Evaluation of surface water in Zitava catchment under aspect of anthropogenic impact

• Autorzy: Huska D. , Krupova K. , Halaj P. , Mandalova K.

Warianty tytułu

PL

Ocena wody powierzchniowej w zlewni Zitava w kontekście oddziaływania antropogenicznego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Water quality in streams primarily affects human. A recent assessment of the characteristics of environmental indicators in the three sub-catchments basins Drevenica, Čerešňový Creek and Žitava (District Zlaté Moravce), we showed this effect. The sixteen villages in the sub catchments do not expect an increase in demographic trends, even a decrease in population compared to year 2000 to 228 people. In terms of water consumption in the villages we have seen that the consumption is even smaller than the specified minimum hygiene. Four municipalities haven’t own public water, are connected to group water conduit Zlaté Moravce. Average water consumption in 2010 was 68.84 liters · s–1 · day–1. The removal and treatment of waste water situation is different in each sub catchments. In the sub catchments Drevenica one of four communities has built a wastewater treatment plant, the Čerešňový Creek from four municipalities, three with treatment plant. In Žitava basins of the seven municipalities have three community wastewater treatment plants, one is under construction and one is connected to the existing sewerage treatment plant. Status of water quality in river basins also affects non-point sources of pollution. The largest percentage of acreage in the villages is currently agricultural land. In the Drevenica basin is agricultural land 51.12%, in the Čerešňový Creek basin 53.09% and 46.38% Žitava basins.

PL

Jakość wody w badanych potokach ma duże znaczenia dla ludzi zamieszkujących dane tereny. Przeprowadzono ocenę właściwości wskaźników środowiskowych w trzech zlewniach dorzeczy: Drevenica, Čerešňový Potok i Žitavy (region Zlaté Moravce). W szesnastu wioskach w zlewniach cząstkowych nie przewiduje się wzrostu tendencji demograficznych, a nawet zanotowano spadek ludności o 228 osób w porównaniu z rokiem 2000. Pod względem poboru wody w badanych miejscowościach zaobserwowano, że zużycie wody jest nawet poniżej poziomu wymaganego do utrzymania higieny minimalnej. Cztery gminy nie mają publicznego dostępu do wody, ale są podłączone do grupowego zaopatrzenia w wodę Zlaté Moravce. Średnie zużycie wody w 2010 roku wyniosło 68,84 dm3 · s–1 · dzień–1. Sposoby oczyszczania ścieków w analizowanych zlewniach są zróżnicowane. W zlewni Drevenica jedna z czterech gmin wybudowała oczyszczalnię ścieków, zlewnia Čerešňový Potok posiada trzy oczyszczalnie na cztery gminy. W dorzeczu Žitavy na siedem gmin istnieją trzy oczyszczalnie ścieków, jedna jest w trakcie budowy, a pozostałe są podłączone do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Na stan jakości wody w dorzeczach mają również wpływ niepunktowe źródła zanieczyszczeń. Największy odsetek w użytkowaniu i pokryciu terenu przypada na grunty rolne, które w dorzeczu Drevenicy stanowią 51,12%, w Čerešňovym Potoku 53,09%, a w zlewni Žitavy 46,38%.

Słowa kluczowe

EN

Slovakia; Zitava catchment; Ceresnovy Stream catchment; Drevenica catchment; catchment; surface water; surface water quality; evaluation; anthropogenic impact; demographic aspect

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 3
• Opis fizyczny: p.41-51,fig.,ref.

Twórcy

autor

Huska D.

• Department of Public Administration, Slovak University of Agriculture, Tr.A.Hlinku 2, 94976 Nitra, Slovak Republic

autor

Krupova K.

• Department of Landscape Engineering, Faculty of Horticulture and Landscape Engineering, Slovak University of Agriculture, Hospodarska 7, 94901 Nitra, Slovak Republik

autor

Halaj P.

• Slovak University of Agriculture, Nitra, Slovak Republic

autor

Mandalova K.

• Slovak University of Agriculture, Nitra, Slovak Republic

Bibliografia

• Cerešňák D., BujnováA., 2011. Súčasný stav stratégie v odvádzaní a čistení komunálnych odpadových vôd SR. [In:] Rekonštrukcie stokových sietí a čistiarní odpadových vôd. Výskumný ústav vodného hospodárstva Bratislava, 11-20.
• Gergel S.E., Turner M.G., Miller J.R., Melack J.M., Stanley E.H., 2002. Landscape indicators of human impactsto rivertine systems. Aquat. Sci. 64, 118-128.
• Christensen J., 2007. Legislatíva pre udržateľnú sanitáciu v EU. [In:] Udržateľná sanitácia v krajinách strednej a východnej Európy - v ústrety potrebám malých a stredných sídiel. Global Water Partnership Central and Eastern Europe Bratislava, 78-84.
• Integrated protection and utilization of water resources, 2001. TAC Background Papers 4 Global Water Partnership - Ministry of Agriculture Stockholm.
• Kataster portál, https://www.katasterportal.sk/kapor/uhdpFormInit.do [2012-04-29],
• Krejčí V., Hlavínek P, 2002. Spotřeba vody a produkce odpadních vod. [In:] Odvodnění urbanizovaných území - koncepční přístup. NOEL Brno, 89-110.
• Krúpová K., 2012. Modelové riešenie technológie pre čistenie odpadových vôd v obciach do 2 000 obyvateľov. Dizertačná práca. Slovenská poľnohospodárska univerzita Nitra (in progress).
• Ľuboš J., Medovičová M., Palšová L., 2009. Krajinné inžinierstvo a právo: legislatíva ochrany životného prostredia. 2. ed. SlovenskápoľnohospodárskauniverzitaNitra, pp. 126.
• Ľuboš J.,Matyo J.,2011 Vodnéstavby. SlovenskápoľnohospodárskauniverzitaNitra,pp. 187.
• MlejnskáE., Rozkošný M., Baudišová D., Váňa M., Wanner F., Kučera J., 2009. Extenzivní způsoby čištění odpadních vod. Výzkumný ústav vodohospodářský T.G. Masaryka Praha, pp. 119.
• Moreno-Mateos D., Mander U., Comin F.A., Pedrocchi C., Uuemaa E., 2008. Relationships between landscape pattern, wetland characteristics and water quality in Agricultural catchments. J. Environ. Qual. 37, 2170-2180.
• Správa o vodnom hospodárstve v Slovenskej republike v roku 2008, 2009. Výskumný ústav vodného hospodárstva Bratislava, pp. 133.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu.