Wpływ wapnowania i nawożenia mineralnego na zawartość manganu i cynku w bulwach ziemniaków i zielonej masie słonecznika pastewnego uprawianych na glebie lessowej

• Autorzy: Kaniuczak J. , Hajduk E. , Wlasniewski S.

Warianty tytułu

EN

The influence of liming and mineral fertilization on manganese and zinc content in potato tubers and green mass of pasture sunflower cultivated in loessial soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Publikacja prezentuje badania nad zawartością manganu i cynku w ziemniakach i słoneczniku uprawianych w latach 1986-2001 na glebie płowej wytworzonej z lessu (stałe pole nawozowe). Doświadczenie z uprawą roślin założono metodą podbloków losowanych na stałym polu nawozowym w czteroletnim zmianowaniu i nawożeniem mineralnym NPK Mg i NPK Mg Ca. Zmianowanie obejmowało: w latach 1986-1989 - ziemniaki, jęczmień jary, kapustę pastewną, pszenicę ozimą, a w latach 1990-1993, 1994-1997, 1997-2001: ziemniaki, jęczmień jary, słonecznik pastewny, pszenicę ozimą. Nawożenie mineralne obejmowało NPK na tle stałego nawożenia Mg i zróżnicowane nawożenie NPK na tle stałego nawożenia Mg i Ca (wapnowanie). Wapnowanie zastosowano w latach: 1985, 1989, 1993, 1997 (4 t∙ha-1 CaO). Zawartość manganu i cynku w roślinach była oznaczana metodą FASS, po mineralizacji próbek roślin w mieszaninie HNO3 : HClO4 : H2SO4, w proporcji 20 : 5 : 1. Zaobserwowano zmniejszenie zawartości manganu i cynku w bulwach ziemniaków i zielonej masie słonecznika pod wpływem wapnowania. Nawożenie mineralne wpłynęło na zawartość manganu w bulwach ziemniaków oraz manganu i cynku w zielonej masie słonecznika pastewnego. Zaobserwowano, że interakcja wapnowania i nawożenia mineralnego wpłynęła na obniżenie zawartości manganu i cynku w zielonej masie słonecznika pastewnego oraz manganu w bulwach ziemniaków uprawianych na obiektach nawozowych wapnowanych.

EN

The paper presents the research on the manganese and zinc content in potato tubers potato and in green mass of pasture sunflower cultivated in the years 1986-2001, on grey-brown podzolic soils formed from loess (static fertilized field). The experiment was performed according to the method of random subblocks in the static fertilized field with plant cultivation in a 4-years cropping system, and NPK Mg, NPK Mg Ca fertilization. Crop rotation was as follows: in 1986-1989 - potatoes, spring barley, pasture cabbage, winter wheat; in the years 1990-1993, 1994-1997, 1997-2001 - potatoes, spring barley, pasture sunflower, winter wheat. Mineral fertilization included NPK fertilization against a background of constant Mg fertilization, and varied NPK fertilization against a background of constant Mg and Ca (liming) fertilization. Liming was performed: in 1985, 1989, 1993, 1997 (4 t∙ha-1 CaO). The manganese and zinc content in plants were determined by atomic absorption spectrophotometry (FAAS), after mineralizing plant samples in the mixture: HNO3 : HClO4 : H2SO4, in the ratio 20 : 5 : 1. The manganese content was observed to be decreasing in potato tubers and also in green mass of pasture sunflower as the effect of liming. Mineral fertilization influenced the manganese contents in potato tubers and influenced the manganese and zinc content in the green mass of pasture sunflower. However, the interaction (liming x NPK fertilization) was observed that decreased manganese and zinc content in the green mass of pasture sunflower and manganese content in potato tubers cultivated according to the treatments with fertilizer and liming.

