Inicjalne stadium rozwoju koryta wielonurtowego Skawy w Makowie Podhalańskim

• Autorzy: Witkowski K. , Wysmolek G.

Warianty tytułu

EN

Initial development phase of braided channel pattern of Skawa river in Makow Podhalanski

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku lokalnej renaturyzacji koryta Skawy dochodzi do przekształcenia koryta jednonurtowego w wielonurtowe. Odtworzenie koryta błądzącego ma miejsce w rozszerzeniu doliny o stosunkowo dużym spadku podłużnym. Przebudowa koryta postępuje na odcinku uprzednio uregulowanym. Po zniszczeniu zabezpieczeń brzegowych koryto w krótkim czasie, w naturalny sposób, poszerzyło się. Geometryczna analiza kształtu koryta oraz badanie granulometrycznych cech aluwiów pozwalają na zidentyfikowanie form inicjujących rozwój koryta wielonurtowego. Celem opracowania jest scharakteryzowanie koryta samoczynnie renaturyzującego się.

EN

During the high flows of Skawa River in May 2014, the channel embankments has been damaged. As a result of that unprompted restoration, the straight channel pattern has been transformed into natural, braided pattern. Initial forms of new braided Skawa River channel pattern has been identified by morphometric measurements of channel forms occurring in this section of river. Morphometric measurements were also supplemented by researches of alluvial deposits including the grain size and orientation.

Słowa kluczowe

PL

rzeki; rzeka Skawa; Makow Podhalanski; koryta rzeczne; koryta wielonurtowe; renaturyzacja; lachy rzeczne; lachy srodkowo-korytowe

EN

river; Skawa River; Makow Podhalanski town; riverbed; braided riverbed; renaturalization; sandbank

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2015
• Tom: 14
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.223-228,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Witkowski K.

• Zakład Geoinformacji i Badań Geośrodowiskowych, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, ul.Podchorążych 2, 30-084 Kraków

autor

Wysmolek G.

• Zakład Geoinformacji i Badań Geośrodowiskowych, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, ul.Podchorążych 2, 30-084 Kraków

Bibliografia

• Bucała, A., Radecki-Pawlik, A. (2011). Wpływ regulacji technicznej na zmiany morfologii górskiego potoku: potok Jamne, Gorce. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus, 10(1), 3–16.
• Hajdukiewicz, H., Wyżga, B. (2013). Degradacja rzek wielonurtowych polskich Karpat w XX wieku. [W:] Stan środowiska rzek południowej Polski – znaczenie środowiskowe, degradacja i możliwości rewitalizacji rzek wielonurtowych. Red. B. Wyżga. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.
• Kociołek, J. (1993). Sucha Beskidzka. Urząd Miejski, Sucha Beskidzka.
• Radecki-Pawlik, A., Bencal, J., Kowalski, M., Radecki-Pawlik, B. (2005). Zróżnicowanie warunków hydrodynamicznych i granulometrycznych podczas tworzenia się łachy środkowo-korytowej w potoku górskim o dnie żwirowym. Infrastr. Ekol. Ter. Wiej., 4, 115–130.
• Witkowski, K., Wysmołek, G. (2013a). Wpływ wielonurtowej Skawy na działalność człowieka w dnie doliny. Wadoviana. Przegląd Historyczno-Kulturalny, 16, 115–138.
• Witkowski, K., Wysmołek, G. (2013b). Wykorzystanie historycznych i współczesnych źródeł w badaniach geomorfologicznych i gospodarczych skutków wezbrań na przykładzie doliny Skawy. Prace Studenckiego Koła Naukowego Geografów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Darmowe dane i open source w badaniach środowiska, 2, 125–138.
• Wolman, M.G. (1954). A method of sampling coarse river-bed material. American Geophysical Union Transactions, 35(6), 951–956.
• Wyżga, B., Amirowicz, A., Radecki-Pawlik, A., Zawiejska, J. (2008). Zróżnicowanie hydromorfologiczne rzeki górskiej a bogactwo gatunkowe i liczebność ichtiofauny. Infrastr. Ekol. Ter. Wiej., 2, 273–285.
• Wyżga, B., Zawiejska, J., Hajdukiewicz, H. (2013). Uwarunkowania występowania i przyczyny zaniku wielonurtowej morfologii rzek polskich Karpat. [W:] Stan środowiska rzek południowej Polski – znaczenie środowiskowe, degradacja i możliwości rewitalizacji rzek wielonurtowych. Red. B. Wyżga. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.

Identyfikatory

DOI

10.15576/ASP.FC/2015.14.1.223