Wpływ deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na zdrowotność prosa odmiany 'Gierczyckie' na glebie bardzo lekkiej

• Autorzy: Lemanczyk G. , Rolbiecki S.

Warianty tytułu

EN

Influence of sprinkler irrigation and differentiated nitrogen fertilization on the health status of true millet cv. 'Gierczyckie' on a very light soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Badano wpływ deszczowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na zdrowotność prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie splitplot. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: bez nawadniania (kontrola) i deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu była dawka nawożenia azotowego: 0, 40, 80 i 120 kg N•ha-1. Badania obejmowały ocenę stopnia porażenia korzeni przez kompleks patogenów, podstawy źdźbła przez Fusarium spp., Oculimacula spp. i Rhizoctonia spp. Na liściach obserwowano nasilenie mączniaka prawdziwego, czerwonej plamistości i innych plamistości. Deszczowanie spowodowało istotny wzrost nasilenia fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła oraz spadek ostrej plamistości oczkowej. Zdrowotność niedeszczowanego prosa zależała w dużym stopniu od opadów atmosferycznych. Niższe nasilenie fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła zanotowano w roku z mniejszą ilością opadów w okresie wegetacji prosa, a ostrej plamistości oczkowej w roku z większą ilością opadów. Wraz ze zwiększaniem dawki nawożenia azotowego następował istotny wzrost porażenia korzeni prosa, a w warunkach deszczowania także podstawy źdźbła przez Fusarium spp. Plamistości na liściach występowały w największym nasileniu przy braku nawożenia azotowego, a najmniejszym przy dawce 40 kg N•ha-1. Choroby obserwowane na prosie nie wywarły wyraźnego wpływu na plon ziarna prosa. Jedynie plamistości, gdy występowały na liściach w większym nasileniu przyczyniały się do spadku plonu.

EN

The influence of sprinkler irrigation and four nitrogen fertilization doses on the height of true millet cv. ‘Gierczyckie’ was determined in a field experiment carried out in the years 2005–2006 on a very light soil at Kruszyn Krajeński near Bydgoszcz. The experiments were run as a two-factorial trial in a split-plot system with three replications. The first row factor – irrigation, was used in the two following treatments: without irrigation (control), sprinkler irrigation according to tensiometer indications (-0,03 MPa). The second row factor – differentiated nitrogen fertilization, was used in the four following variants (doses): 0, 40, 80 and 120 kg N·ha-1. Investigations included estimation of infestation degree: roots with complex of pathogens, stem base with Fusarium spp., Oculimacula spp. and Rhizoctonia spp. On leaves was observed the occurrence of: powdery mildew, Phyllosticta leaf blight, and other necrotic spots. Irrigation caused the significant increase of Fusarium foot rot as well as the decrease of sharp eyespot. Health status of non-irrigated true millet was dependent mostly on rainfall. Lower intensity of Fusarium foot rot was noted in the year characterized by lower rainfall amounts during the vegetation period of true millet, but in case of sharp eyespot – in the year with higher rainfall. The higher nitrogen dose, the significant increase of infestation of true millet roots was occurred. Increased nitrogen fertilization under irrigation caused the significant increase of infestation of stem base with Fusarium spp. The highest intensity of necrotic spots on leaves was observed on plants without nitrogen fertilization, and the lowest one – on plots fertilized with dose 40 kg N·ha-1. Diseases, which were observed on true millet, did not influence distinctly on grain yield. Only necrotic plots, in case of higher intensity on leaves, caused yield decreases.

Słowa kluczowe

PL

zboza; uprawa roslin; gleby bardzo lekkie; proso; Panicum miliaceum; deszczowanie; nawozenie azotem; proso Gierczyckie; zdrowotnosc roslin; czynniki chorobotworcze; Fusarium; Oculimacula; Rhizoctonia; Blumeria graminis; Phyllosticta penicillariae; wystepowanie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2009
• Numer: 06
• Opis fizyczny: s.279-292,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lemanczyk G.

• Katedra Fitopatologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki S.

