An assessment of the Ambrosia L. pollen threat at a regional scale using the example of the town of Sosnowiec (Silesian Uplands, Poland)

• Autorzy: Chlopek K. , Dabrowska-Zapart K. , Tokarska-Guzik B.

Warianty tytułu

PL

Ocena zagrożenia pyłkiem Ambrosia L. w skali regionalnej na przykładzie miasta Sosnowca (Wyżyna Śląska, Polska)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The investigation of Ambrosia pollen counts in the air of Sosnowiec was carried out from 1998 to 2010 by means of the volumetric method. The pollen season which was determined by means of the 98% method started at the end of July and the beginning of August and lasted until the end of October. The highest Ambrosia pollen count was recorded in 1999 (222 grains x m-3) and the lowest in 2001 (18 grains x m-3). It was stated that the daily count of pollen grains depended on the wind direction and maximum air temperature. The strongest correlations were found with maximum temperature and with a wind direction from the south east. A high negative correlation coefficient was found between the frequency of inflows of air masses from the west and the annual total of pollen grains and the value of the maximum daily count. The closest sites of Ambrosia L. are at a distance of 25–40 kilometres from the sampling point. Significant correlations with the frequency of inflow of air masses can support the conclusion that Ambrosia pollen grains recorded in Sosnowiec were most probably carried not only from local sources but also, at least in part, from distant places.

PL

Badania koncentracji pyłku Ambrosia w powietrzu Sosnowca prowadzono w latach 1998-2010 metodą wolumetryczną. Początek sezonu pyłkowego Ambrosia, wyznaczony metodą 98%, rozpoczynał się na przełomie lipca i sierpnia i trwał do końca października. Wysokie koncentracje pyłku notowano najczęściej w trzeciej dekadzie sierpnia lub w pierwszej połowie września. Najwyższe stężenie pyłku Ambrosia odnotowano w 1999 roku (222 ziarn x m-3), najniższe w 2001 roku (18 ziarn x m-3). Wykazano, iż stężenie dobowe ziarn pyłku zależało od kierunku wiatru i temperatury maksymalnej powietrza. Najsilniejszą korelację stwierdzono dla temperatury maksymalnej i dla kierunku wiatru z południowego wschodu. Znaleziono wysoki ujemny współczynnik korelacji między częstością napływu mas powietrza z zachodu a wartością sumy rocznej ziarn pyłku oraz z wartością maksymalnego stężenia. Stwierdzono również oddziaływanie masy powietrza polarno-morskiego na długość sezonów pyłkowych i na wartości maksymalnego stężenia Ambrosia. Przy napływie tego typu powietrza notowano dłuższe sezony pyłkowe oraz niższe maksima sezonowe. Stanowiska z Ambrosia zostały stwierdzone w odległości 25-40 km na SW i NW od punktu pomiarowego. Istotne korelacje z częstością napływu mas powietrza mogą potwierdzać fakt, iż ziarna pyłku Ambrosia rejestrowane w Sosnowcu pochodzą nie tylko z lokalnych źródeł ale również z dalekiego transportu.

Słowa kluczowe

EN

aerobiology; Ambrosia; pollen count; meteorological parameter; invasive plant; Poland; Sosnowiec town; pollen threat; regional scale; Silesian Upland

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2011
• Tom: 64
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.51-61,fig.,ref.

Twórcy

autor

Chlopek K.

• Faculty of Earth Sciences, University of Silesia, Bedzinska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland

autor

Dabrowska-Zapart K.

autor

Tokarska-Guzik B.

