Pokrycie zapotrzebowania na energię i wybrane składniki odżywcze w diecie pensjonariuszy domu pomocy społecznej oraz ocena ich parametrów antropometrycznych

• Autorzy: Pysz-Izdebska K. , Leszczynska T. , Kopec A. , Nowacka E. , Bugaj B.

Warianty tytułu

EN

Meeting the demand for energy and selected nutritients in diets of residents of one selected residential care home for adults and evaluation of their anthropometric parameters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena pokrycia zapotrzebowania na energię, podstawowe składniki odżywcze oraz witaminy przeciwutleniające w okresie wiosennym oraz jesiennym, przez pensjonariuszy wybranego Domu Pomocy Społecznej w Krakowie. Obliczeń dokonano na podstawie wywiadów o spożyciu z ostatnich 24 godzin, za pomocą programu komputerowego DIETA 2.0. Wartość energetyczna racji pokarmowych kobiet, zarówno wiosną, jak i jesienią, była niewystarczająca i stanowiła odpowiednio 88 i 85 % pokrycia normy, a zawartość tłuszczów i białka była prawidłowa w stosunku do zaleceń. Wartość energetyczna racji pokarmowych mężczyzn oraz zawartość w nich tłuszczów mieściła się w zakresie obowiązujących norm w obydwu analizowanych porach roku, natomiast zawartość białka przekraczała zalecaną ilość. Cholesterol zawarty w racjach pokarmowych kobiet i mężczyzn stanowił wiosną 74 i 87 %, a jesienią 77 i 94 % dopuszczalnej ilości, wynoszącej 300 mg/osobę/dobę. Spożycie węglowodanów ogółem wiosną i jesienią wynosiło w przypadku kobiet 67 i 64 %, a w przypadku mężczyzn 91 i 84 % normy. Zawartość w racjach błonnika pokarmowego stanowiła jedynie połowę zalecanej ilości 30 g/osobę/dobę. Spożycie witaminy A było większe od wartości zalecanych, a witaminy E i C na ogół niewystarczające. Właściwą wartość wskaźnika wagowo-wzrostowego (BMI) stwierdzono w przypadku 19,6 % kobiet oraz 50,0 % mężczyzn, natomiast nadwagę i otyłość odpowiednio u 78,0 oraz 50,0 % badanych, przy czym otyłość androidalna dotyczyła 88,9 % kobiet z podwyższoną masą ciała. W przypadku 2,4 % kobiet stwierdzono niedożywienie.

EN

The objective of this study was to assess the diets of the residents of one selected Residential Care Home in Cracow with regard to whether or not they meet the demand for energy, basic nutritients, and antioxidant vitamins during the spring and autumn seasons. The calculations were performed using a DIETA 2.0 software, on the basis of the surveys conducted among the residents on their food consumed during 24 hours prior to survey. Both during the spring and the autumn, the caloric value of food rations for women was insufficient and constituted 88 % and 85 %, respectively, of the recommended standard intake level, whereas the fat and protein content was suitable from the point of view of recommendations. The caloric value of and fat content in food rations for men met the obligatory standards during the two seasons, however, the protein content exceeded the recommended value. During the spring, the cholesterol content in the diets of women and men was 74 and 87 % of the acceptable amount of 300 mg/person/day, and, during the autumn, 77 and 94 % of this amount. During the spring and the autumn, the intake of total carbohydrates by women was 67 and 64 %, respectively, and by men 91 and 84 %, respectively. The content of dietary fibre in the daily diet constituted only a half of the recommended intake value amounting to 30 g/person/day. The intake of vitamin A was higher than the recommended value, but the intake of vitamins E and C was, in general, not sufficient. The proper body mass index (BMI) was found in 19.6 % of the women and in 50.0 % of the men surveyed, whereas the overweight and obesity was found in 78 (women) and 50% (men) of the polled. The android obesity was found in 88.9 % of the women with a higher body mass. The malnourishment was found in 2.4 % of women.

Słowa kluczowe

PL

dieta; domy opieki; domy pomocy spolecznej zob.domy opieki; ludzie starzy; parametry antropometryczne; pensjonariusze; przeciwutleniacze; skladniki odzywcze; witaminy; wywiad zywieniowy; zapotrzebowanie na energie; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2010
• Tom: 17
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.239-254,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pysz-Izdebska K.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul.Balicka 122, 30-149 Kraków

autor

Leszczynska T.

autor

Kopec A.

autor

Nowacka E.

autor

Bugaj B.