Bibliografia

• Augustin C., Jacob H.J., Werner A. Effects on growth of wheat plants of isolates of Gaeumannomyces/ Phialophora–complex fungi in different conditions of soil moisture, temperature, and photoperiod. Eur. J. Plant Pathol. 103, 1997, s. 417–426.
• Baluk A. Wpływ nawożenia azotowego na porażenie chorobami grzybowymi oraz wysokość i jakość pszenicy. Pr. Nauk. Inst. Ochr. Rośl. 25 (1), 1983, s. 25–62.
• Blaszkowski J., Karczmarczyk S., Podsiadlo C., Tadych M., Madej T., Adamska I. The influence of mineral fertilization and irrigation on the occurrence of leaf lesions, phyllosphere and arbuscular mycorrhizal fungi in four spring cereal species. Mat. II Polsko–Izraelskiej Konf. Nauk. nt. ,,Gospodarowanie zasobami wodnymi i nawadnianie roslin uprawnych”[Materials of the 2nd Polish–Israeli Scientific Conference on "Water resources managementand irrigation of cultivated plants". Przeglad Naukowy Wydz. Inz. Ksztalt. Srod. 22,2000, s. 247–257.
• Błaszkowski J., Madej T., Adamska I., Czerniawska B., Tadych M. Effect of water application on plant diseases. Fol. Univ. Agric. Stetin. 193 Agricultura 73, 1999, s. 9–18.
• Cavelier A, Cavelier N, Colas AY, Montfort F, Lucas P. ITITECH: a survey to improve the valuation of relationships between cultural practices and cereal disease incidence [w:] Proceedings of the British Crop Protection Conference: Pests and Diseases 1998. Farnham,Surrey, UK: British Crop Protection Council, 1998, s. 1023–1028.
• Colbach N., Saur L. Influence of crop management on eyespot development and infection cycles of winter wheat. Eur. J. Plant Pathol. 104, 1998, s. 37–48.
• Dzieżyc J. Rolnictwo w warunkach nawadniania. PWN, Warszawa, 1988, s. 1–415.
• Gill J.S., Sivasithamparam1 K., Smettem K.R.J. Effect of soil moisture at different temperatures on Rhizoctonia root rot of wheat seedlings. Plant and Soil 231, 2001a, s. 91–96.
• Gill J.S., Sivasithamparam1 K., Smettem K.R.J. Soil moisture affects disease severity and colonisation of wheat roots by Rhizoctonia solani AG–8. Soil Biol. Biochem. 33, 2001b, s. 1363–1370.
• Herse J.(red.) Proso. W: Szczegółowa uprawa roślin (pr. zbior.). PWN, Warszawa, 1986, s. 172–181.
• Jaczewska–Kalicka A. Grain yield of winter wheat and its quality in relation to fungal disease development and climatic conditions in 2000–2003. J. Plant Prot. Res. 44 (2), 2004, s. 131–139.
• Korbas M. Epidemiologia łamliwości źdźbła pszenicy ozimej w Polsce. Rozprawy Naukowe IOR Poznań 18, 2008, s. 1–68.
• Krzymuski J. Proso [w:] Podstawy agrotechniki. Pr. zbior. pod red. W. Niewiadomskiego, PWRiL Warszawa, wyd. III, cz. II, 1983, s. 459.
• Kućmierz J. Wpływ nawożenia azotowego na występowanie chorób. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 8, 301, 1984, s. 94–95.
• Kurowski T.P., Sadowski T., Adamiak J., Borawska W. Wpływ nawożenia azotem i stosowania fungicydu na nasilenie chorób jęczmienia ozimego. Acta Sci. Pol., Agricultura 3 (2), 2004, s. 97–107.
• Moszczyńska E., Pląskowska E. Ocena zdrowotności pszenicy ozimej uprawianej tradycyjnie, w siewie bezpośrednim oraz w siewie bezpośrednim z wsiewką koniczyny białej. Acta Agrobotanica 58 (2), 2005, s. 277–286.
• Ostromęcki J. Podstawy melioracji nawadniających. PWN, Warszawa, 1973, s. 1–450.
• Pląskowska E. Zdrowotność pszenicy jarej uprawianej w siewie czystym i w mieszaninach odmian. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rozprawa CCXXXVI, 528, 2005, s. 1–142.
• Press H. Praktika selskochozjajstvennych melioracij. Selchozizdat, Moskva (przekład z j. niemieckiego), 1963, s. 1– 408.
• Rolbiecki S., Rolbiecki R., Podsiadło C. Comparison of 'Jagna' true millet response to sprinkler irrigation and nitrogen fertilization under rainfall–thermal conditions of Bydgoszcz and Stargard Szczeciński. Przeglad Naukowy Wydz. Inz. Kształt Środ. SGGW (w druku).
• Rolbiecki S., Rolbiecki R., Rzekanowski C., Grzelak B. Wstępne wyniki badań nad wpływem deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie prosa odmiany 'Gierczyckie' na glebie bardzo lekkiej. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 1, 2007,s. 179–186.
• Rolbiecki St., Rolbiecki R., Rzekanowski C., Grzelak B. Wpływ deszczowania i nawożenia azotem na plonowanie prosa odmiany 'Jagna' na glebie bardzo lekkiej. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 528, 2008, s. 299–304.
• Sadowski Cz., Żarski J. The influence of irrigation and nitrogen fertilization on the occurrence of fungal diseases on brewing and fodder barley. Genet. Pol. 35 B, 1994, s. 385–389.
• Sharma A.K., Sharma R.K., Srinivasa Babu K. Effect of planting options and irrigation schedules on development of powdery mildew and yield of wheat in the North Western plains of India.Crop Protection 23, 2004, s. 249–253.
• Songin H. Proso. [w:] Szczegółowa uprawa roślin. Pr. zbior. pod red. Z. Jasińskiej i A. Koteckiego, AR Wrocław, wyd. II, Tom I, Rozdz. 9, 2003, s. 293–298.
• Tahsein A.M.A. Wpływ różnych czynników na porażenie korzeni i podstawy źdźbła pszenicy przez Gaeumannomyces graminis var. tritici i grzyby z rodzaju Fusarium. Post. Nauk. Roln. 4/5/6, 1989, s. 29–40.
• Wenzel H. Zur Erfassung des Schadenausmasses in Pflanzenschutzversuchen. Pflanzenschutz – Ber. 15, 1948, s. 81–84.
• Yoshida M., Nakajima T., Tonooka T., Effect of nitrogen application at anthesis on Fusarium head blight and mycotoxin accumulation in breadmaking wheat in the western part of Japan. J. Gen. Plant Pathol. 74, 2008, s. 355–363.
• Żarski J. Potrzeby i efekty nawadniania zbóż [w:] Nawadnianie roślin. Pr. zbior. pod red. S. Karczmarczyka i L. Nowaka, PWRiL Warszawa, Rozdz. 5, 2006, s. 379–400.
• Żółtańska E. The effect of soil moisture and temperature on efficacy of seed dressing preparations Biochikol 020 PC and Baytan Universal 19,5 WS in control of Rhizoctonia fungi on wheat.J. Plant Prot. Res. 46 (3), 2006, s. 261–267.