PL
Przeprowadzono badania, których celem była ocena zmian zawartości i składu frakcyjnego substancji organicznej gleby płowej pod wpływem 16 letniego nawożenia mineralnego. Doświadczenie nawozowe realizowane było w ramach tzw. stałego pola nawozowego na pogórzu Rzeszowskim. Ścisłe doświadczenie polowe obejmowało uprawę roślin w 4-letnim zmianowaniu z zastosowaniem zróżnicowanego nawożenia NPK (0, 0,5, 1, 1,5 i 2) Mg, w bloku z wapnowaniem i bez wapnowania. Uzyskane wyniki wykazały, że wapnowanie i zróżnicowane nawożenie NPK wpłynęło na zwiększenie zawartości C org. i zmiany jakości substancji organicznej. W obiektach z wapnowaniem zmniejszył się udział połączeń próchnicznych wolnych i luźno związanych z R2O3 i Ca, a wzrósł udział kwasów huminowych związanych z Ca i frakcji nieulegających ekstrakcji, tj. stabilnych form związków próchnicznych (humin).
EN
The performed study aimed at evaluating the content and fraction composition of organic matter in lessive soil as a result of 16 year mineral nutrition. The fertilization experiment was done within frames of the so-called constant fertilization field in Pogórze Rzeszowskie. The strict field experiment included plant cultivation in a 4 year rotation system applying varied NPK nutrition (0, 0.5, 1, 1.5 and 2) and Mg in a block with and without liming. The achieved results revealed that liming and varied NPK nutrition affected the inerease of the organic carbon content and improved the organic matter quality. Percentage of free humic substances and those loosely bound to R2O3 and Ca decreased, while humic acids share bound to Ca and fractions not- extractable with 0.1 mol Na4P2O7∙dm-3 + 0.1 mol NaOH∙dm-3 (i.e. stable forms of humic substances) inereased.