Wykorzystanie próchnicy leśnej do rewitalizacji gleby w rocznym cyklu produkcji sadzonek brzozy brodawkowatej

• Autorzy: Klimek A. , Rolbiecki S. , Rolbiecki R. , Dlugosz J. , Kuss M.

Warianty tytułu

EN

The use of forest humus for revitalization of soil in the one-year production cycle for white birch seedlings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy badano wpływ nawożenia kompostem przygotowanym z próchnicy leśnej oraz ściółkowania świeżą ektopróchnicą na właściwości gleb, wzrost jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej oraz na aktywność biologiczną gleb w szkółce leśnej. Aktywność tę oceniano metodą bioindykacyjną - wskaźnikami były roztocze (Acari), szczególnie saprofagiczne mechowce (Oribatida). Na badanej kwaterze szkółki leśnej pokrywa glebowa miała odczyn kwaśny, a ściółkowanie świeżą ektopróchnicą leśną dodatkowo obniżyło tę wartość. Analiza przyswajalnych form fosforu i potasu ukazała niewielkie zróżnicowanie pomiędzy poletkami nawożonymi mineralnie a naważonymi kompostem i ściółkowanymi. Nawożenie kompostem zwiększyło istotnie wysokość oraz świeżą masę części nadziemnych jednorocznych sadzonek brzozy. Nie odnotowano natomiast wpływu ściółkowania przeprowadzonego we wrześniu na te parametry roślin. W sezonie wiosennym zagęszczenie roztoczy było niskie, po przeprowadzeniu ściółkowania liczebność roztoczy - szczególnie saprofagicznych mechowców - wyraźnie wzrosła. Na stanowiskach ściółkowanych odnotowano występowanie 15-16 gatunków Oribatida, a w ich zgrupowaniach dominował Tecto-cepheus velatus.

EN

The effect of fertilization with the compost from forest humus and mulching with the fresh ectohumus on the soil properties, the growth of one-year old white birch seedlings as well as on the biological activity of soils in the forest nursery was investigated in the work. The biological activity was estimated with the use of bioindicatory method – mites (Acari), especially saprophage oribatid mites (Oribatida) were used as biological indices. The pedosphere of studied area in the forest nursery had acid reaction (pH), and the mulching with the fresh forest ectohumus decreased additionally this value. On the basis of analysis of available P and K, it was found that there was small differentiation between plots fertilized with mineral fertilization and those fertilized with the compost and mulched with the fresh ectohumus. Fertilization with the compost significantly increased the height and the fresh mass of the above-ground parts of one-year old white birch seedlings. Influence of mulching – conducted in September – on these parameters was not detected. In the spring season, before the mulching measure, the density of mites was low. After the mulching measure, the number of mites – especially saprophage oribatid mites – was distinctly increased. On the mulched plots there were 15-16 taxa of Oribatida, and Tectocepheus velatus was dominant in their gatherings.

Słowa kluczowe

PL

szkolki lesne; brzoza brodawkowata; Betula pendula; produkcja sadzonek; nawozenie; kompost z prochnicy lesnej; ektoprochnica; sciolkowanie gleby; gleby; aktywnosc biologiczna; fauna glebowa; roztocze glebowe; Acari; Oribatida

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2011
• Numer: 02
• Opis fizyczny: s.301-313,fot.,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klimek A.

• Zakład Kształtowania Krajobrazu, Katedra Zoologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-224 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki S.

autor

Rolbiecki R.

autor

Dlugosz J.

autor

Kuss M.

Bibliografia

• Berthet P., Gerard G. A statistical study of microdistribution of Oribatei (Acari) I. The distribution pattern. Oikos 16, 1965, s. 214-227.
• Brzezińska M. Aktywność biologiczna oraz procesy jej towarzyszące w glebach organicznych nawadnianych oczyszczonymi ściekami miejskimi (badania polowe i modelowe). Acta Agrophysica 131, PAN, Rozprawy i Monografie 2006 (2), Lublin, 2006, 164 ss.
• Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych. Program. Kierunki rozwoju szkółkarstwa w Lasach Państwowych na lata 2009-2015. Załącznik do zarządzenia nr 27 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, Warszawa, 2008, 11 ss.
• Ibanez I., Schupp E.W. Effects of litter, soil surface condition and microhabitat on Cercocarpus ledifolius Nutt. seedling emergence and establishment. Journal of Arid Environment 52, 2002, s. 209-221.
• Klimek A. Możliwość wykorzystania ektopróchnicy do rewitalizacji gleb szkółek leśnych. Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach, Wydawnictwo WSZŚ w Tucholi, Tom IV, 2010, s. 80-93.
• Klimek A. Wpływ zanieczyszczeń emitowanych przez wybrane zakłady przemysłowe na roztocze (Acari) glebowe młodników sosnowych, ze szczególnym uwzględnieniem mechowców (Oribatida). Wyd. Uczln. ATR w Bydgoszczy, Rozprawy 99, 2000, 93 ss.
• Klimek A., Rolbiecki S., Rolbiecki R., Malczyk P. Impact of chosen bare root nursery practices on white birch seedling quality and soil mites (Acari). Polish J. of Environ. Stud., Vol. 18, No. 6, 2009, s. 1013-1020.
• Leski T., Rudawska M., Aučina A., Skridaila A., Riepšas E., Pietras M. Wpływ ściółki sosnowej i dębowej na wzrost sadzonek sosny i zbiorowiska grzybów mikoryzowych w warunkach szkółki leśnej. Sylwan, 153 (10), 2009, s. 675-683.
• Maraun M., Scheu S. The structure of oribatid mite communities (Acari, Oribatida): patterns, mechanisms and implications for future research. Ecography 23, 2000, s. 374-383.
• Olszowska G., Zwoliński J., Matuszczyk I., Syrek D., Zwolińska B., Pawlak U., Kwapis Z., Dudzińska M. Wykorzystanie badań aktywności biologicznej do wyznaczenia wskaźnika żyzności gleb w drzewostanach sosnowych na siedliskach boru świeżego i boru mieszanego świeżego. Leśne Prace Badawcze 3, 2005, s. 17-37.
• Pierzgalski E., Tyszka J., Boczoń A., Wiśniewski S., Jeznach J., Żakowicz S. Wytyczne nawadniania szkółek leśnych na powierzchniach otwartych. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa, 2002, 1-63 ss.
• Rolbiecki S., Klimek A., Rolbiecki R., Kuss M., Fórmaniak A., Ryterska H. Wstępne badania nad oddziaływaniem wybranych zabiegów rewitalizacyjnych na wzrost dwuletnich siewek sosny zwyczajnej oraz występowanie roztoczy (Acari) glebowych w szkółce leśnej Bielawy w Nadleśnictwie Dobrzejewice. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 13, 2010,s. 51-62.
• Rolbiecki S., Rolbiecki R., Klimek A. Porównanie wpływu deszczowania i mikronawodnień na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej w warunkach zoomelioracji. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 2/2, 2006, s. 105-117.
• Rolbiecki S., Rolbiecki R., Klimek A. Wpływ mikronawodnień i nawożenia organicznego na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej (Betula verrucosa Ehrh) z udziałem zabiegu zoomelioracji. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 506, 2005, s. 345-353.
• Sayer E.J. Using experimental manipulation to assess the roles of leaf litter in the functioning of forest ecosystems. Biol. Rev., 81, 2006, s. 1-31.
• Szołtyk G., Hilszczańska D. Rewitalizacja gleb w szkółkach leśnych. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, DGLP, Warszawa, 2003, 44 ss.
• Weigmann G. Hornmilben (Oribatida). Die Tierwelt Deutschlands. Teil 76. Goecke & Evers, Keltern, 2006, 520 ss.