Słowa kluczowe

PL

bulwy; cynk; gleby lessowe; mangan; nawozenie mineralne; slonecznik pastewny; uprawa roslin; wapnowanie gleby; zawartosc cynku; zawartosc manganu; zawartosc mikroelementow; zielona masa; ziemniaki; zmianowanie

EN

tuber; zinc; loess soil; manganese; mineral fertilization; plant cultivation; soil liming; zinc content; manganese content; microelement content; green mass; potato; crop rotation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 541
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.199-206,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kaniuczak J.

• Katedra Gleboznawstwa, Chemii Środowiska i Hydrologii, Uniwersytet Rzeszowski, ul.M.Ćwiklińskiej 2, 35-601 Rzeszów

autor

Hajduk E.

autor

Wlasniewski S.

Bibliografia

• Blasl S., Bachler W. 1982. PH - bedingte Pflanzentoxizität und Kalkwirkung. Die Bodenkultur 33(1): 16-40.
• Gorlach E. 1987. Potencjalne i aktualne możliwości gleby zaopatrzenia roślin w mikroelementy. VI Symp. „Mikroelementy w rolnictwie”, AR we Wrocławiu: 11-23.
• Gorlach E. 1994. Phytoavability of heavy metals as affected by liming and plant species. Pol. J. Soil Sci. XXVII (1): 59-67.
• Hryńczuk B., Weber R., Gediga K. 1996. Relacje w nagromadzeniu cynku pobieranego z gleby i przez liści w plonach niektórych roślin uprawnych. Zesz. Probl. Nauk Roln. 434: 19-24.
• Kabata-Pendias A., Piotrowska M. 1984. Zanieczyszczenie gleb i roślin uprawnych pierwiastkami śladowymi. CBR, Warszawa: 5-28.
• Kabata-Pendias A. 1993. Behavioral properties of trace metals in soils. Applied Geochemistry, Supl. 2: 3-9.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN Warszawa: 53-66.
• Kaniuczak J. 1992a. Bilans boru, magnezu, miedzi cynku i molibdenu, w czteroletnim zmianowaniu na glebie brunatnej wytworzonej z lessu. VII Symp. „Mikroelementy w rolnictwie” 16-17 wrzesień 1992 r. AR we Wrocławiu: 211-216.
• Kaniuczak J. 1992b. Plon i zawartość makro i mikroelementów w bulwach ziemniaka na tle zróżnicowanego nawożenia mineralnego na glebie brunatnoziemnej wytworzonej z lessu. Sesja Nauk. „Uwarunkowania jakości surowców i produktów spożywczych”, 17-18.09.1992 Rzeszów, z. 1, Wyd. AR w Krakowie Filia w Rzeszowie: 303-311.
• Kaniuczak J. 1996. Elementy bilansu mikroelementów w glebie wytworzonej z lessu w warunkach uprawy roślin w zmianowaniu i nawożenia mineralnego NPK Mg Ca. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 434: 30-306.
• Kaniuczak J. 1998. Badania nad kształtowaniem zawartości pierwiastków śladowych w glebach lessowych. Zesz. Nauk. AR im. H. Kołłątaja w Krakowie, Rozprawy 244: 1-98.
• Kaniuczak J. 2003. Uproszczony bilans cynku w glebie lessowej w zależności od wapnowania i nawożenia mineralnego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 493: 381-388.
• Kaniuczak J., Nowak M., Hajduk E., Kaniuczak R. 2003. Wpływ wapnowania i nawożenia mineralnego na zawartość rozpuszczalnych form mikroelementów w glebie płowej wytworzonej z lessu. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 493: 607-614.
• Michna W. 1996. Raport z badań monitorowych nad jakością gleb, roślin, produktów rolniczych i spożywczych w 1995 roku. PIOŚ, Warszawa, Bibl. Monitoringu Środowiska: 142 ss.
• Właśniewski S. 2001. Fitoprzyswajalność pierwiastków śladowych w warunkach glebowych Podkarpacia. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 375(77): 179-187.