Wpływ międzyplonów ścierniskowych na plonowanie pszenicy jarej uprawianej w monokulturze

• Autorzy: Gaweda D.

Warianty tytułu

EN

Influence of stubble crops on the yielding of spring wheat grown in monoculture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Eksperyment polowy przeprowadzono w latach 2005-2008 w Gospodarstwie Doświadczalnym Uhrusk należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Czynnikiem badawczym był rodzaj międzyplonów ścierniskowych przyorywanych corocznie po zbiorze pszenicy jarej: gorczyca biała, facelia błękitna, rzepak ozimy oraz mieszanka łubinu wąskolistnego z grochem siewnym pastewnym. W doświadczeniu uprawiano pszenicę jarą odmiana Kosma w stanowisku po sobie. Średnio za trzy lata badań, przyorywane międzyplony ścierniskowe nie modyfikowały istotnie plonu ziarna pszenicy jarej. Stwierdzono jedynie tendencję do jego wzrostu po wszystkich międzyplonach w porównaniu do obiektu kontrolnego. Udowodniony wpływ międzyplonów ścierniskowych na plon ziarna stwierdzono w drugim i trzecim roku badań. W porównaniu do obiektu kontrolnego pszenica plonowała istonie wyżej w 2007 roku po facelii błękitnej i rzepaku ozimym, zaś w 2008 roku po wszystkich przyoranych międzyplonach ścierniskowych. Zastosowane w doświadczeniu międzyplony różnicowały istotnie liczbę i masę ziaren z kłosa pszenicy. Wzrost liczby ziaren z kłosa w porównaniu do obiektu kontrolnego stwierdzono po wszystkich międzyplonach i jedynie po mieszance strączkowych nie był on udowodniony statystycznie. W porównaniu do obiektu bez międzyplonów istotnie wyższą masę ziaren z kłosa stwierdzono po przyoraniu facelii błękitnej i rzepaku ozimego, odpowiednio o 10,3% i 13,4%. Zastosowanie jako międzyplonu gorczycy białej i mieszanki strączkowych wpłynęło korzystnie na wartość tej cechy, nie był to jednak wzrost udowodniony statystycznie.

EN

The field experiment was carried out in 2005-2008 on The Experimental Farm Uhrusk (University of Life Sciences in Lublin). Type of stubble crops (white mustard, fiddleneck, winter rapeseed, and mixture of legumes: narrow-leaved lupine + field pea) annually ploughed after the spring wheat harvest was the experimental factor. The spring wheat cv. Kosma was cultivated in after-itself stand. For three experimental years, ploughed stubble crops did not significantly modify the spring wheat grain yields. Only a tendency to its increase after all cover crops was recorded as compared to the control. The significantly influence of stubble crops on grain yields was found in the second and third research year. In 2007 the wheat harvested significantly higher after the fiddleneck and winter rapeseed, whereas in 2008 after all ploughed stubble crops, in comparison to the control object. Stubble crops applied in the experiment considerably differentiated the number and weight of grain per wheat ear. The increase of grain number per ear as compared to the control object was found after all cover crops however, only after the legume mixture it was not statistically proven. When comparing to the object with no cover crops a significantly higher grain weight per ear was recorded after ploughing the fiddleneck and winter rapeseed - by 10.3% and 13.4%, respectively. White mustard and legume mixture applied as the cover crop positively affected that trait value; however, it was not a statistically significant increase.

Słowa kluczowe

PL

miedzyplony scierniskowe; monokultury; plodozmian zbozowy; plonowanie; pszenica jara; struktura plonu; uprawa roslin

EN

stubble intercrop; monoculture; cereal crop rotation; yielding; spring wheat; yield structure; plant cultivation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.147-156,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gaweda D.

• Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

Bibliografia

• Andrzejewska J. 1999. Międzyplony w zmianowaniach zbożowych. Post. Nauk Rol. 1: 19-31.
• Duer I. 1994. Wpływ międzyplonu ścierniskowego na plonowanie i zachwaszczenie jęczmienia jarego. Fragm. Agron. 4: 36-45.
• Dworakowski T. 1998. Działanie międzyplonu ścierniskowego w ogniwie zmianowania zboża ozime - zboża jare. Fragm. Agron. 3(59): 90-99.
• Jabłoński B. 1979. Porównanie plonowania owsa i żyta w płodozmianach o rożnym udziale zbóż w strukturze zasiewów na glebie lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 218: 56-60.
• Janowiak J. 1994. Wpływ uprawy zbóż w monokulturze i zmianowaniu na niektóre właściwości materii organicznej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 414: 71-78.
• Jaskulski D., Tomalak S., Rudnicki F. 2000. Regeneracja stanowiska po pszenicy ozimej dla jęczmienia jarego przez rośliny międzyplonu ścierniskowego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 470: 49-57.
• Kundler P., Smukalski M., Herzog R., Seeboldt M. 1985. Auswirkungen von Stoppelfruchtgruenduengung und unterschiedlicher Bodenbearbeitung auf Bodenfruchtbarkeitskennziffern, Unkrautbesatz und Ertraege eines sandigen Bodens bei Getreidedaueranbau. Arch. Acker-Pflanzenb. Bodenkd. 29(3): 157-164.
• Kuś J., Jończyk K. 2000. Regenerująca rola międzyplonów w zbożowych członach zmianowania. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 470: 59-65.
• Kuś J., Siuta A., Mróz A., Kamińska M. 1993. Możliwość kompensacji ujemnego wpływu stanowiska na plonowanie jęczmienia jarego. Pam. Puławski 103: 133-143.
• Kwiatkowski C. 2006. Wpływ międzyplonu na wybrane elementy struktury plonu i jakość ziarna jęczmienia jarego uprawianego w czteroletniej monokulturze. Pam. Puławski 142: 263-275.
• Kwiatkowski C. 2008. Architektura łanu i zdrowotność jęczmienia jarego uprawianego w monokulturze w zależności od regeneracyjnego wpływu międzyplonów. Fragm. Agron. 1(97): 199-209.
• Malicki L., Michałowski Cz. 1994. Problem międzyplonów w świetle doświadczeń. Post. Nauk Roln. 4: 3-18.
• Marshall E.J.P., Brown V.K., Boatman N.D., Lutman P.J.W., Squire G.R., Ward L.K. 2003. The role of weeds in supporting biological diversity within crop fields. Weed Research 43: 77-89.
• Siuta A. 1998. Wpływ nawożenia słomą i uprawy międzyplonu na plonowanie jęczmienia jarego. Pam. Puławski 112: 179-185.
• Szafrański W., Kulig B. 2001. Plonowanie pszenicy jarej i zawartość azotu mineralnego w glebie w zależności od terminu zaorania biomasy międzyplonów oraz nawożenia azotem. Zesz. Nauk. AR Kraków 373: 267-272.
• Szafrański W., Kulig B. 2005. Plonowanie pszenicy jarej uprawianej po międzyplonie w zależności od nawożenia azotem. Fragm. Agron. 1(85): 574-584.
• Wacławowicz R. 2002. Następczy wpływ różnych form nawożenia organicznego oraz dawek azotu na warunki siedliskowe i plonowanie pszenicy uprawianej po buraku cukrowym. Część II. Wpływ na plonowanie pszenicy. Zesz. Nauk. AR Wrocław 445: 171-188.
• Wojciechowski W. 1998. Międzyplony ścierniskowe jako czynnik zapobiegający negatywnym skutkom wysycenia struktury zasiewów zbożami. Post. Nauk Rol. 5: 29-36.
• Wojciechowski W. 2005. Reakcja pszenicy jarej odmiany Torka na nawożenie azotem w warunkach przyorywania międzyplonów ścierniskowych. Biuletyn IHAR 237/238: 23-30.