odpadach serpentynitowych kopalni Nasławice. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 471: 959-966.
• Kabata-Pendias A. 1993. Biogeochemia chromu, niklu i glinu. Zesz. Nauk. PAN, Człowiek i Środowisko 5: 9-22.
• Kaczor A. 1998. Odżywianie się roślin w warunkach gleb silnie kwaśnych. Zesz. Probl. Podst. Nauk. Rol. 456: 55-62.
• Kasowska D. 2005. Flora wyrobisk i zwałów serpentynitowych wybranych kamieniołomów i kopalń na Dolnym Śląsku. Annales Silesiae 34: 105-113.
• Koszelnik-Leszek A. 2007. Zawartość wybranych metali ciężkich w glebie i w Silene vugaris na hałdzie odpadów serpentynitowych. Rocz. Glebozn. 57(1/2): 63-65.
• Niśkiewicz J. 2000. Pokrywa zwietrzelinowa masywu Szklar i jej niklowość. Geol. Sudetica 32(2): 107-130.
• Punz W.F., Sieghardt H. 1993. The response of roots herbaceous plant species to heavy metals. Environmental and Experimental Botany 33: 85-98.
• Ruszkowska M. 1960. Próba oznaczenia przyswajalnego manganu w glebie za pomocą sałaty jako rośliny wskaźnikowej. Rocz. Glebozn. 9: 87-120.
• Slingsby D.R. Brown D.H. 1977. Nickel in British serpentine soils. J. Ecol. 65: 597-618.
• Vergnano Gambi O., Gabbrielli R., Pancaro L. 1982. Nickel, chromium and cobalt in plants from Italia serpentine areas. Acta Oecol. Plant. 3: 291-306.
• Weber J. 1981. Geneza i właściwości gleb wytworzonych z serpentynitów Dolnego Śląska. Cześć III. Rocz. Glebozn. 32: 145-161.
• Wierzbicka M. 2002. Przystosowanie roślin do wzrostu na hałdach cynkowo-ołowiowych okolic Olkusza. Kosmos 51: 139-150.
• Załęcka R., Wierzbicka M. 2000. The adaptation of Dianthus carthusianorum L. (Caryophyllaceae) to growth on zinc-lead heap in Southern Poland. Plant and Soil 246: 249-257.
• Żołnierz L. 1993. Nikiel w roślinach gleb serpentynitowych Dolnego Śląska. Zesz. Nauk. PAN, Człowiek i Środowisko 5: 159-166.