Hydrochemiczne uwarunkowania lokalizacji zbiornika wodnego małej retencji "Uniszowa"

• Autorzy: Bogdal A. , Ostrowski K.

Warianty tytułu

EN

Hydrochemical conditions of localization of "Uniszowa" a small water reservoir

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy oceniono jakość i walory użytkowe wody odpływającej potokiem Uniszowskim dla określenia możliwości jej retencjonowania w planowanym zbiorniku małej retencji. Raz w miesiącu, od stycznia do grudnia 2005 r., pobierano próby wody. W terenie oznaczano: temperaturę, pH, stężenie tlenu rozpuszczonego i stopień nasyceniaztlenem, oraz przewodność elektrolityczną, natomiast w laboratorium: zawiesinęzogólną, fosforany, amoniak, azotyny, azotany, substancje rozpuszczone, siarczany, chlorki, wapń, magnez, sód, potas, żelazo ogólne i mangan oraz jednorazowo: BZT₅, liczbę baterii grupy coli i liczbę bakterii grupy coli typu kałowego. Badane cechy charakteryzowały się znaczną dynamiką zmian w poszczególnych miesiącach i porach roku. Wartości temperatury, pH, fosforanów, amoniaku, substancji rozpuszczonych, siarczanów, chlorków i magnezu nie przekraczały normy I klasy czystości wód. Natomiast pozostałe cechy z różną częstotliwością przewyższały normę I klasy, a zawiesina ogólna, żelazo i mangan nawet normę II klasy, przez co woda potoku kwalifikuje się do III klasy czystości. Badania wykazały, że woda potoku Uniszowskiego może być wykorzystana do spożycia po wykonaniu wysokosprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego. Spośród badanych cech na warunki bytowania ryb niekorzystnie wpływają głównie azotyny, a stężenia zawiesiny ogólnej oraz stopień nasycenia wody tlenem sporadycznie nie spełniają kryteriów wody do kąpieli.

EN

The aim of the paper was an assessment of quality and usable values of water outflowing with the Uniszowski stream to determine its potential retention in a planned small water retention reservoir. Water was sampled once a month from January till December 2005. Temperature, pH, dissolved nitrogen concentrations and degree of oxygen saturation of water as well as electrolytic conductivity were measured on site, whereas total suspended solids, phosphates, ammonia, nitrates, nitrites, dissolved substances, sulphates, chlorides, calcium, magnesium, sodium, total iron and manganese were assessed in a laboratory. Single laboratory analyses comprised also BOD₅, coliform bacteria count and the number of faeceal coliform bacteria. The analyzed features revealed a considerable dynamics of changes in individual months and seasons of the year. Values of temperature, pH, phosphates, ammonia, dissolved substances, sulphates, chlorides and magnesium did not exceed the norm for I class water purity. On the other hand the other features exceeded the norm for I class water purity with various frequency, and total suspended solids, iron and manganese concentrations were even higher than II class norm, therefore the stream water was classified to III purity class. The research demonstrated that water in the Uniszowski stream may be used for consumption only after highly efficient physical and chemical treatment. From among the analyzed features mainly nitrites negatively affect fish living conditions, whereas total suspended solid concentrations and degree of water oxygen saturation do not meet the bathing water criteria only sporadically.

Słowa kluczowe

PL

cechy fizykochemiczne; chemizm wody; dynamika zmian; jakosc wody; lokalizacja; mala retencja wodna; pory roku; potok Uniszowski; walory uzytkowe; wody odplywowe; zbiornik wodny Uniszowa; zbiorniki wodne

EN

physicochemical trait; water chemism; change dynamics; water quality; location; small water retention; season; Uniszowski Stream; utility trait; outflow water; Uniszowa Reservoir; water reservoir

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 528
• Opis fizyczny: s.195-203,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bogdal A.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Rolniczy im.H.Kołłątaja, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Ostrowski K.

Bibliografia

• HERMANOWICZ W., DOJLIDO J., DOŻAŃSKA W., KOZIOROWSKI B., ZERBE J. 1999. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Arkady, Warszawa: 556 ss.
• KONDRACKI J. 1998. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa: 441 ss.
• RAJDA W., OSTROWSKI K., BOGDAŁ A. 2001. Zawartość wybranych składników fizyko-chemicznych w wodzie opadowej i odpływającej z mikrozlewni leśnej. Zesz. Nauk. AR Kraków, Ser. Inżynieria Środowiska 21: 21–31.
• ROZPORZĄDZENIE 2002. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. Dz. U. 2002. nr 183 poz. 1530.
• ROZPORZĄDZENIE 2002a. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych. Dz. U. 2002. nr 176 poz. 1455.
• ROZPORZĄDZENIE 2002b. Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Dz. U. 2002. nr 204 poz. 1728.
• ROZPORZĄDZENIE 2004. Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanów wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. Dz. U. 2004. nr 32 poz. 284.
• TRYBAŁA M. 1996. Gospodarka wodna w rolnictwie. Wyd. PWRiL, Warszawa: 256 ss.
• ZAWADZKI S. 1999. Gleboznawstwo. Wyd. IV PWRiL, Warszawa: 560 ss.