Oddziaływanie kompostów z odpadów komunalnych i zieleni miejskiej na zawartość i plon białka w roślinach

• Autorzy: Sadej W. , Namiotko A.

Warianty tytułu

EN

Effect of municipal and green waste composts on the content and yield of protein in plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W doświadczeniu wazonowym oceniano wpływ kompostów wytworzonych z nieselekcjonowanych odpadów komunalnych i zieleni miejskiej na kształtowanie wysokości uzyskanego plonu roślin oraz zawartość i plon białka. Działanie kompostów porównywano z wpływem obornika stosowanego w dawkach równoważnych z kompostami pod względem ilości wniesionego azotu ogółem i węgla organicznego. Na wybranych obiektach zastosowano uzupełniające nawożenie mineralne. Użyźnianie gleby kompostami przyczyniło się do zwiększenia plonu suchej masy uprawianych roślin, co szczególnie uwidoczniło się w pierwszym roku badań. Następczy wpływ kompostów był znacznie słabszy. Zwiększając dawki kompostów z odpadów miejskich najczęściej uzyskiwano wzrost plonu roślin. Najkorzystniej na plonowanie roślin wpłynął kompost 3 miesięczny. Wyraźną zwyżkę plonowania obserwowano na obiektach kompost + NPK, co wskazuje na deficyt azotu mineralnego w glebie oraz potrzebę dodatkowego nawożenia mineralnego. Zawartość białka w roślinach była uzależniona w większym stopniu od gatunku uprawianej rośliny niż fazy dojrzałości kompostu i wielkości dawki. W przypadku kukurydzy do zwiększenia zawartości białka w największym stopniu przyczynił się kompost 1 miesięczny, natomiast w słoneczniku kompost 1 i 3 miesięczny. U pozostałych gatunków roślin, uprawianych w drugim i trzecim roku doświadczenia, takie efekty obserwowano po zastosowaniu kompostu 3 i 6 miesięcznego. Nawożenie kompostem z zieleni miejskiej przyczyniło się do większego wzrostu plonu białka, w porównaniu z kompostami z odpadów komunalnych w przypadku słonecznika i facelii, zbliżone efekty otrzymano w uprawie jęczmienia, natomiast słabsze u kukurydzy i gorczycy.

EN

A vegetation experiment was established to evaluate the effect of composts made from non-segregated municipal waste and green waste on the yield of plants as well as the composition and yield of plant protein. The effect produced by composts was compared to that of farmyard manure applied in rates equal to composts in terms of total nitrogen and organic carbon introduced to the soil. Fertilization of soils with composts contributed to producing more dry weight of crops, which was particularly evident in the first year of the experiment. The indirect effect of composts was much weaker. By inereasing rates of composted municipal waste, it was generally possible to obtain higher crop yields. Compost stored for three months produced the most desirable effects in that respect. Much higher yields were obtained when compost + NPK were used, which implies that the soil was deficient in mineral nitrogen and the supplementation with mineral fertilizers was needed. The content of protein in plants was more strongly dependent on the species of crops than the maturity of composts or the applied rates. For maize, the protein concentration was raised more profoundly under the influence of one-month compost, whereas in sunflower such an effect appeared under the effect of both one- and three-month composts. Also, for other tested species, in the second and third year of the experiment the protein content rose most considerably following fertilization with one- and three-month compost. For sunflower and phacelia, fertilization with green waste compost caused a higher rise in the protein content in plants than the application of the municipal waste compost. Both types of composts produced similar influence on protein in harley, whereas green waste compost was less efficient in the case of maize and mustard.

Słowa kluczowe

PL

facelia; gorczyca biala; jeczmien jary; kompost z odpadow komunalnych; kompost z odpadow roslinnych; kukurydza; nawozenie; plon bialka; przydatnosc nawozowa; rosliny uprawne; zawartosc bialka

EN

tansy phacelia; Phacelia tanacetifolia; spring barley; municipal compost; municipal waste; green waste compost; maize; fertilization; protein yield; fertilizer suitability; cultivated plant; protein content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 537
• Opis fizyczny: s.305-316,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sadej W.

• Katedra Chemii Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Pl.Łódzki 4, 10-718 Olsztyn

autor

Namiotko A.