Bibliografia

• Bo e hme M.W., G a b r io T., D i e r k e sma n n R. , Fe ld e r -Ke n n el A., Fl i ck e r -Kl e in A., Jogge r st B., Ker s t i ng G., Kön ig M., Li n k B., M e i s n e r V., We t z ig J., We id n e r U. , Be h r e n d t H. , 2009. Sensitization to airborne ragweed pollen – a cause of allergic respiratory diseases in Germany? Deutsche Medizinische Wochenschrift, 134(28–29): 1457-63.
• Ce c ch i L ., To r r ig i a n i Ma l a s p i n n T., A lb e r t i n i R . , Z a n c a M ., R idolo E . , U sb e r t i I . , Mo r a bi t o M., D a l l’ Ag l io P., O r l a nd i n i S ., 2007. The contribution of long-distance transport to the presence of Ambrosia pollen in central northern Italy. Aerobiologia, 23: 145-151.
• K a s p r z y k I . , 1996. Palynological analysis of airborne pollen fall in Ostrowiec Świętokrzyski in 1995. Ann. Agric. Environ. Med. 3: 83-86.
• K a s p r z y k I . , 2008. Non-native Ambrosia pollen in the atmosphere of Rzeszów (SE Poland); evaluation of the effect of weather conditions on daily concentrations and starting dates of the pollen season. Int. J. Biometeorol. 52: 341-351.
• Ko s z e la K., Tok a r sk a -Gu z i k B., Bz d ęga K . , Kul a k-Ks i ą ż c z yk S ., Ks i ą ż c z y k T.,2007 Ambrosia artemisiifolia L. in Poland: State-of-the-art studies and problem of risk assessment. CABI Europe-Switzerland.
• La a id i M., T h ibaudon M., B e s a n c e n o t J.P. , 2003. Two statistical approaches to forecasting the start and duration of the pollen season of Ambrosia in the area of Lyon (France). Int. J. Biometeorol. 48: 65-73.
• Li p i e c A., We r ys z ko -Chmi e l ewsk a E., P io t r ows ka K., Ma l k i ewi c z M., Ch ł op ek K . , P uc M ., S i e rg i e jko Z . , Z i e l n i k-Ju r k i ewi c z B., R a p i e jko A ., Mo d r z y ń s k i M . , R a t a j c z a k J . , 2008. Analiza stężenia pyłku ambrozji w wybranych miastach Polski w roku 2007. / The analysis of ragweed pollen count in selected Polish cites in 2007. Alergoprofil, 4(1): 49-54. (in Polish)
• Ł u p i k a s z a E . , Wi d aws k i A . , 2008. Warunki klimatyczne obszaru Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. / Climatic conditions of the Metropolitan Association of the Upper Silesia area. Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Katowicki, 90-104. (in Polish)
• Ma k r a L . , Ju h á s z M., Bo r s os E ., B é c z i R . , 2004. Meteorological variables connected with airborne ragweed pollen in Southern Hungary. Int. J. Biometeorol. 49: 31-41.
• Mal k i ew ic z M. , Wą s owi c z A . , 2003. Ambrosia pollen grains in aeroplankton of Wrocław. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska. Sect. Hortic. EEE, 13: 333-339.
• Mi c h a l a k S. , Se n d e k A. , 1974-1975. Interesujące gatunki synantropijne z terenu województwa katowickiego. / Interesting species of synanthropic plants in the Katowice voivodeship. Zesz. Przyr. OTPN, 14-15: 1-10. (in Polish)
• Mi r e k Z ., Mu s i a ł L . , Wó j c i c k i J . J . , 1997. Polish herbaria. Polish Botanical Studies. Guidebook Serie, 18: 1–116.
• Mi r ek Z . , P i ękoś-Mi r e k H ., Z aj ą c A ., Z aj ą c M ., 2002. Vascular plants of Poland. A Checklist. /Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science. Kraków.
• N i e d ź w ie d ź T. , 1981. Sytuacje synoptyczne i ich wpływ na zróżnicowanie wybranych elementów klimatu w dorzeczu górnej Wisły. / Synoptic situations and their influence on the differentiation of selected climatic elements in the upper Vistula Basin. Rozprawy habilitacyjne Uniwersytet Jagielloński, 58. Kraków. (in Polish)
