U źródeł teorii i praktyki finansów publicznych. Część VI. Problematyka finansów publicznych w ujęciu wybranych przedstawicieli XIX-wiecznej niemieckiej myśli ekonomicznej

• Autorzy: Goryszewski R. , Kotowska E.

Warianty tytułu

EN

Some historical roots of the theory and practice of the public finance. Part VI. The views of the selected representatives of German economic thought of the 19th century on public finance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przedstawienie dorobku w zakresie finansów publicznych XIX-wiecznej niemieckiej myśli ekonomicznej: tzw. ekonomii narodowej oraz starszej i młodszej szkoły historycznej. Nurty te, definiowane często w literaturze przedmiotu jako heterodoksyjne, były istotnie w dużej mierze przeciwstawne dominującej wówczas klasycznej ortodoksji ekonomicznej, wywodzącej się głównie z Wielkiej Brytanii. Klasyczna myśl ekonomiczna stosunkowo mało uwagi poświęcała zagadnieniom z zakresu finansów publicznych, w przekonaniu, że ich gestor - państwo nie powinno odgrywać w gospodarce rynkowej (ex definitione prywatnej) znaczącej aktywnej roli. Wprawdzie nie wszyscy klasycy i nie zawsze sprowadzali tę rolę wyłącznie do- jak uparcie utrzymują popularne podręczniki -funkcji „stróża nocnego ", to jednak dopiero wymienione kierunki ekonomii niemieckiej diametralnie odmieniły postrzeganie państwa i jego instytucji w odniesieniu do gospodarki. W ramach tych nurtów ekonomii, które nieprzypadkowo pojawiły się właśnie w zapóźnionych ekonomicznie krajach niemieckich, zaczęło państwo, jego instytucje, a siłą rzeczy także cały obszar administracyjno-gospodarczy, który stopniowo wyodrębnił się jako domena finansów publicznych, nie tylko doceniać, ale wręcz uznawać za decydujący czynnik rozwoju gospodarczego.

EN

The aim of the article is to describe the output of German economic thought of the 19th century, that is List 's "national economics " and the both historical schools, to the field of the public finance. Those economic schools, very often defined as heterodox ones, were opposed against the classical economic orthodoxy, stemming mainly from Great Britain. The classical economic thought paid relatively little attention to the public finance, taking into account its belief that the state should not play a significant active role in the market economy (ex definitione private one). However, not all the classics and not always understood this role as the "night-watchman " activity (as popular manuals still maintain), but only the schools mentioned above radically changed the opinion on the real role of the state in economic development. And it was not an accident that it happenedjust in underdeveloped at that time German territories. Those territories needed an active state, its institutions and all that area which step by step became the public finance domain to promote their development. And exactly for that reason many German social thinkers started to appreciate the state as the crucial factor in the process of economic development.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
• Rocznik: 2015
• Tom: 25
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.140-146,bibliogr.

Twórcy

autor

Goryszewski R.

• Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, Warszawa

autor

Kotowska E.

• Politechnika Warszawska, Warszawa

Bibliografia

• [1] ARYSTOTELES 2004. Polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [2] BARTKOWIAK R. 2008. Historia myśli ekonomicznej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• [3] GORYSZEWSKI R. 2004. Potrzeba ekonomii normatywnej i sztuki ekonomii w ujęciu wybranych przedstawicieli kierunku instytucjonalnego, „Studia Ekonomiczne", Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk, 1-2 (XL - XLI), Warszawa.
• [4] GORYSZEWSKI R. 2010. Przedsiębiorstwa w pułapce finansjalizacji, czyli o fatalnych skutkach dominacji spekulantów nad przedsiębiorcami (niepokoje historyka myśli ekonomicznej), w: Polskie przedsiębiorstwa na rynku europejskim, red. naukowa L. Jasiński, S. Sudoł, Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk i Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, Warszawa, s. 134-153.
• [5] GORYSZEWSKI R., KOTOWSKA E. 2012. U źródeł teorii i praktyki finansów publicznych. Część III: finanse publiczne w ujęciu wybranych ekonomistów klasycznych. „Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego", nr 2, 146-150.
• [6] GORYSZEWSKI R., KOTOWSKA E. 2014. U źródeł teorii i praktyki finansów publicznych. Część V. Problematyka finansów publicznych w teorii ekonomicznej Jeana Charlesa Leonarda Simonde de Sismondiego. „Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego", nr 1, s. 148-154.
• [7] HUBERMAN L. 1963. Z czego żyje ludzkość, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• [8] NASIŁOWSKI M. 2003. Zarys historii myśli ekonomicznej (od XVIII do końca XX wieku), Wydawnictwo Key Text, Warszawa.
• [9] OWSIAK S. 2004. Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [10] PIĄTKOWSKI W. 1978. J. C. L. Simonde de Sismondi. Teoria ekonomiczna, PWN, Warszawa.
• [11] PODLASIK Z. 2009. Ekonomiczna analiza państwa, Wyższa Szkoła Studiów Międzynarodowych, Łódź.
• [12] SMITH A. 1954. Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 1, PWN, Warszawa.
• [13] STANKIEWICZ W. 1998. Historia myśli ekonomicznej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• [14] SZARZEC K. 2013. Państwo w gospodarce. Studium teoretyczne - od Adama Smitha do współczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [15] VEBLENT. 1919. The Place of Science In Modern Civilisation and Other Essays, B. W. Huebsch, New York.
• [16] ZAWADZKI S. 1970. Państwo dobrobytu. Doktryna i praktyka, PWN, Warszawa.