Struktura zgrupowań biegaczowatych (Carabidae, Col.) terenów zielonych Bydgoszczy

• Autorzy: Zelazna E. , Blazejewicz-Zawadzinska M.

Warianty tytułu

EN

Structure of carabids communities (Carabidae, Col.) of the green areas in Bydgoszcz

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w latach 2006-2009 na pięciu powierzchniach o potencjalnie zróżnicowanej antropopresji. Obserwacjami objęto obszar zurbanizowany Bydgoszczy (Park Leśny im. Z. Załuskiego, Park im. W. Witosa, Cmentarz Wiślany oraz przylegle parkowe tereny leśne w Myślęcinku i lasu podmiejskiego w rejonie Kobyle Biota. Materiał badawczy pozyskiwano metodą, standardowych, powszechnie używanych do odłowu karabidofauny pułapek Barbera, bez stosowania przynęt. Zebrany materiał (53 gatunki, 2 786 osobników) scharakteryzowano pod względem liczebności, składu gatunkowego, struktury dominacji, oraz uwa­runkowań ekologicznych, takich jak typ siedliskowy, fagizm, higropreferencje podłoża a także ich zasięg geograficzny. W zebranym materiale najwięcej gatun­ków zanotowano w obrębie Amara Bon. (10 gatunków), Harpalus Latr. (9), Pte­rostichus Bon. (7) oraz Carabus L. (6). Wyniki badań przeprowadzonych na wymienionych powierzchniach wskazu­ją na duży udział gatunków charakterystycznych dla terenów otwartych (Pterosti- chiis melanarius, Harpalus rufipes, Calathiis fuscipes) otwartych i leśnych (Amara lunicollis, czy Carabus nemoralis), oraz leśnych (Pterostichus oblongopiinctalus, Carabus hortensis). Gatunkami, które osiągnęły najwyższe pozycje w strukturze dominacyjnej były Pterostichus oblongopunctatus, P. melanarius oraz Carabus. hortensis dla terenów parkowych przyległych do miasta, natomiast Calathus fuscipes, C. erratus i Harpalus rufipes w parkach miejskich i na cmentarzu. Dendrogram podobieństwa zbiorowisk Carabidae zdecydowanie wyróżni! dwa zgrupowania te­renów zielonych o charakterze leśnym (Myślęcinek i Kobyle Błota) od parków śródmiejskich. Wśród nich najwyższy stopień podobieństwa cechował takie tereny jak cmentarz Wiślany i Park Miejski im. W. Witosa.

EN

The present research investigated Ground Beetles (Carabidae) and their communities which infested some park areas and the cemetery within the urban city borders. The research was performed in 2006-2009 in five areas of potentially var­ied human impact. The observations covered the urban area of Bydgoszcz (the Z. Załuski Park Forest Park, the W. Witos Park, the Vistula Cemetery as well as the adjacent park woodland areas in Myślęcinek and the suburban forest in the area of Kobyle Błota. The research material was obtained with the method which involved the standard, commonly used for ground beetle fauna catch, in the Bar­ber traps, with no attractants. The material collected (53 species, 2 786 individuais) was determined as regards their abundance, species composition, dominance structure, frequency as well as ecological conditions, such as the habitat type, fagism, hygropreferences of the stratum as well as their geographical scope. In the material caught most species were reported within Amara Bon. (10 species), Harpalus Latr. (9), Pterostichus Bon. (7) and Carabus L. (6). The results of the research performed in the areas demonstrate a high share of the species characteristic for open areas (Pterostichus melanarius, Harpalus rufipes, Calalhus fuscipes, open and forest areas (Amara lunicollis, or Carabus nemoralis, as well as forest areas (Pterostichus oblongopunctatus, Carabus hortensis). The species which reached the top positions in the dominance structure included: Pterostichus oblongopunctatus, P. melanarius as well as Carabus. hortensis for the park areas adjacent to the city, while Calathus fuscipes, C. erratus and Harpalus rufipes in the city parks and in the cemetery. The dendrogram of the similarity of Carabidae communities definitely distinguished two communities of the green areas of a forest-like nature (Myślęcinek and Kobyle Biota) from the innercity parks. Among them the top degree of similarity was reported for such areas as the Vistula cemetery and the W.Witos City Park. The areas researched clearly showed a considerable share of mezohygrophil species of lower humidity requirements and big zoophages in the forest, average and small environments in park areas in the city centre.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 562
• Opis fizyczny: s.293-305,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zelazna E.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J.J. Śniadeckich ul. Ks. A. Kordeckiego 20 85-225 BYDGOSZCZ

autor

Blazejewicz-Zawadzinska M.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J.J. Śniadeckich ul. Ks. A. Kordeckiego 20 85-225 BYDGOSZCZ