Bibliografia

• ABDEL-SABOUR M.F., ABO EL-SEOUD M.A. 1996. Effect of organic - waste compost addition on sezame growth, yield and chemical composition. Agriculture, Ecosys. and Environ. 60: 157-164.
• ABDEL-SABOUR M.F., ABO EL-SEOUD M.A., RIZK M. 1997. Physiological and chemical responses of sunflower to the application of previous organic waste composts to sandy soil. Environ. Manag. and Health 8/4: 128-132.
• BARAN S., BIELIŃSKA J., WIŚNIEWSKI J. 1998. Wpływ stosowania niekonwencjonalnych nawozów wieloskładnikowych na wybrane właściwości gleby lekkiej. Zesz. Nauk AR Szczecin. Rolnictwo 62: 9-14.
• CIEPIELA G.A., JANKOWSKA J., JANKOWSKI K., KOLCZAREK R. 2007. Wpływ niekonwencjonalnych nawozów organicznych na jakość paszy z łąki trwałej. Frag. Agron. XXIV 1(93): 14-24.
• DROZD J., KITA W., LICZNAR M., BEKIER J., JAMROZ E. 2003. Wpływ różnej dojrzałości kompostów z odpadów miejskich na kiełkowanie i wzrost Lepidium sativum L. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 493: 741-748.
• FILIPEK-MAZUR B., GONDEK K. 2002. Kompostowanie odpadów w Krakowie. Inżynieria Ekologiczna 7: 59-72.
• JAMROZ E. 2000. Wykorzystanie kompostowanych odpadów miejskich jako komponentów podłoży ogrodniczych. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rol. LXXVII, 396: 9-27.
• JANKOWSKI K. 1997. Możliwość wykorzystania kompostu Dano z odpadów miejskich do nawożenia użytków zielonych. WSR Siedlce, Rozpr. 48.
• LEKAN S., KACPEREK K. 1990. Ocena wartości nawozowej kompostu z odpadków miejskich („Dano”) w doświadczeniu wazonowym. Pam. Puławski 97: 187-200.
• LEKAN SZ., WINIARSKA Z., KACPEREK K. 1997. Ocena wartości nawozowej kompostu z odpadów miejskich „Dano”. Pam. Puławski 109: 73-86.
• LIMA J.S., DE QUEIROZ J.E.G., FREITAS H.B. 2004. Effect of selected and non - selected urban waste compost on the initial growth of corn. Resources, Conservation and Recycling 42: 309-315.
• ŁABĘTOWICZ J. RUTKOWSKA B., OŻAROWSKI G., SZULC W. 2002. Możliwości wykorzystania w rolnictwie kompostu ze śmieci miejskich „Dano”. Acta Agrophisica 70: 247-255.
• MADEJ M., WASIAK G., MAMEŁKA D. 2004. Agrochemiczna ocena kompostów z odpadów zieleni miejskiej Warszawy. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 499: 221-228.
• MADEJÓN E., BURGOS P., LOPEZ R., CABRERA F. 2003. Agricultural use of three organic residues: effect on orange production and on properties of a soil of the „Comarca Costa de Huelva” (SW Spain). Nutrient Cycling in Agroecosystems 65: 281-288.
• OLKO-BAGIEŃSKA T., ZIĘTARA W. 1995. Materiały do ćwiczeń z organizacji i ekonomiki gospodarstw rolniczych: opis i analiza indywidualnego gospodarstwa rolniczego. Wyd. 3, SGGW Warszawa: 109 ss.
• SĄDEJ W., CIEĆKO Z., NAMIOTKO A. 2006. Ocenka wlijanija kompostu iz kommunalnych otchodow na urożaj i kaczestwiennyje priznaki kukuruzy i podsołniecznika. Ross. Ekolog. Akad., Ekolog. Vest. Rossii 1: 16-21.
• SĄDEJ W., NAMIOTKO A. 2006. Posledstwije kompostow iz komunalnych odchodov na urożaj i chimiczeskij sostav jaczmenia jarogo (Hordeum Vulgare) i facelii piżmolistnoj (Facelia Tanacetifolia). Prijomy powyszenija płodorodija poczv i effektyvnosti udobrenij. Wyd. Bel. Gos. Selsk. Akad., Gorki: 218-224.
• SĄDEJ W., NAMIOTKO A. 2008. Wlijanije stepieni zrełosti komposta iz komunalnych odchodov na urożajnost gorczycy biełoj (SINAPIS ALBA). Agrochimija i ekologija. Istoria i sovremiennost. Wyd. Niżegorod.Gos. Selsk. Akad. 2: 200-205.
• SZEJNIUK B. 1997. Wpływ kompostu uzyskiwanego metodą DANO z odpadów komunalnych na plony żyta w doświadczeniu wazonowym. Ekol. i Tech. 5: 25-27.
• WINIARSKA Z., LEKAN SZ. 1991. Wpływ kompostu z odpadów miejskich („Dano") na plonowanie roślin i właściwości gleby w doświadczeniu polowym. Możliwości rolniczego wykorzystania odpadów ściekowych i kompostów z substancji odpadowych. Prace IUNG: 49-72.