Wpływ nawożenia fosforem na zawartość selenu w kukurydzy i lucernie

• Autorzy: Patorczyk-Pytlik B. , Zimoch A. , Szuminska E. , Rybicki R.

Warianty tytułu

EN

Effect of phosphorus fertilization on selenium content in maize and alfalafa

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem przeprowadzonego doświadczenia wazonowego była ocena wpływu poziomu nawożenia fosforem na zawartość selenu w kukurydzy i lucernie. Podłożem była glina lekka wzbogacona w selen. Zastosowano 240 μg Se∙kg-1 gleby w postaci Na2SeO3. Fosfor wprowadzono w dawkach: 0, 0,08, 0,12, 0,16 i 0,24 g P∙kg-1 gleby. Stwierdzono, że zastosowane nawożenie fosforem zróżnicowało zawartość selenu w roślinach testowych, z tym, że kierunek tych zmian uwarunkowany był właściwościami gatunkowymi oraz dawką wprowadzonego P. W obu terminach uprawy kukurydzy jedynie najniższa dawka 0,08 g P∙kg-1 spowodowała istotny wzrost zawartości selenu w roślinach. Zwiększanie poziomu nawożenia tym makroskładnikiem ograniczało nagromadzenie Se przez kukurydzę. Zastosowane nawożenie fosforem powodowało wzrost zawartości selenu w częściach nadziemnych lucerny w porównaniu z roślinami obiektu kontrolnego. Najwięcej Se zawierały rośliny zebrane z gleb, do których wprowadzono 0,12 g P∙kg-1. Dalszy wzrost dawki P zmniejszał zawartość Se w tkankach, z tym, że w odróżnieniu od kukurydzy, nawet po zastosowaniu najwyższej dawki fosforu określona ilość Se w lucernie była wyższa niż w roślinach obiektu kontrolnego. W obydwu gatunkach roślin testowych o ilości nagromadzonego selenu decydował stosunek przyswajalnej formy fosforu w glebie do ilości Se rozpuszczalnej w DTPA. Przy stosunku P : Se w glebie mniejszym niż 4000 : 1 występował między tymi pierwiastkami synergizm jonowy, po rozszerzeniu wartości tego stosunku > 4000 : 1 fosfor ograniczał nagromadzanie selenu przez oba badane gatunki roślin.

EN

The aim of the pot experiment was to estimate the influence of the level of P fertilization on the contents of Se in maize and alfalfa. The bedding was light clay enriched with Se - 240 μg Se∙kg-1 of soil was used in the form of Na2SeO3. Phosphorus was supplied in the doses of 0, 0.08, 0.12, 0.16 and 0.24 g P∙kg-1 of soil. It was found that the applied fertilization with phosphorus differentiated the Se contents in the test plants, however the direction of both changes was determined by the dose of the supplied P and plant species. Only the smallest dose of 0,08 g P∙kg-1 caused the essential increase of Se contents in maize in both terms of cultivation. A decrease of the level of fertilization with this macro element limited the accumulation of Se by maize. The usage of phosphorus fertilization, caused the increase of selenium contents in the above grounds parts of alfalfa as compared to the test plants. The highest Se contents was in plants gathered from soils, to which 0.12 was supplied. Further increase of P caused the decrease of Se in tissues, but unlike maize, even after the use of the highest dose of phosphorus the particular Se contents in alfalfa was higher than in plants of the control object. In both species of the test plants, the relation of available phosphorus form in soil to the contents of soluble Se in DTPA was crucial for the contents of the gathered Se. When the retio P : Se in soil was less than 4000 : 1 ion synergism occurred between these elements. After widening the value of this ratio to > 4000 : 1 phosphorus limited the gathering of selenium by both the examined species of plants.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 538
• Opis fizyczny: s.181-189,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Patorczyk-Pytlik B.

• Katedra Żywienia Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław

autor

Zimoch A.

autor

Szuminska E.

autor

Rybicki R.

Bibliografia

• Borkowski J., Szymczak S., Kajfosz J. 1991. Wpływ terminu uprawy i nawożenia na plon kapusty pekińskiej oraz zawartość selenu i ołowiu w jej liściach. Biul. Warzyw. 34: 7-20.
• Borowska K. 1994. Selen w glebach i roślinach z wybranych plantacji lucerny. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 414: 57-62.
• Borowska K. 1996. Zawartość selenu w różnych częściach lucerny i mniszka lekarskiego z plantacji lucernianych założonych na trzech typach gleb. Rocz. Glebozn. XLV, 3/4: 239-245.
• Borowska K., Koper J. 2006. The effect of manure on the selenium content in soil and potato tubers. Polish. J. Environ. Stud. 15(2a): 17-19.
• Butterman W.C., Brown R.D. Jr. 2004. Mineral commodity profiles. Selenium. Rapport US Department of the Interior U.S. Geological Survey: 1-20.
• Dębski B. 1992. Wskaźnikowa rola mleka w ocenie hiposelenozy u bydła. Praca Habilit. SGGW Warszawa: 37 ss.
• Eurola M., Ekholm P., Venalainen E.J. 2005. Selenium supplemented fertilization - effect on the selenium content of foods and the selenium intake in Finland. NFJ Seminar No 370 „Essential trace elements for plants, animals and humans”. 15-17.08.2005. Reykjavik, Iceland: 49-51.
• Gupta U.C., Gupta S.C. 2002. Quality of animals and human life as affected by selenium management of soils and crops. Soil Sci. and Plant Anal. 33: 15-18.
• Hopper J.L., Parker D.R. 1999. Plant availability of selenite and selenate as influenced by the competing ions phosphate and sulfate. Plant and Soil 210: 199-207.
• Liu Q., Wang D.J., Jing X.J., Cao Z.H. 2004. Effects of the interactions between selenium and phosphorus on the growth and selenium accumulation in rice. Geochem. Healt. 26(2-3): 325-330.
• Mikkelsen R.L., Haghina G.H., Page A.L., Binghan F.T. 1989. Factors affecting selenium accumulation by agricultural crops, w: Selenium in agriculture and the environmental. Jacobs L.W. (Ed.), Amer. Soc. of Agron. Soil Sci. Soc.: 65-94.
• Piotrowska M. 1984. Zawartość selenu w glebach uprawnych Polski. Rocz. Glebozn. 35: 24-31
• Preś J., Kinal S. 1996. Aktualne spojrzenie na sprawę zaopatrzenia zwierząt w mikroelementy. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 434: 1043-1061.
• Rozporządzenie MRiRW 2003. Załącznik z dnia 23 stycznia 2003. Dz. U. Nr 66, poz. 614.
• Trafikowska U., Kuczyńska I. 2000. Zawartość selenu w glebie pól uprawnych łąk okolic Bydgoszczy. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 471: 567-572.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu