Kształtowanie się wybranych właściwości gleby zanieczyszczonej związkami chromu(III) i chromu(VI) pod wpływem dodatku kompostu, zeolitu i tlenku wapnia

• Autorzy: Wyszkowski M. , Radziemska M.

Warianty tytułu

EN

Effect of compost, zeolite and calcium oxide on the shaping of the selected properties of soil contaminated with chromium(III) and chromium(VI)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W warunkach doświadczenia wazonowego badano oddziaływanie chromu(III) i chromu(VI) oraz kompostu, zeolitu i tlenku wapnia na kwasowość hydrolityczną i właściwości sorpcyjne gleby po zbiorze roślin. Glebę zanieczyszczono Cr(III) i Cr(VI) w ilościach 0, 25, 50, 100 i 150 w mg Cr∙kg-1 s.m. gleby oraz wprowadzano: kompost i zeolit w ilości 3% w stosunku do masy gleby, a także tlenek wapnia w ilości równoważnej 1 kwasowości hydrolitycznej (Hh). Wzrastające dawki chromu trój- i sześciowartościowego istotnie kształtowały pH, kwasowość hydrolityczną oraz właściwości sorpcyjne badanej gleby. Chrom sześciowartościowy bardziej niż chrom trójwartościowy oddziaływał na pH, kwasowość hydrolityczną, sumę wymiennych kationów zasadowych oraz całkowitą pojemność wymienną badanej gleby. Chrom(VI) zmniejszył kwasowość hydrolityczną i zwiększył sumę wymiennych kationów zasadowych, całkowitą pojemność wymienną i stopień wysycenia gleby kationami zasadowymi. Dodatek do gleby tlenku wapnia skutecznie łagodził zanieczyszczenie gleby związkami chromu trój- i sześciowartościowego, powodując wzrost pH, sumy wymiennych kationów zasadowych oraz stopnia wysycenia kationami zasadowymi. Wpływ pozostałych substancji był mniejszy.

EN

The effects of chromium(III) and chromium(VI) as well as compost, zeolite and calcium oxide on hydrolytic acidity and sorption properties of soil after the harvest of plants were studied under the conditions of a pot experiment. The soil subject to analysis was contaminated with Cr(III) and Cr(VI) in the following amounts: 0, 25, 50, 100 i 150 in mg Cr∙kg-1 of soil. Compost and zeolite were added at the levels of 3% of the soil mass, while the amount of applied calcium oxide was the equivalent to 1 hydrolytic acidity (Hh). Increasing doses of trivalent and hexavalent chromium had a significant impact on the pH, hydrolytic acidity, total exchangeable bases (TEB) and total cation exchange capacity (CEC) of soil subject to analysis. The effect of hexavalent chromium on the pH, hydrolytic acidity, the sum of total exchangeable bases and the total cation exchange capacity of the analyzed soil, was bigger than that of chromium(III). Chromium(VI) decreased the hydrolytic acidity and increased the total exchangeable bases, total cation exchange capacity and the degree of base saturation of soil subject to studies. The addition of calcium oxide to the soil was effective in reducing the trivalent and hexavalent chromium contamination, causing an increase in the pH, total exchangeable bases and the degree of base saturation. The effect of the remaining substances was smaller.

Słowa kluczowe

PL

chrom czterowartosciowy; chrom trojwartosciowy; gleby; kompost; kwasowosc hydrolityczna; tlenek wapnia; wlasciwosci sorpcyjne; zanieczyszczenia gleb; zeolity; zwiazki chromu

EN

chromium; soil; compost; hydrolytic acidity; calcium oxide; sorption property; soil pollutant; zeolite; chromium compound

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 540
• Opis fizyczny: s.305-312,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wyszkowski M.

• Katedra Chemii Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Plac.Łódzki 4, 10-727 Olsztyn

autor

Radziemska M.

Bibliografia

• Alloway B.J. 1990. Heavy metals in soils. Glasgow, Blackie and Sons: 83-99.
• Badura L. 1997. Metale ciężkie w ekosystemach lądowych a ekotoksykologia, w: Drobnoustroje w środowisku, występowanie, aktywność i znaczenie. Barabasz W. (Red.) AR Kraków: 13-26.
• Bartlett R.J., Kimble J.M. 1976. Behaviour of chromium in soils. I. Trivalent forms. J. Environ. Qual. 5(4): 383-389.
• Czekała J. 1997. Chrom w glebie i roślinie - występowanie, sorpcja i pobieranie w zależności od jego formy i dawki, właściwości środowiska i nawożenia. Rozprawy Naukowe, Wyd. AR w Poznaniu 274: 1-90.
• Lityński T., Jurkowska H., Gorlach E. 1976. Analiza chemiczno-rolnicza. Wyd. PWN, Warszawa.
• Karathanasis A.D., Pils J.R.V. 2005. Solid-phase fractionation of selected trace metals in some northern Kentucky soils. J. Soil Sediment Contam. 14: 293-308.
• Kuziemska B., Kalembasa S. 1997. Wpływ wapnowania, dawki i rodzaju osadów ściekowych oraz nawożenia NPK na plon i skład chemiczny roślin i gleby. Cz. III. Zawartość wybranych metali ciężkich. Arch. Ochr. Środ. 23: 1-2.
• Spiak Z. 1996. Aktualny stan badań nad zagadnieniem nadmiaru metali ciężkich w glebie i roślinach. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 434: 770-775.
• Statsoft, INC. 2007. STATISTICA (data analysis software system), version 8.0. www.statsoft.com.
• Wilcke W., Krauss M., Kobza J. 2005. Concentrations and forms of heavy metals in Slovak soils. Plant Nutrit. Soil Sci. 168(5): 676-686.
• Wyszkowska J. 2002. Biologiczne właściwości gleby zanieczyszczonej chromem sześciowartościowym. Rozprawy i Monografie, Wyd. UWM, Olsztyn: 134 ss.
• Wyszkowski M., Radziemska M. 2008. Relacje między zanieczyszczeniem chromem a kwasowością i właściwościami sorpcyjnymi gleby. Mat. V Międzynar. Konf. Nauk. „Toksyczne substancje w środowisku”, Kraków: 100-101.
• Wyszkowski M., Ziółkowska A. 2006. Wpływ zanieczyszczenia benzyną i olejem napędowym na kwasowość i właściwości sorpcyjne gleby. Zesz. Nauk. Płd.-Wsch. Oddz. PTIE i PTG Oddz. w Rzeszowie 8: 253-254.
• Wyszkowski M., Ziółkowska A. 2007. Właściwości fizykochemiczne gleby zanieczyszczonej związkami ropopochodnymi po aplikacji substancji neutralizujących. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 520(1): 433-440.