• N i e d ź w ie d ź T., 2003. Częstość występowania mas powietrznych w Polsce południowej w drugiej połowie XX wieku. / The frequency of air masses in southern Poland in the second half the 20th century. Prace Geograficzne, 188: 65-74. (in Polish)
• Pe t e r n e l R., C u l ig J., Sr n e c L ., M i t ic B. , Vu c u s i c I . , Hg r a I . , 2005. Variation in ragweed (Ambrosia artemisiifolia L.) pollen concentration in central Croatia, 2002-2003. Ann. Agric. Environ. Med. 12: 11-16.
• Pe t e r n e l R., Mu s ic Mi l a nov ic S. , S r n e c L . , 2008. Airborne ragweed (Ambrosia artemisiifolia L.) pollen content in the city of Zagreb and implications on pollen allergy. Ann. Agric. Environ. Med. 15(1): 125-30.
• P io t r owsk a K. , We r ys z ko -Chmi e l ewsk a E. , 2006. Ambrosia pollen in the air of Lublin, Poland. Aerobiologia, 22(2): 149-156.
• P u c M. , 2004. Ragweed pollen in the air of Szczecin. Ann. Agric. Environ. Med. 11: 53-57.
• P u c M. , 2006. Ragweed and mugwort pollen in Szczecin, Poland. Aerobiologia, 22: 67–78.
• Ra p i e jko P., M a l k i ewi c z M., L i p i e c A ., We r ys z ko -Chmi e l ewsk a E ., P io t r owsk a K., Ce c h e r z K., C h ł op ek K . , P uc M., R a p i e jko A., St a n k i ewi cz W., Si e rg i e j k o Z . , Ta r a s i ewi c z A . , 2006. Analiza stężenia pyłku ambrozji w wybranych miastach Polski w 2006r. / The analysis of Ragweed pollen count in selected Polish cites in 2005. Alergoprofil, 4(1): 49-54. (in Polish)
• Ra p i e j ko P. , L i p i e c A. M a l k i ewi c z M ., Św ie b o d z k a E. , Ad żman K., R a t aj c z a k J. , Mod r z y ń s k i M . , J u r k i ew i c z D . , 2009. Pyłek ambrozji w powietrzu wybranych miast Polski w 2008 r. / Ragweed pollen in the air of selected Polish cites in 2008. Alergoprofil, 5(2): 70-72. (in Polish)
• Ros t a ń s k i K . , S owa R . , 1986-1987. Alfabetyczny wykaz efemerofitów Polski. / Alphabetical list of ephemerophytes of Poland. Fragm. Floristica et Geobot. Pol. 31-32(1-2): 151-204. (in Polish)
• S c hwa r z Z . , 1967. Badania nad florą synantropijną Gdańska i okolicy. / A study on the synanthropic flora of Gdańsk and the neighbouring areas. Acta Biol. Med. Soc. Sc. Gedan. 11: 363-494. (in Polish)
• S e n d e k A. , 1971. Nowe stanowiska rzadkich gatunków roślin na Śląsku zebranych w latach 1968 i 1969. / New locations of rare species of plants in Silesia, collected in the years 1968 and 1969. Zesz. Przyr. OTPN, 11: 51-56. (in Polish)
• S e n d e k A. , 1973. Flora synantropijna stacji górnośląskiego węzła kolejowego. / Synanthropic flora at a station of an Upper Silesian railway junction. Zesz. Przyr. OTPN, 3: 3-21. (in Polish)
• S e n d e k A. , 1984. Rośliny naczyniowe Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. /Vascular plants of the Upper Silesia Industrial Region. Zesz. Przyr. OTPN, 1: 1-140. (in Polish)
• S owa R . , Wó j c i k- C h r o b o k B., 1969. O niektórych interesujących roślinach synantropijnych zebranych na terenie Sosnowca. /About some interesting synanthropic plant species collected within the city of Sosnowiec. Zesz. Nauk. Univ. Łódź, 2(31): 51-67. (in Polish)
• S t a c e C . , 1997. New Flora of the British Isles. Second edition. Cambridge Univ. Press.
• St a ch A ., Si l ny W., O p e r a c z -Cz a r n e ck a M., 2000. Prawdopodobieństwo zagrożenia alergicznego pyłkiem Ambrosia. / Probability of allergic threat of Ambrosia pollen. Alergia, 3(6): 22-23. (in Polish)
