PL
W niniejszej pracy przeprowadzono reakcję enzymatycznej estryfikacji naturalnej skrobi ziemniaczanej kwasem oleinowym w środowisku tert-butanolu z wykorzystaniem jako biokatalizatora handlowego preparatu immobilizowanej lipazy. Materiał wyjściowy, jak i powstałe modyfikaty poddano analizom w celu oznaczenia ich wybranych właściwości. W reakcji 6 i 12 tygodniowej enzymatycznej estryfikacji oraz w wyniku 6 i 12 tygodniowego przetrzymywania substratów w środowisku kwasu oleinowego uzyskano 4 różne modyfikaty, w tym 2 estry o stopniu podstawienia DS 0,25 i 0,83. Na podstawie przeprowadzonej 2 czynnikowej analizy wariancji porównano między sobą wybrane właściwości reologiczne oraz termiczne otrzymanych modyfikatów oraz porównano je testem t-Studenta z właściwościami materiału wyjściowego (skrobi naturalnej). Stwierdzono istotny wpływ metody wytwarzania modyfikatów na ciepła właściwe przemian fazowych. Dla oleinianu skrobi było one prawie 3-krotnie niższe od ciepła właściwego kompleksu skrobi, które kształtowało się na poziomie -5,98 J·g⁻¹. Wykonane pomiary reologiczne przy pomocy reometru Haake RS 50 Rheostress wykazały między innymi, iż wszystkie badane substancje są cieczami nienewtonowskimi.
EN
The paper presents the reaction of enzymic esterification of natural potato starch with oleic acid in the tert-buthanol environment with the use of commercial immobilized lipase a biocatalizator. The initial material and the obtained modificates were subjected to analyzes in order to determine their chosen properties. In the reaction of 6 and 12 week enzymic esterification and as a result of 6 and 12 week storage of the holding substrates in the environment of oleic acid 4 various modificates were obtained, including 2 esters with the degree of substitution DS 0.25 and 0.83. On the basis difactoral analysis of variance the chosen rheological and thermal properties of the obtained modificates were compared using the t-Student test with the properties of the initial material (natural starch). The significant influence of the production method of modificates on the phase transition heat was observed. For the starch oleate it was almost 3-times lower the specific heat of complexed starch which was at the level of -5.98 J·g⁻¹. The performed rheological measurements with the help of the Haake RS 50 Rheostress rheometer showed among others, that all the studied substances were non-Newtonian liquids.