Bibliografia

• Aleksandrowicz O.R. 2004. Biegaczowate (Carabidae): Fauna Polski - Charaktery­styka i Wykaz Gatunków. Tom 1. - MilZ PAN, Warszawa: 28-42.
• Banaszak J., Kasprzak K. 1978. Przegląd badań nad fauną bezkręgowców terenów miejskich. Przegl. Zool. 22(3): 239-249.
• Burakowski В., Mroczkowski M., Stefańska J., Makólski J., Pawłowski J. 1973.
• Chiząszcze (Coleoptera) biegaczowate-Carabidae. Katalog Fauny Polski 23(2): 232 ss.
• Burakowski В., Mroczkowski M., Stefańska J., Makólski J., Pawłowski J. 1974.
• Chiząszcze (Coleoptera) biegaczowate-Carabidae. Katalog Fauny Polski 23(3): 430 ss.
• Czechowski W. 1981a. Carabids (Coleoptera, Carabidae). Warsaw and Mazovia. Memorabilia Zool. 34: 119-144.
• Czechowski W. 1981b. Biegaczowate (Carabidae, Coleoptera). Zoocenologiczne pod­stawy kształtowania środowiska pizyrodniczego osiedla mieszkaniowego Białołęka Dworska w Warszawie. Cz. I. Skład gatunkowy i struktura fauny terenu projektowa­nego osiedla mieszkaniowego. Fragm. Faun. 26(12): 193-216.
• Górny M., Grum L. 1981. Metody stosowane w zoologii gleby. PWN Warszawa: 483 ss.
• Huruk S. 2006. Porównanie struktur zgrupowań biegaczowatych (Coleoptera: Cara-bidae) łąk kośnych oraz pizylegających do nich pól uprawnych. Biegaczowate (Co­leoptera: Carabidae) środowisk antropogenicznych. Wiad. Entomol. 25, Supl. 1: 9-32.
• Hutcheson K. 1970. A test for comparing diversities based on the Shannon formula. J. Theor. Biol. 29: 151-154.
• Krebs C.J. 1996. Ekologia. PWN Warszawa: 735 ss.
• Leśniaka. 1987. Zoogeographical analysis of the Carabidae (Coleoptera) of Poland. Fragm. Faun. 30(17): 297-312.
• Nietupski M., Kosewska A., Ciepielewska D. 2006. Porównanie zgrupowań Carabidae (Coleoptera) rezerwatu torfowiskowego „Redykajny" i zadrzewień śródmiejskich Ol­sztyna. Wiad. Entomol. 25, Supl. 1: 61-70.
• Rainio J., Niemel J. 2003. Ground beetles (Coleoptera: Carabidae) as bioindicators. Biodiversity and Conservation 12: 487-506.
• Shannon C.E., Weaver W. 1963. The mathematical theoiy of communication. Univ. of Illinois Press, Urbana: 117 ss.
• Skłodowski J. 2001. Waloiyzacja siedlisk leśnych Puszczy Białowieskiej na podstawie Carabidae. Próba szacunkowej waloiyzacji lasów Puszczy Białowieskiej metodą zooindykacji. Wydawn. SGGW: 73-104.
• Żelazna E., Błażejewicz-Zawadzińska M. 2003. Ground beetles (Coleoptera, Cara­bidae) of the Bydgoszcz green belts and suburban wood complexes. Baltic J. Coleo- pterol. 3(2): 121-127.
• Żelazna E., Błażejewicz-Zawadzińska M. 2005. Species Diversity of Carabids (Coleo­ptera, Carabidae) in Different Types of Bydgoszcz Urban Green Belts and Suburban Environments. Folia Biologica (Kraków) 53 supl: 179-186.