Wpływ zróżnicowanej ochrony roślin na skład chemiczny nasion rzepaku jarego

• Autorzy: Murawa D. , Warminski K.

Warianty tytułu

EN

Effect of varied plant control on the chemical composition of spring rapeseed

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1999-2001 przeprowadzono ścisłe doświadczenie polowe, którego celem było określenie wpływu zróżnicowanej ochrony rzepaku przed szkodnikami, chorobami i chwastami na jakość nasion. Oznaczono zawartość tłuszczu surowego, białka ogólnego i glukozynolanów oraz wyliczono plon tłuszczu i białka. Stwierdzono, że brak ochrony przed szkodnikami w całym cyklu badań wpływał na obniżenie zawartości tłuszczu o 1,8-2,8 punktu procentowego w porównaniu z obiektami, w których taką ochronę stosowano. Zawartość pozostałych składników nasion nie była modyfikowana stosowanymi środkami ochrony roślin. Nasiona polskiej odmiany mieszańcowej złożonej Margo charakteryzowały się lepszą jakością w porównaniu z odmianą populacyjną Star, ze względu na istotnie niższy poziom glukozynolanów i większą zawartość białka.

EN

A field experiment was conducted over 1999-2001 into the effect of varied control of rape against pests, diseases and weeds on the seed quality. Crude fat, total protein and glucosinolates contents were determined and the protein and fat yields were calculated. It was found that the absence of any pest control throughout the study period resulted in a decrease in fat content by 1.8-2.8 %, as compared to the protected rape. The other seed components analysed remained unaffected by the plant control applied. The quality of the Polish composite hybrid cultivar, Margo, was better than that of the conventional cultivar, Star, due to a significantly lower content of glucosinolates and a higher protein content.

Słowa kluczowe

PL

rzepak jary; nasiona; sklad chemiczny; jakosc nasion; ochrona roslin; insektycydy; fungicydy; herbicydy; mechaniczne metody ochrony roslin; odmiany roslin; rzepak Star; rzepak Margo

EN

spring rape; seed; chemical composition; seed quality; plant protection; insecticide; fungicide; herbicide; mechanical plant protection; plant cultivar; Star cultivar; Margo cultivar; rape

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2005
• Tom: 04
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.77-87,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Murawa D.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Warminski K.

