Wpływ węgli brunatnych, osadów ściekowych, ich mieszanin na zawartość boru i manganu w glebie i roślinie

• Autorzy: Kalembasa S. , Symanowicz B.

Warianty tytułu

EN

The influence of brown coals, waste activated sludge and their mixtures on the content of boron and manganese in soil and plant

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Bor i mangan należą do mikroelementów niezbędnych dla wzrostu i rozwoju roślin. Celem niniejszych badań było prześledzenie zmian w zawartości tych składników w materiałach organicznych, w glebie i życicy wielokwiatowej (Lolium multiflorum LAM.) pod wpływem stosowania węgli brunatnych, osadów ściekowych oraz ich mieszanin i nawożenia NPK. Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w latach 1998-2000 metodą całkowicie losową z obiektem kontrolnym w trzech powtórzeniach. W doświadczeniu wykorzystano piasek gliniasty lekki jako podłoże, węgiel brunatny odmiany ziemistej o niskiej wartości energetycznej z KWB w Sieniawie i Koninie, osady ściekowe z oczyszczalni w Siedlcach, Łukowie i z Drosedu oraz obornik mieszany dodawane były w ilości 7,5% masy gleby w wazonie (8 kg). Nawożenie mineralne stosowano w formie polifoski 8 i saletry amonowej w stosunku N:P:K = 1:1:1. Siew nasion trawy odmiany Kr oto w ilości 1 g na wazon wykonywano w czerwcu każdego roku. W kolejnych latach badań zbierano po cztery pokosy trawy. Całkowitą zawartość B i Mn w materiałach organicznych, glebie i suchej masie trawy oznaczono metodą ICP-AES na spektrometrze emisyjnym z indukcyjnie wzbudzaną plazmą, po uprzedniej mineralizacji „na sucho”. Największe ilości B oznaczono w odpadowym węglu brunatnym z Konina, a Mn w osadzie ściekowym z Łukowa. Średnia zawartość boru w glebie po zakończeniu badań wynosiła 1,1 mg∙kg-1, a manganu 250,2 mg∙kg-1. Węgiel brunatny z Konina i Sieniawy, osady ściekowe z Siedlec, Łukowa i Drosedu oraz ich mieszaniny istotnie różnicowały zawartość B i Mn w suchej masie życicy wielokwiatowej (Lolium multiflorum LAM.) w kolejnych latach badań. Średnia zawartość boru oznaczona w roślinie testowej wynosiła 18,49 mg∙kg-1 s.m., a manganu 33,5 mg∙kg-1 s.m. W kolejnych latach badań nastąpiło obniżenie zawartości boru w suchej masie życicy wielokwiatowej, natomiast w przypadku manganu wystąpił wzrost. Zawartość oznaczonych pierwiastków w suchej masie trawy nie mieściła się w zakresie liczb granicznych dopuszczalnych dla pasz.

EN

Boron and manganese belong to microelements indispensable for growth and development of plants. The aim of this investigation was the estimation of changes in the content of boron and manganese in organic materials, in the soil and in the dry mass of Lolium multiflorum LAM. upon the influence of brown coal, waste activated sludge, their mixtures and mineral fertilization. In the years 1998-2000 a pot experiment was carried out in three replications in the completly randomized model with the control object. The pots were filled with loamy sand (as soil material), brown coal of low energetic value from Sieniawa and Konin mines, waste activated sludges from Siedlce, Łuków and Drosed and their mixtures as well as farmyard manure. They were added in the amount of 7.5% of soil weight per pot (8 kg of soil materials). Mineral fertilization was applied in the form of polyphoska 8 and ammonium nitrate at the proportion of N:P:K = 1:1:1. Sowing of grass seeds of cv. Kroto in the amount of 1g per pot was done in June of each year. In the successive years the grass was harvested four times a year. The total content of B and Mn in organic materials, soil and in dry matter of grass after dry combustion of samples was determined by the ICP-AES method using the spectrometr Optima 3200 RL manufactured by Perkins-Elmer. The highest content B was determinated in the brown coal from Konin and Mn in the waste activated sludge from Łuków. The average content of B in the soil after the research was over reached 1.1 mg∙kg-1 and Mn 250.2 mg∙kg-1. Brown coal from Konin and Sieniawa, waste activated sludges from Siedlce, Łuków and Drosed and their mixtures significantly differentated the content of boron and manganese in the dry matter of Lolium multiflorum LAM. in the successive years of investigation. The mean content of boron in the tested plant amounted to - 18.49 mg∙kg-1 and manganese to - 33.5 mg∙kg-1. In the successive research years the content of boron decreased in the dry matter of Lolium multiflorum LAM. but of manganese increased. The determinated content of elements in the dry matter of grass was very small, and did not fall within the limit values accepted for fodder.