Bibliografia

• [1] Bogus K., Borowiak E., Kostka T.: Otyłość i niska aktywność ruchowa jako ważne czynniki determinujące jakość życia osób starszych. Geriatria, 2008, 2, 116-120.
• [2] Bolesławska I., Przysławski J.: Analiza sposobu żywienia kobiet i mężczyzn w zróżnicowanych wiekowo okresach życia – energia oraz składniki podstawowe. Rocz. PZH, 2007, 58, (1), 171-176.
• [3] Borowiak E., Barylska A.: Problemy seniorów przebywających w Domu Dziennego Pobytu wyzwaniem dla pielęgniarki. Problemy Pielęgniarstwa, 2007, 15, 1.
• [4] Chwojnowska Z., Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., Chabros E., Wajszczyk B., Ziemlański Ś.: Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy warszawskiej. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, (3), 189-200.
• [5] Crogan N.L., Pasvogel A.: The influence of protein-calorie malnutrition on quality of life in nursing homes. J. Gerontol., 2003, 58A, (2), 159-164.
• [6] Duda G., Różycka-Cała K., Przysławski J.: Sposób żywienia a wybrane wskaźniki stanu odżywienia osób w wieku podeszłym. Nowa Medycyna – Medycyna w Sporcie, 2000, 12.
• [7] Gabrowska E., Spodaryk M.: Zasady żywienia osób w starszym wieku. Gerontologia Polska 2006, 14 (2), 57-62.
• [8] Gabrowska E., Spodaryk M.: Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania zachowań żywieniowych starszych mieszkańców Krakowa. Gerontologia Polska. 2003, 11, (1), 35-37.
• [9] Gawęcki J., Mosso-Pietraszewska T.: Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2004.
• [10] Gawęcki J., Mossor-Pietraszewska T. (pod red.): Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2007.
• [11] Gębska-Kuczerowska A.: Charakterystyka grupy osób w podeszłym wieku uczestniczących w badaniu zależności między aktywnością a stanem zdrowia. Przegl. Epidemiol. 2002, 56, 463-470.
• [12] Hasik J., Hryniewski L., Grzymisławski M.: Dietetyka. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1999.
• [13] Humańska M., Kędziora-Kornatowska K.: Wpływ miejsca zamieszkania osób w podeszłym wieku na stan odżywiania się. Gerontologia Polska 2009, 17, (3), 126-128.
• [14] Ilow R., Regulska-Ilow B., Biernat J., Kowalisko A.: Ocena sposobu żywienia wybranych grup populacji dolnośląskiej - 50-latkowie. Bromat. Chem. Toksykol., 2007, 40, (3), 293-298.
• [15] Ilow R., Regulska-Ilow B., Biernat J., Kowalisko A.: Ocena zwyczajów żywieniowych 50-letnich mieszkańców Wrocławia. Bromat. i Chem. Toksykol., 2007, 40, (2), 121-129.
• [16] Kostka T, Bogus K.: Independent contribution of overweight/obesity and physical inactivity to lower health-related quality of life in community-dwelling older subjects. Gerontol. Geriatr. 2007, 40, 43-51.
• [17] Kunachowicz H., Nadolna I., Wojtasik A., Przygoda B.: Żywność wzbogacana a zdrowie. Wyd. IŻŻ, Warszawa 2004.
• [18] Myszkowska-Ryciak J., Bujko J., Malesza M.: Ocena sposobu żywienia kobiet w podeszłym wieku zrzeszonych w Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Warszawie. Żyw. Człow. i Metab., 2003, 30, (1/2), 357-361.
• [19] Niedworok E., Całyniuk B., Szczepańska E., Żurawińska T., Dul L.: Styl życia a sposób odżywiania na przykładzie badań struktury spożycia wybranych składników odżywczych w określonych grupach wiekowych kobiet. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia, 2003, 58, (13), 171, 365-368.
• [20] Roszkowski W.: Żywienie osób starszych. W: Hasik J., Gawęcki J. (pod red.). Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2000, ss. 86-94.
• [21] Sadowska J., Śliwińska U.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia osób w wieku starszym, zamieszkałych na terenach wiejskich. Żyw. Człow. Metab., 2005, 32, (3), 187-202.
• [22] Słowińska M.A., Wądołowska L.: Spożycie witamin antyoksydacyjnych a śmiertelność ogólna osób starszych zamieszkałych w rejonie Olsztyna. Bromat. Chem. Toksykol., 2006, 39, (4), 313-319.
• [23] Szponar L., Sekuła W., Rychlik E., Ołtarzewski M., Figurska K.: Badania indywidualnego spożycia żywności i stanu odżywienia w gospodarstwach domowych. Sprawozdanie z projektu TCP/POL/8921A, Warszawa 2003, ss. 752-785.
• [24] Szponar L., Wolnicka K., Rychlik E.: Album fotografii produktów i potraw. Wyd. IŻŻ, Warszawa 2000.
• [25] Wajszczyk B., Chwojnowska Z., Rogalska-Niedźwiedź M., Charzewska J., Chabros E., Kokosa J.: Sposób żywienia kobiet w wieku okołomenopauzalnym i pomenopauzalnym. Żyw. Człow. Metab., 2003, 30, (1/2), 372-376.
• [26] Wierzbicka E., Brzozowska A., Roszkowski W.: Sposób żywienia oraz stan odżywienia ludzi starszych w Polsce w świetle danych z piśmiennictwa z lat 1980-1996. Roczn. PZH, 1997, 48, (1), 87-102.
• [27] Ziemlański Ś (pod red.): Normy żywienia człowieka. Fizjologiczne podstawy. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2001.