Bibliografia

• Ackman R.G., 1990. Canola Fatty Acids - An Ideal Mixture For Health, Nutrition And Food Use. [In:] Canola And Rapeseed: Production, Chemistry, Nutrition And Processing Technology. Ed. F. Shahidi, Van Nostrand Reinhold New York, 81-98.
• Adomas B., 2003. Jakość plonu nasion rzepaku jarego (Brassica napus var. oleifera f. annua) oraz łubinu żółtego (Lupinus luteus L.) i łubinu wąskolistnego (Lupinus angustifolius L.) w zależności od stosowanych środków ochrony roślin. UWM Olsztyn, Rozpr. Monogr. 75, 9-85.
• Asare E., Scarisbrick D.H., 1995. Rate of nitrogen and sulfur fertilizers on yield, yield componets and seed quality of oilseed rape (Brassica napus L.). Field Crop Res. 44 (1), 41-46.
• Banaszkiewicz T., 1999. Skład i wartość pokarmowa frakcji nasion rzepaku uzyskanych podczas obłuskiwania na mlewniku walcowym. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XX (1), 295-304.
• Brown J., McCaffrey J.P., Harmon B.L., Davis J.B., Brown A.P., Erickson D.A., 1999. Effect of late season insect infestation on yield, yield components and oil quality of Brassica napus, B. rapa, B. juncea and Sinapis alba in the Pacific Northwest region of the United States. J. Agric. Sci. 132 (3), 281-288.
• Butkutė B., Mašauskienė A., Sidlauskas G., Sliesaravičienė L., 2000. Accumulation of glucosinolates in the seed of spring oilseed rape (Brassica napus L.). Sodininkystė ir Daržininkystė Mokslo Darbai 19 (3), 2, 294-305.
• Campbell L.D., Slominski B., Jensen S.K., 1999. Is there a need to reduce the level of indole glucosinolates in canola/rapeseed? (In:) Proceedings of the 10th International Rapeseed Congress New Horizons for an old crop, Canberra, Australia, http://www.regional.org.au/au/ gcirc/3/454.htm.
• Dale A., 1987. Canola - the universal oilseed? 7th International Rapeseed Congress, Poznań, Poland, Abstracts, 39.
• Fahey J.W., 2002. Dietary Phytochemical Delivery: Glucosinolates/Isothiocyanates (Report). Nutr. Today 37 (5), 214-217.
• Hallgren E., 1990. Influence of different factors on the effect of chemical weed control in spring- sown Oilseed Crops. Vaxtodling, 16, Published by Institutionen for Vaxtodlingslara, Sverige Lantbruksuniversitet, Uppsala (CAB Abstracts, Online).
• Heimann S., 1999. Rzepak ozimy. Rzepak jary. Synteza wyników odmianowych 1998, 1140.
• Hoffmann W., Mudra A., Plarre W., 1979. Szczegółowa hodowla roślin. PWRiL Warszawa.
• Jasińska Z., Kotecki A., Kozak M., 1997. Wpływ następczy roślin strączkowych i nawożenia azotem na rozwój i plon rzepaku jarego. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XVIII (1), 199-208.
• Jensen C.R., Mogensen V.O., Mortensen G., Fieldsend J.K., Milford G.F.J., Andersen M.N., Thage J.H., 1996. Seed glucosinolate, oil and protein contents of field-grown rape (Brassica napus L.) affected by soil drying and evaporative demand. Field Crop Res. 47 (2-3), 93-105.
• Jerzewska M., Ptasznik S., 2000. Ocena występujących na rynku krajowym olejów rzepakowych pod względem zmienności kwasów tłuszczowych. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XXI (2), 557-568.
• Kotecki A., Kozak M., Malarz W., 1999. Wpływ zabiegów ochrony roślin, nawożenia azotem i gęstości siewu na rozwój i plonowanie rzepaku jarego. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XX (2), 643-652.
• Kotecki A., Malarz M., Aniołowski K., 2001. Wpływ nawożenia azotem na skład chemiczny nasion pięciu odmian rzepaku jarego. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XXII (1), 81-89.
• Krygier K., 1997. Współczesne roślinne tłuszcze jadalne. Przem. Spoż. 51 (4), 11-13.
• Krzymański J., 1970. Genetyczne możliwości ulepszania składu chemicznego nasion rzepaku ozimego. Hod. Rośl. Aklim. Nas. 14 (2), 95-133.
• Krzymański J., 1993a. Możliwości pełniejszego wykorzystania wartości rzepaku podwójnie ulepszonego. Post. Nauk Roln. 6, 161-166.
• Krzymański J., 1993b. Osiągnięcia i nowe perspektywy prac badawczych nad roślinami oleistymi w Polsce. Post. Nauk Roln. 40/45 (5), 7-14.
• Krzymański J., Bartkowiak-Broda I., 1987. Recent achievements in breeding work on winter rape (Brassica napus L) in Poland. 7th International Rapeseed Congress, Poznań, Poland, Abstracts, 4.