Słowa kluczowe

PL

gleby; Lolium multiflorum; materialy organiczne; mikroelementy; nawozenie mineralne; osady sciekowe; wegiel brunatny; zawartosc boru; zawartosc manganu; zawartosc mikroelementow; zmiany zawartosci; zycica wielokwiatowa

EN

soil; Lolium multiflorum; organic material; microelement; mineral fertilizer; sewage sludge; brown coal; boron content; manganese content; microelement content; content change; Italian rye-grass

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 541
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.189-198,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kalembasa S.

• Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Akademia Podlaska w Siedlcach, ul.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Symanowicz B.

Bibliografia

• Anke M. 1987. Toxizitätsgrenzwerte für Spurenelements in Futtermitteln. Schwermetalle in der Umwelt. Kollquien des Instituts für Pflanzenernänrung 2, Jena: 110-127.
• Baran S., Wójcikowska-Kapusta A., Oleszczuk P. 2004. Wykorzystanie kompostów do odkwaszania gleb na gruntach zdewastowanych przez intensywne zakwaszenie. Rocz. Glebozn. LV(2): 9-15.
• Błaziak J., Wiater J. 2000. Kształtowanie się zawartości boru i molibdenu w sianie łąkowym pod wpływem nawożenia mineralnego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 471: 655-661.
• Czekała J., Jakubus M. 2000. Występowanie miedzi, cynku i manganu w glebach uprawnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 471: 219-228.
• Gorlach E. 1991. Zawartość pierwiastków śladowych w roślinach pastewnych jako miernik ich wartości. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 262(34): 13-22.
• Gorlach E., Gambuś F. 2000. Potencjalnie toksyczne pierwiastki śladowe w glebach (nadmiar, szkodliwość i przeciwdziałanie). Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 472: 275-296.
• Gworek B., Giercuszkiewicz-Bajtlik M. 2004. Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych w aspekcie ochrony gleb i wód w aktach prawnych Unii Europejskiej i Polski. Rocz. Glebozn. LV(2): 151-161.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN W-wa: 398 ss.
• Kalembasa D., Wiśniewska B. 2004. Wykorzystanie podłoża popieczarkowego do rekultywacji gleb. Rocz. Glebozn. LV(2): 209-217.
• Kalembasa S., Symanowicz B., Wysokiński A. 2008. Wpływ kompostowanych osadów ściekowych z korą i trocinami oraz ich współdziałanie z NPK na zawartość wybranych mikroelementów w glebie i roślinie. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 526: 343-353.
• Rozporządzenie MOŚiZNL 2002. Z dnia 1 sierpnia 2002 w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Dz. U. 02. 134. 1140.
• Szczepaniak W. 2005. Metody instrumentalne w analizie chemicznej. Wyd. PWN Warszawa: 165-168.
• Szulc W., Rutkowska B., Łabętowicz J. 2004. Bilans mikroelementów zmianowaniu w trwałym doświadczeniu nawozowym. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 502: 363-369.
• Ustawa 2001. Z dnia 27 kwietnia o odpadach. Dz. U. Nr 62, poz. 628 art. 43.