Wpływ częściowo rozłożonego fosforytu na plonowanie kukurydzy uprawianej w monokulturze

• Autorzy: Potarzycki J.

Warianty tytułu

EN

The effect of partially acidulated phosphate rock on maize grain yield under monoculture growth

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kukurydzę uprawiano w latach 2003-2007 w monokulturze w gospodarstwie zlokalizowanym w Nowej Wsi Królewskiej (52°26’ N; 17°57’ E). Dwuczynnikowe doświadczenie założono na glebie lekko kwaśnej, średnio zasobnej w przyswajalny fosfor. Czynnikami doświadczalnymi były: 1) formulacja chemiczna nawozu (superfosfat prosty – SSP, superfosfat potrójny – TSP, częściowo rozłożony fosforyt – PAPR oraz kontrola – bez P), 2) dawka azotu (80 i 140 kg N·ha⁻¹). Plonotwórcze działanie TSP i PAPR (w dawce 26,4 kg P·ha⁻¹) niezależnie od poziomu nawożenia azotem było takie samo. Średnie efektywności agronomiczne fosforu (EA-P) dla TSP wynosiły 13,2 i 19,1 kg·kg⁻¹ (odpowiednio dla 80 i 140 kg N·ha⁻¹), a dla PAPR 14,4 i 17,8 kg·kg⁻¹. Częściowo rozłożony fosforyt może być więc alternatywnym źródłem fosforu dla kukurydzy uprawianej na ziarno. Wpływ siarki z SSP na plon kukurydzy był większy po zastosowaniu mniejszej dawki azotu. Brak fosforu w dawce nawozowej (kontrola bez P) wiązał się z obniżeniem plonu ziarna w zakresie 9-15%. Brak nawożenia fosforem skutkował mniejszą liczbą ziarniaków w kolbie i mniejszą masą 1000 ziarniaków.

EN

Maize was grown in monoculture throughout the consecutive years 2003-2007 in Nowa Wieś Królewska (52°26’ N; 17°57’ E). A two factorial field experiment was established on a slightly acidic soil, moderately rich in available phosphorus. Experimental factors were as follows: 1) chemical formulation of the fertilizer (simple superphosphate – SSP, triple superphosphate – TSP, partially acidulated phosphate rock – PAPR), 2) nitrogen rate: 80 and 140 kg N·ha⁻¹. A phosphorus unfertilized treatment (control) was also considered. The yield forming effect of TSP and PAPR (at the rate 26.4 kg P·ha⁻¹) was similar, irrespective of nitrogen fertilization. Mean agronomical efficiencies of phosphorus (AE-P) for TSP amounted to 13.2 and 19.1 kg·kg⁻¹, respectively for 80 and 140 kg N·ha⁻¹, whereas in the case of PAPR, 14.4 and 17.8 kg·kg⁻¹. respectively. In relation to calcium phosphate from superphosphate, the partially acidulated phosphate rock may be considered as an alternative source of phosphorus for maize grown for grain. The influence of sulphur from SSP on maize grain yield was higher after the application of the lowest nitrogen rate. The deficiency of phosphorus in the control treatment has led to a grain yield decrease in the order 9-19% as a result of both the low number of kernels per cob and the weight of 1000 kernels (TKW).

Słowa kluczowe

PL

dawki nawozowe; fosforyt czesciowo rozlozony; kukurydza; metody uprawy; monokultury; nawozenie fosforem; plonowanie; struktura plonu; uprawa roslin

EN

fertilizer dose; partially acidulated phosphate rock; maize; cultivation method; monoculture; phosphorus fertilization; yielding; yield structure; plant cultivation

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2008
• Tom: 07
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.71-79,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Potarzycki J.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Poznań

Bibliografia

• Adediran J.A., Oguntoyinbo F.I., Omonode R., Sobul R.A., 1998. Evaluation of phosphorus availability from three phosphorus sources in Nigeria soils. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 29(17-18), 2659-2673.
• Grzebisz W., Potarzycki J., 2004. Partially acidulated phosphate rocks (PAPRs) as an alternative source of phosphorus in agriculture of Poland. [W:] New agrochemicals and their safe use for health and environment, eds. H. Górecki, Z. Dobrzański, P. Kafarski, Czech-Pol Trade, 86-90.
• Grzebisz W., Potarzycki J., Biber M., Szczepaniak W., 2003. Reakcja roślin uprawnych na nawożenie fosforem. J. Elementol. 8(3), 83-93.
• Hoffland E., Findenegg G.R., Nelemans J.A., 1989. Solubilization of rock phosphate by rape. Plant and Soil 113, 161-165.
• Honeycutt C.W., Clapham W.M., Leach S.S., 1994. A functional approach to the nitrogen use in crop production. Ecological Modelling 73, 51-61.
• Ibrikci H., Ryan J., Ulger A.C., Buyuk G., Cakir B., Karkmaz K., Karnez E., Ozgenturk G., Konuskan O., 2005. Maintenance of Phosphorus Fertilizer and Residual Phosphorus Effect on Corn Production. Nutrient Cycling in Agroecosystems 72(3), 279-286.
• Konys L, Wiśniewski P., 1991. Analiza ścieżkowa w układach przyczynowo-skutkowych. Rocz. AR w Poznaniu CLIII, 37-45.
• McLay C.D.A., Rajan S.S.S., Liu Q., 2000. Agronomic effectiveness of partially acidulated phosphate rock fertilizers in an allophanic soil at near-neutral pH. Comm. Soil Sci. Plant Anal. 31(3-4), 423-435.
• Mallarino A.P, Haden D., Christensen A., 1999. Sulfur Fertilization for Corn. Annual Progress Reports-1999, Iowa State Univ. Ames, IA, Northwest Research and Demonstration Farm, ISRF99-29, 31.
• Mengel K., 1991. Ernahrung und Stoffwechsel der Pflanze. G. Fischer Jena.
• Menon R.G., Chien S.H., 1990. Phosphorus availability to maize from partially acidulated phosphate rocks and phosphate rocks compacted with triple superphosphate Plant and Soil 127(1), 1573-5036.
• Potarzycki J., Biber M., 2004. Response of spring barley to fertilization with single superphosphate nad partially acidulated phosphate rock (PAPR) under conditions of diversified variability of nitrogen. [W:] New agrochemicals and their safe use for health and environment, eds. H. Górecki, Z. Dobrzański, P. Kafarski, Czech-Pol Trade, 246-254.
• Strom L., Owen G.A., Godbold D.L., Jones D.L., 2002. Organic acid mediated P mobilization in the rhizosphere and uptake by maize roots. Soil Biol. Biochem. 34(5), 703-710.
• Terman G.L, Allen S.E., 1967. Response of corn to phosphorus in underacidulated phosphate rock and rock-superphosphate fertilizers. J. Agr. Food Chem. 12, 354.