Efekty brzegowe w doświadczeniach z mieszankami owsa i łubinu żółtego. Cz.III. Wpływ efektu brzegowego na dokładność oceny plonu w doświadczeniach

• Autorzy: Rudnicki F. , Galezewski L.

Warianty tytułu

EN

Border effects in trials with oat and yellow lupine mixtures. Part III. Influence of border effect in field trials on accuracy of yield estimation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie danych z 3-letniego doświadczenia polowego realizowanego na glebie kompleksu żytniego dobrego badano wpływ efektów oddziaływań brzegowych na dokładność oceny plonów owsa, łubinu żółtego i ich mieszanek. Wykazano, że plony tych roślin są zdecydowanie większe w bezpośrednim sąsiedztwie ścieżek rozdzielających poletka doświadczalne niż w częściach poletek nie przylegających do ścieżek. Efekt brzegowy plonów owsa był silniejszy niż plonów łubinu żółtego zarówno w siewach czystych, jak i w mieszankach. Wraz z zagęszczaniem siewu roślin owsa i jego mieszanek z łubinem nasilały się efekty brzegowe ich plonów. Ocena plonów roślin zbieranych z całych poletek otoczonych ścieżkami powoduje znaczne zawyżenie tej oceny, przekraczające niekiedy 25%. Błąd oceny wzrasta wraz ze zmniejszaniem powierzchni poletek i wydłużonym ich kształtem. W metodyce doświadczeń trzeba uwzględniać wpływ efektów brzegowych na oceny plonów roślin poprzez nierozdzielanie sąsiednich poletek ścieżkami, gdy jest to możliwe, albo dokonywanie zbioru plonów z pominięciem rzędów skrajnych przylegających do ścieżek.

EN

The border effects of oat, yellow lupine and their mixtures were studied to determine the grain yield accuracy based on three year field trails carried out on good ray soil complex. It was found that grain yields are significantly greater in the neighborhood of paths splitting plots than in parts of plot not adjacent to the path. Oat revealed a stronger response to border effect measured by grain yield than yellow lupine, both in pure sowing and in mixtures. Along with the increasing density of oat plants in mixtures with yellow lupine the border effect of its yield escalated. The grain yields that come from entire plots surrounded by paths are overestimated even more than 25%. The error of harvested yields increased as area of plots decreased and their rectangular shape got longer. To avoid the border effects on plant yield, the experimental design should limit the number of paths or leave the adjacent rows to the paths not harvested.

Słowa kluczowe

PL

doswiadczenia polowe; efekt brzegowy; lubin zolty; mieszanki lubinu zoltego z owsem; owies; plony; uprawa roslin; uprawa w mieszankach

EN

border effect; field experiment; oat; plant cultivation; yellow lupin; yellow lupin-oat mixture; yield

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2008
• Tom: 07
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.95-103,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rudnicki F.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz

autor

Galezewski L.

Bibliografia

• Braun H., 1978. Tramlines in corn. International Pest Control, Sept-Oct., 16-18.
• Filipiak K, Krzymuski J., 1996. Substytucja i komplementarność eksperymentu w badaniach rolniczych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 447, 27-41.
• Gałęzewski L., 2006. Oddziaływania wzajemne roślin owsa i łubinu żółtego w mieszankach. ATR Bydgoszcz, rozpr. doktorska.
• Hulbert H., Remsberg J., D., 1927. Influence of border rows in variety testes of small grains. J. Am. Soc. Agron. 19(70), 585-589.
• Kotwica K., Rudnicki F., 2003. Komponowanie mieszanek zbóż jarych z łubinem na glebie lekkiej. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 495, 163-170.
• Kotwica K., Rudnicki F., 2004. Efekty uprawy jarych mieszanek zbożowych i zbożowo-strączkowych na glebie kompleksu żytniego dobrego. Acta Sci. Pol., Agricultura 3(1), 149-156.
• Niemczyk H., Radecki A., 1993a. Zdolność zbóż do wyrównania plonu z nie obsianej powierzchni ścieżek przejazdowych. II. Jęczmień ozimy i jary. Rocz. Nauk Rol. A 109(4), 21-30.
• Niemczyk H., Radecki A., 1993b. Zdolność zbóż do wyrównania plonu z nie obsianej powierzchni ścieżek przejazdowych. III. Żyto i owies. Rocz. Nauk Rol. A 109(4), 31-40.
• Pacewicz K., 2000. Efekt brzeżny w doświadczeniach z pszenicą jarą i jęczmieniem jarym. AR Szczecin, rozpr. doktorska.
• Rudnicki F., Gałęzewski L., 2006. Efekty oddziaływań brzegowych w doświadczeniach z owsem wysiewanym w różnych gęstościach. Biul. IHAR 239, 73-83.
• Rudnicki F., Gałęzewski L., 2008a. Efekty brzegowe w doświadczeniach z mieszankami owsa i łubinu żółtego. Cz. I. Zasięg efektu brzegowego. Acta Sci. Pol., Agricultura 7(4), 81-86.
• Rudnicki F., Gałęzewski L., 2008b. Efekty brzegowe w doświadczeniach z mieszankami owsa i łubinu żółtego. Cz. II. Reakcje owsa i łubinu w mieszankach i siewach czystych na sąsiedztwo ścieżek w doświadczeniu. Acta Sci. Pol., Agricultura 7(4), 87-94.
• Rudnicki F., Kotwica K., 2002. Porównanie efektów uprawy jarych mieszanek zbożowo-strączkowych z udziałem jęczmienia, owsa lub pszenżyta. Folia Univ. Agric. Stein., Agricultura 228(91), 125-130.
• Stawiana-Kosiorek A., Gołaszewski J., Załuski D., 2003. Konkurencyjność roślin w doświadczeniach hodowlanych z grochem siewnym. I. Oddziaływania brzegowe. Biul. IHAR 226/227(2), 425-439.