Tendencje zmian temperatury powietrza w okolicy Bydgoszczy

• Autorzy: Zarski J. , Dudek S. , Kusmierek-Tomaszewska R.

Warianty tytułu

EN

Changes of air temperature in Bydgoszcz area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było zaprezentowanie przebiegów średnich miesięcznych i rocznych wartości temperatury powietrza w rejonie Bydgoszczy ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się ich tendencji w latach 1949–2008. Ze względu na powszechnie poruszany i żywo dyskutowany, zwłaszcza w ostatnich latach, problem ocieplenia klimatu Polski, dokonano także porównania charakterystyk temperatury powietrza w całym 60-letnim okresie badawczym (1949–2008) i ostatnim 15–leciu (1994–2008). W celu wyeliminowania wpływu lokalnych, miejskich czynników antropogenicznych, w pracy wykorzystano pomiary temperatury powietrza prowadzone w niewielkiej miejscowości Mochełek pod Bydgoszczą, na obszarze słabo zurbanizowanym i uprzemysłowionym. Stwierdzono, że wyniki charakteryzujące zmienność średniej temperatury powietrza w Mochełku można uznać za reprezentatywne dla rejonu Bydgoszczy. Średnia temperatura powietrza w rejonie Bydgoszczy charakteryzowała się, zwłaszcza w miesiącach zimowych, bardzo dużą zmiennością czasową, właściwą dla umiarkowanego i przejściowego klimatu Polski. W latach 1949–2008 średnią temperaturę powietrza okolic Bydgoszczy w 3 spośród analizowanych 13 kroków czasowych (maj, sierpień oraz cały rok) cechował wzrost wraz z upływem czasu. W odniesieniu do średniej temperatury rocznej, wynikało to głównie z wystąpienia serii cieplejszych lat 1989–1994, w których temperatura powietrza była wyższa o około 20% od warunków przeciętnych. Twierdzenie o ocieplaniu się klimatu okolic Bydgoszczy należy traktować z dużą ostrożnością ze względu na różne równania trendów liniowych z dominacją równań nieistotnych oraz stwierdzony brak nasilenia się w ostatnim piętnastoleciu okresów o anomalnych i ekstremalnych warunkach termicznych.

EN

The aim of this study was to present the courses of mean monthly and yearly values of air temperature in the Bydgoszcz area with special attention paid to their tendencies over 1949–2008. Due to the problem of warming of Poland’s climate, which has been widely raised and lively discussed, particularly in recent years, air temperature characteristics in the whole 60-year research period (1949–2008) and the recent 15-year period (1994–2008) were also compared. For elimination of an antropogenic effect of a city, temperature measurements took place in Mochełek that is a slightly urbanized and industrialized area placed near Bydgoszcz. On the base of the multi-year research it was found that results of mean air temperature varaiability in Mochełek are typical for the Bydgoszcz area. The mean air temperature ecpecially in winter months was typical of the temperate and transitional climate of Poland. In the period 1949–2008 the mean air temperature of three of analized thirteen timesteps (May, August and a year) were characterized by an increase with time. In case of a mean annual temperature the increase resulted from occurance of warm years series in the period 1989–1994 when the mean air temperature was higher by about 20% than those of average. A statement that the climate is getting warmer should be threated with caution due to different trends of linear equations that are dominated by insignificant equations and also due to stated the lack of severity of anomalous and extreme termal conditions in the last fifteen years.

Słowa kluczowe

PL

meteorologia; temperatura powietrza; srednia miesieczna temperatura powietrza; zmiennosc czasowa; zmiany temperatury; ocieplenie klimatu

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2010
• Numer: 02
• Opis fizyczny: s.131-141,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zarski J.

• Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Bernardyńska 6, 85-029 Bydgoszcz

autor

Dudek S.

autor

Kusmierek-Tomaszewska R.

Bibliografia

• Boryczka J., Stopa-Boryczka M. Ochłodzenia i ocieplenia klimatu Europy w XVIII–XXI wieku i ich przyczyny. Acta Agrophysica, 9(3), 2007, s. 555–570.
• Fortuniak K., Kożuchowski K., Żmudzka E. Trendy i okresowość temperatury powietrza w Polsce w drugiej połowie XX wieku. Przegląd Geofizyczny, z. 4, 2001, s. 283–303.
• Garnier B.J. Podstawy klimatologii. IMGW Warszawa 1996, s. 97–114.
• Jędrys K., Leśny J. Analiza zmienności temperatury powietrza w Poznaniu w latach 1973–2003.
• Woda, Środowisko, Obszary Wiejskie, t. 7, z. 2a(20), 2007, s. 137–145.
• Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M. Meteorologia i klimatologia. Pomiary, obserwacje, opracowania. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa– Łódź, 2000, s. 88–108.
• Kożuchowski K., Żmudzka E. Ocieplenie w Polsce: skala i rozkład sezonowy zmian temperatury powietrza w drugiej połowie XX wieku. Przegląd Geofizyczny, z. 1–2, 2001, s. 81–90.
• Lorenc H. Studia nad 220-letnią (1779–1998) serią temperatury powietrza w Warszawie oraz ocena jej wiekowych tendencji. Materiały Badawcze IMGW, seria Meteorologia, 31, 2000, s. 101.
• Łabędzki L. Przewidywane zmiany klimatyczne a rozwój nawodnień w Polsce. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, nr 3, 2009, s. 7–18.
• Michalska B., Kalbarczyk E. Longterm changes in air temperature and precipitation on Szczecińska Lowland. EJPAU, Environmental Development, 8(1), art. 17, 2005.
• Musiał E., Gąsiorek E., Rojek M.S. Zmienność temperatury powietrza w obserwatorium Wrocław– Swojec w latach 1964–2001. Acta Agrophysica, 3(2), 2004, s. 333–342.
• Przybylak R., Maszewski R. Zmienność cyrkulacji atmosferycznej w regionie bydgosko-toruńskim w latach 1881–2005. Acta Agrophysica, 14(2), s. 427–447.
• Zawora T. Temperatura powietrza w Polsce w latach 1991–2000 na tle okresu normalnego 1961–1990. Acta Agrophysica, 6(1), 2005, s. 281–287.
• Ziernicka-Wojtaszek A., Zawora T. Zróżnicowanie pluwiotermiczne Polski w świetle współczesnych zmian klimatu. Acta Agrophysica, 12(1), 2008, s. 289–297.
• Żarski J., Dudek S., Kuśmierek R. Zmienność warunków agrometeorologicznych okolic Bydgoszczy w latach 1951-2000 na przykładzie Mochełka. Przegl. Nauk. Inż. Kształt. Środ., z. 21, 2001, s. 67–74.
• Żarski J., Dudek S., Kuśmierek R. Zmienność czasowa okresów rolniczych w rejonie Bydgoszczy w latach 1971–2000. Pr. Komis. Nauk Rol. i Biol. BTN, seria B, nr 52, 2004, s. 393–402.
• Żarski J., Dudek S., Kuśmierek R. Zmienność ekstremalnej temperatury powietrza w rejonie Bydgoszczy w latach 1971-2005. Acta Agrophysica, 9(2), 2007, s. 541–547.
• Żarski J., Dudek S., Kuśmierek-Tomaszewska R., Banaszewska D. Charakterystyka okresu wegetacyjnego w rejonie Bydgoszczy w latach 1949–2008. Ekologia i Technika, vol. XVII, nr 3, 2009, s. 120–126.
• Żmudzka E. Współczesne zmiany klimatu Polski. Acta Agrophysica, 13(2), s. 555–568.