PL
W doświadczeniu wazonowym badano działanie sorbentów organicznych (torfu i wermikompostu) stosowanych oddzielnie lub łącznie z CaCO3 w ograniczaniu dostępności dla gryki nadmiarów cynku z gleby lekkiej. Najlepszą skuteczność remediacyjną w doświadczeniu uzyskano stosując wermikompost w dawce 1,5% wagowych gleby łącznie z CaCO3 w dawce według podwójnej kwasowości hydrolitycznej. Tym sposobem na najsilniej zanieczyszczonej glebie (600 mg Zn∙kg-1) możliwe było odzyskanie 46% plonów słomy oraz 43% plonów ziarna utraconych wskutek fitotoksyczności metalu. Właściwości zakwaszające torfu ograniczały sorpcję cynku rozpuszczalnego w glebie. Koncentracja cynku w roślinach gryki zwiększała się wraz ze wzrostem poziomu zanieczyszczenia gleby i zmniejszała się pod wpływem stosowanej remediacji. W zależności od poziomu zanieczyszczenia gleby i wariantu remediacji zawartość cynku w ziarnie stanowiła od 5 do 53% zawartości tego metalu w słomie gryki, przy czym zawartość Zn w słomie zmieniała się w szerszym zakresie niż w ziarnie.
EN
A pot experiment was set up to assess the effect of organic sorbents (peat and vermicompost) used separately or in combination with CaCO3 as soil amendments reducing the availability of excessive amounts of zinc in light soil cropped with buckwheat. The best results were attained when vermicompost was added to soil at a rate of 1.5% soil weight along with CaCO3 according to double hydrolytic acidity. With this treatment in the most severe contaminated soil (600 mg Zn∙kg-1) it was possible to recover 46% of straw and 43% of grain yields lost as a result of metal phytotoxicity. Acidifying properties of peat retarded sorption of soluble zinc in soil. Zinc concentration in buckwheat plants increased along with soil contamination level and decreased under the remedial treatments applied. Zinc content in grain made 5-53% of the metal contents in buckwheat straw, depending on the soil contamination level and remedial treatment applied. The changes of Zn concentration in straw tissue proceeded in much broader scope than in grain.