Porównanie działania obornika i komunalnych osadów ściekowych na plonowanie i skład chemiczny słonecznika w doświadczeniu lizymetrycznym

• Autorzy: Wieczorek J. , Gambus F.

Warianty tytułu

EN

Comparison of farmyard manure and sewage sludge effect on yielding and chemical composition of sunflower in the lysimetric experiment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy zamieszczono wyniki dotyczące plonowania i składu chemicznego słonecznika uprawianego w trzecim roku badań, których celem było określenie wpływu dwóch osadów ściekowych i obornika, zastosowanych jednorazowo (w pierwszym roku doświadczenia) i trzykrotnie (w I, II i III roku doświadczenia), na podłoże glebowe i uprawiane rośliny. Na podstawie otrzymanych wyników można stwierdzić, że na wielkość i jakość plonu rośliny testowej miały wpływ nie tylko wprowadzone przed siewem nawozy, ale także nawożenie zastosowane we wcześniejszych latach. Uzyskane plony suchej masy zarówno części nadziemnych, jak i korzeni słonecznika z większości obiektów nie różniły się między sobą istotnie, jedynie rośliny z obiektu trzykrotnie nawożonego osadem ściekowym z Krzeszowic oraz obiektu kontrolnego, bez nawożenia, wydały istotnie mniejsze plony, stanowiące odpowiednio około 75 i poniżej 50% średniej masy plonów z pozostałych wariantów nawozowych. Stwierdzono również, że zawartość makroelementów w częściach nadziemnych słonecznika była najczęściej od dwu do czterech razy większa w porównaniu z ilością w korzeniach. Zawartość metali ciężkich oznaczona w korzeniach i częściach nadziemnych rośliny testowej była na zbliżonym poziomie, co świadczy o braku istnienia, w przeciwieństwie do wielu innych gatunków roślin, bariery biologicznej na drodze transportu metali ciężkich z korzeni do części nadziemnych. Coroczne stosowanie materiałów organicznych korzystnie wpłynęło na ograniczenie zawartości metali ciężkich w plonie słonecznika. W częściach nadziemnych roślin z obiektów nawożonych systematycznie nawozami organicznymi znajdowało się od dwóch do trzech razy mniej kadmu i niklu, w stosunku do zawartości w roślinach z pozostałych obiektów. Mniejsze różnice odnotowano w przypadku zawartości chromu i ołowiu w roślinach.

EN

In the paper results concerning yielding and chemical composition of sunflower cultivated in the third year of studies, which aimed at estimating the impact of two types of sewage sludge and farmyard manure, applied once (in the first year of experiment) and three times (in I, II and III year of experiment) are presented. On the basis of the obtained results it can be ascertained that the quantity and quality of the tested plant yield were influenced not only by the fertilizers introduced before seeding but also by fertilizers applied in the previous years. The obtained yield of dry mass of both above ground parts and roots of sunflower from a majority of objects did not differ significantly only the yields of plants from the object where sewage sludge from Krzeszowice was used three times and from the control object, without fertilization, were significantly lower, which constituted respectively about 75 and below 50% of the yield average mass from the remaining fertilization treatments. It was also ascertained that the contents of macroelements in above ground parts of sunflower were most often from two- to fourfold higher in comparison with those estimated in roots. The contents of heavy metals determined in roots and above ground parts of the tested plant were at a similar level which indicates, contra to many other plant species, the absence of biological barrier on the way of heavy metal transport from roots to the above ground parts. Annual application of organic materials favorably limited heavy metal contents in the sunflower yield. In the above ground parts of plants from objects systematically fertilized with organic fertilizers from twice to three times lower contents of cadmium and nickel was observed, as compared to the contents estimated in plants from other objects. In the case of chromium and lead contents in plants smaller differences were noted.

Słowa kluczowe

PL

doswiadczenie lizymetryczne; metale ciezkie; nawozenie; obornik; osady sciekowe; plonowanie; scieki komunalne; sklad chemiczny; slonecznik; wplyw nastepczy

EN

lysimetric experiment; heavy metal; fertilization; manure; sewage sludge; yielding; communal sewage; chemical composition; sunflower; sequent impact

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 537
• Opis fizyczny: s.359-368,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wieczorek J.