• St a c h A ., Smi t h M., Sk j ø t h C . A ., B r a n d t J. , 2007. Examining Ambrosia pollen episodes at Poznań (Poland) using back-trajectory analysis. Int. J. Biometeorol. 51: 275-286.
• St a r k P.C ., Rya n L .M., McDon a ld J.L. , Bu r g e H.A. , 1997. Using meteorological data to predict daily ragweed pollen levels. Aerobiologia, 13: 177-184.
• S t a n i s z A. , 2007. Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA Pl na przykładach z medycyny. Statsoft Polska, Kraków. (in Polish)
• S t ę pa l s k a D. , Mys z kows k a D. , Sz c z e pa nek K . , 2002. Variation in Ambrosia pollen concentration in Southern and Central Poland in 1982–1999. Aerobiologia, 18,: 13-22.
• Ta c i k T. , 1971. Ambrozja (Ambrosia L.). [In:] B. Pawłowski, A. Jasiewicz (eds). Flora Polska. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa – Kraków: 222-225. (in Polish)
• Te s t i S . , C a r a b e l l i A . , C e c ch i L ., G i a come l l i C . , I a n n e l lo G. , Ro c ch i V. , Ro s s i O. , Sp a d ol i n i I ., Va n nu c c i F., C a mpi P. , 2009. Multicenter investigation to assess the prevalence of Ambrosia pollen allergy in Tuscany. J Investig. Allergol. Clin. Immunol. 19(3): 251-2.
• To k a r s k a – Gu z i k B. , 2001. Ambrosia artemisiifolia L. and Ambrosia psilostachya DC. [In:] A. Zając, M. Zając (eds). Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Laboratory of Computer Chorology, Institute of Botany, Jagiellonian University and Fundation of Jagiellonian University, Kraków. (in Polish)
• To k a r s k a - Gu z i k B. , 2005. The establishment and spread of alien plant species (kenophytes) in the flora of Poland. Wyd. UŚ Katowice, 2372: 1-192.
• Tok a r sk a -Gu z i k B. , Bz d ęga K ., Ko s z e la K. , Ż a b i ń s k a I . , K r z u ś B. , S aj a n M ., S e n d e k A. , 2011. Allergenic invasive plant Ambrosia artemisiifolia in Poland: threat and selected aspects of biology. Biodiver. Res. Conserv. 21:
• Vi t á ny i B., Ma k r a L . , Ju h á s z M., Bo r o s E . , Bé c z i R. , Sz e n t p é t e r i M. , 2003. Ragweed pollen concentration in the function of meteorological elements In the south-eastern part of Hungary. Acta Climatol. Chorol., 36-37: 121-130.
• We r y s z k o - C hm i e l ews k a E . (ed.). 2006. Pyłek roślin w aeroplanktonie różnych regionów Polski. / Plant pollen in aeroplankton of different regions of Poland. Wyd. Katedra i Zakład Farmakognozji AM Lublin. (in Polish)
• We r ys z ko -Chmi e l ewsk a E. , Pio t r owsk a K. , Cza r n e ć k y j M. , 2003. Ambrosia and Iva pollen in the air of Lublin and Lviv. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska. Sect. Hortic. EEE, 13: 341-349.
• We r ys z ko -Chmi e l ewsk a E. , Pio t r owsk a K. , 2008. Ecological features of Ambrosia artemisiifolia L. flowers and characteristics of Ambrosia L. pollen seasons in the condition of Lublin (Poland) in the years 2001-2008. Acta Agrobot. 61(2): 35-47.
• Wi l l i s J .C . , 1973. A dictionary of the flowering plants and ferns. Eight edition. Cambridge Univ. Press.
• Z aj ą c A. , 1978. Atlas of distribution of vascular plants in Poland (ATPOL). Taxon, 27(56): 481-484.
• Z aj ą c A ., Z aj ą c M. , 2001. (eds). Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. Laboratory of Computer Chorology, Institute of Botany, Jagiellonian University and Fundation of Jagiellonian University, Kraków.