• Lewandowski A., 2002. Rzepak jary. [W:] Lista opisowa odmian. Rośliny rolnicze. Zbożowe. Okopowe. Strączkowe. Oleiste. Praca pod red. R. Szymczyka, COBORU Słupia Wielka.
• Macholz R., Ackermann H., Diedrich M., Kujawa M., 1987. New aspect of toxicology of progoitrin and its splitting products. 7th International Rapeseed Congress, Poznań, Poland, Abstracts, 64.
• Markus J., Podlaska J., Dmoch J., Pietkiewicz S., Łoboda T., Lewandowski M., 1996. Kompensacja uszkodzeń powodowanych przez słodyszka (Meligethes aeneus F.) na rzepaku ozimym przy różnej obsadzie i nawożeniu. III. Skład chemiczny nasion rzepaku odmiany Leo. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XVII (2), 325-336.
• Mendham N.J., 1995. Physiological basis of seed yield and quality in oilseed rape. Proceedings of the 9th International Rapeseed Congress Rapeseed today and tomorrow, UK Cambridge, UK, 485-490.
• Michalski K., Kołodziej K., Krzymański J., 1995. Quantitative analysis of glucosinolates in seeds of oilseed rape - effect of sample preparation on analytical results. Proceedings of the 9th International Rapeseed Congress, Cambridge UK, vol. 3, 911-913.
• Murawa D., 1990. Badania nad wpływem herbicydów i niektórych czynników agrotechnicznych na plonowanie i skład chemiczny nasion rzepaku ozimego. Acta Acad. Agric. Techn. Olst., Agricultura 50, Suppl. B, 3-59.
• Murawa D., Adomas B., Bowszys T., 1996. Jakość nasion podwójnie ulepszonych odmian rzepaku jarego w zależności od stosowanych herbicydów. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XVII (2), 367-375.
• Murawa D., Warmiński K., 2004. Plonowanie rzepaku jarego w warunkach zróżnicowanej ochrony. Acta Sci. Pol., Agricultura 3(2), 221-233.
• Muśnicki C., Toboła P., Muśnicka B., 1999. Wpływ niektórych czynników agrotechnicznych i siedliskowych na jakość plonu rzepaku ozimego. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XX (2), 459-469.
• Praca pod red. B. Pastuszewskiej, 1992. Rzepak w żywieniu zwierząt. Wyd. Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt, Omnitech Press Warszawa.
• PN-73/R-66164. Oznaczanie zawartości tłuszczu w nasionach. owocach oleistych i śrucie poekstrakcyjnej.
• PN-75/A-04018. Produkty rolniczo-żywnościowe. Oznaczanie azotu metodą Kjeldahla i przeliczanie na białko.
• PN-88/R-04013. Analiza chemiczno-rolnicza. Oznaczanie powietrznie suchej i suchej masy.
• PN-91/R-04014. Analiza chemiczno-rolnicza roślin. Metody mineralizacji materiału roślinnego do oznaczania makro- i mikroelementów.
• Pykało I., 2002. Wpływ herbicydów na plonowanie i skład chemiczny nasion gorczycy białej (Sinapis alba L.). UWM Olsztyn, praca doktorska.
• Rakowska M., Twarkowska J., Szkiłłądź W., Neumann M., Krzymański J., Byczyńska B., 1981. Porównanie współczynników wydajności wzrostowej białka (PER) śruty z nowych form hodowlanych rzepaku ozimego o obniżonej zawartości glukozynolanów. Hod. Rośl. Aklim. Nas. 25, 163-183.
• Rotkiewicz D., Murawa D., Konopka I., Warmiński K., 2000. Glukozynolany nasion dwóch odmian rzepaku jarego traktowanego herbicydami. Rośl. Oleiste - Oilseed Crops XXI (1), 271-277
• Seow A., Yuan J.M., Sun C.L., Van Den Berg D., Lee H.P., Yu M.C., 2002. Dietary isothiocyanates, glutathione S-transferase polymorphisms and colorectal cancer risk in Singapore Chinese Health Study. Carcinogenesis 23 (12), 2055-2061.
• Sorensen H., 1990. Glucosinolates: Structure - Properties - Function. [In:] Canola And Rapeseed: Production, Chemistry, Nutrition And Processing Technology. Ed. F. Shahidi, Van Nostrand Reinhold New York, 149-172.
• Thornalley P.J., 2002. Isothiocyanates: mechanism of cancer chemopreventive action. Anti-Cancer Drugs 13 (4), 331-338.
• Vermorel M., Heaney R.K., Fenwick G.R., 1987. The antinutritional effects of high and low glucosinolate rapeseed meals and progoitrin together with myrosinase in the growing rat. 7th International Rapeseed Congress, Poznań, Poland, Abstracts, 63.
• Žilėnaitė L., Zakarauskaitė D., 2000. Productivity and quality of new spring rape varieties. Sodininkystė ir Daržininkystė Mokslo Darbai 19 (3), 2, 135-140.