• Katedra Chemii Rolnej, Uniwersytet Rolniczy im.H.Kołłątaja w Krakowie, Al.Mickiewicza 21, 31-120 Kraków

autor

Gambus F.

Bibliografia

• ADESODUN J.K., DAVIDSON D.A., HOPKINS D.W. 2005. Micromorphological evidence for changes in soil fauna activity following application of sewage sludge and biocide. Applied Soil Ecology 29(1): 39-45.
• BARAN S., TURSKI R. 1999. Wybrane zagadnienia z utylizacji i unieszkodliwiania odpadów. Wyd. AR w Lublinie: 137-160.
• CZEKAŁA J. 2000. Wartość próchnicotwórcza i działanie nawozowe osadu ściekowego. Folia Univ. Agric. Stein. 211, Agricultura 84: 75-80.
• CZEKAŁA J. 2002. Wybrane właściwości osadów ściekowych z oczyszczalni regionu wielkopolski. Cz I. Odczyn, sucha masa, materia i węgiel organiczny oraz makroskładniki. Acta Agrophysica 70: 75-82.
• CZEKAŁA J., JAKUBUS M., MOCEK A. 2002. Wybrane właściwości osadów ściekowych z oczyszczalni regionu Wielkopolski. Cz. III. Metale ciężkie i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Acta Agrophysica 70: 91-98.
• GAMBUŚ F. 1997. Pobieranie metali ciężkich przez różne gatunki roślin uprawnych. Część II. Akumulacja metali ciężkich przez rośliny. Acta Agr. et Silv., ser. Agr. 35: 31-44.
• GORLACH E., GAMBUŚ F. 1998. Evaluation of sewage sludges as fertilizer in pot experiment. Acta Agr. et Silv., ser. Agr. 36: 23-35.
• GRZYWNOWICZ I., STRUTYŃSKI J. 1999. Zmiany niektórych właściwości chemicznych gleby po zastosowaniu osadów ściekowych do celów nawozowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 437: 13-22.
• KABATA-PENDIAS A., MOTOWICKA-TERELAK T., PIOTROWSKA M., TERELAK H., WITEK T. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. IUNG Puławy: 20 ss.
• MAĆKOWIAK C. 2001. Wartość nawozowa osadów ściekowych. Inżynieria Ekologiczna 3: 135-145.
• MAZUR T. 1996. Rozważania o wartości nawozowej osadów ściekowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 437: 13-22.
• ROZPORZĄDZENIE MŚ 2002. Z dnia 1 sierpnia 2002 w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Dz. U. Nr 143, poz. 1140.
• STANISŁAWSKA-GLUBIAK E, KORZENIOWSKA J. 2007. Ocena stanu odżywienia roślin, w: Ocena składu chemicznego roślin. Wiśniowska-Kielian B., Lipiński W. (Red). Oddz. Krakowski PTIE, Krajowa SCh-R, Kraków - Warszawa - Wrocław: 5-22.
• URBANIAK M. 1997. Przerób i wykorzystanie osadów ze ścieków komunalnych. Wyd. Ekoinżynieria, Lublin-Łódź: 80 ss.
• USTAWA 2001. Ustawa o odpadach z 27 kwietnia 2001. Dz. U. Nr 62, poz. 628.
• WIECZOREK J., GAMBUŚ F. 2006. Porównanie następczego działania obornika i osadów ściekowych na plonowanie i skład chemiczny gorczycy w doświadczeniu lizymetrycznym. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 512: 627-635.
• WIECZOREK J., GAMBUŚ F. 2007. Porównanie działania obornika i osadów ściekowych na plonowanie i skład chemiczny kukurydzy. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 520: 407-415.
• WIECZOREK J., GAMBUŚ F. 2008. The effect of fertilization with farmyard manure and sewage sludges on yields and chemical composition of Italian lyegrass. Chem. i Inż. Ekolog. 15(10): 1163-1172.