Geneza i rozwój Wielkiego Torfowiska Batorowskiego w Górach Stołowych

• Autorzy: Woronko D.

Warianty tytułu

EN

Origin and development of Wielkie Torfowisko Batorowskie in Stolowe Mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Mountain landscape is not suitable for peatland development. To access the genesis of mountain peat-bog development one should consider mainly the geological and tectonical structure of the investigating site and then respectively follow the changes in climate, which will characterise the peat accumulation during time. Nowadays plant cover shows the state of peatland in its development. Wielkie Torfowisko Batorowskie is a peatland situated at the southwest part of Poland in Stołowe Mountains, which are mainly built of marls and sandstones. The maximum depth of the peat is 520 cm in which we can distinguish about 350 cm layer of highmoor peat on the top of the profile, 20 cm of topogenous one and 140 cm of fen peat on the bottom. The bedrock is marl. Approximately one hundred years ago the bog was afforested by Norway spruce (Picea abies). Another artificial influence was to cross the peatland and its catchment by ditches. The sediment basin was formed due to land collapsing on the lines of faults. The water supply came from the springs of groundwater level in sandstones. This hydrological situation classifies the object as a bog-spring. Plant cover indicates the highmoor character of the peatland. The genesis of Wielkie Torfowisko Batorowskie strictly depended on litological and tectonic situation in the bedrock and that were main factors allowing the site for peat accumulation.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2002
• Tom: 31
• Opis fizyczny: s.205-217,wykr.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Woronko D.

Bibliografia

• Czeppe Z. 1952. Z morfologii Gór Stołowych. Ochrona Przyrody, 20, 236-254. Kraków.
• Dumanowski B. 1961. Zagadnienie rozwoju stoku na przykładzie Gór Stołowych. Czasopismo Geograficzne, XXXII, 311-324.
• Jerzykiewicz T. 1968. Sedymentacja górnych piaskowców ciosowych niecki śródsudeckiej (górna kreda). Geologica Sudetica, 4, 410-462.
• Jerzykiewicz T., Wojewoda J. 1986. The Radków and Szczeliniec sandstones: an example of giant foresets on a tectonically controlled shelf of the Bohemian Cretaceous Basin (Central Europe). [w:] Knight R.J., McLean J.R. (ed.). Shelf sand and sandstones. Can. Soc. Petr. Geol. Mem., 11, 1-35.
• Kondracki J. 2001. Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.
• Kowalski S. 1983. Wody podziemne w skalach górnokredowych Gór Stołowych. Prace hydrogeologiczne, Seria Specjalna, 15, Instytut Geologiczny, Wydawnictwa Geologiczne Warszawa.
• Marek S. 1998. Rozwój Wielkiego Torfowiska Batorowskiego w świetle badań biostratygraficznych.). Szczeliniec, Wydawnictwo Parku Narodowego Gór Stołowych, nr 3, 49-88.
• Niemczyk V. 1999. Współczesny stan wiedzy geologicznej na temat Gór Stołowych (Sudety Środkowe). Szczeliniec, Wydawnictwo Parku Narodowego Gór Stołowych, nr 3, 3-19.
• Oberc J. 1972. Budowa geologiczna Polski. Tom 4, Tektonika, część 2. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• Oberc J., Woźniak J. 1978. Ocena pionowych ruchów skorupy ziemskiej w Polsce południowozachodniej w świetle polowych materiałów niwelacyjnych. Kwartalnik Geologiczny, 22, 2, 215-244.
• Potocka J. 1999. Współczesna szata roślinna Wielkiego Torfowiska Batorowskiego. Szczeliniec, Wydawnictwo Parku Narodowego Gór Stołowych, nr 3, 49-99.
• Pulinowa M.Z. 1989. Rzeźba Gór Stołowych. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 1008, Seria geograficzna.
• Pulinowa M.Z. 1996. Rzeźba Gór Stołowych jako efekt relacji: struktura geologiczna - woda.
• Szczeliniec, Wydawnictwo Parku Narodowego Gór Stołowych, Sympozjum naukowe „Środowisko przyrodnicze Parku Narodowego Gór Stołowych”, Kudowa Zdrój 11-13.10.1996, 47-52.
• Radwański S. 1975. Kreda Sudetów Środkowych w świetle wyników nowych otworów wiertniczych. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 287, 24, 5-59.
• Stark L. 1936. Zur Geschichte der Moore und Wälder Schlesiens in postglazialer Zeit. Botanische Jahrbücher LXVII Bd., 492-640
• Tołpa S. 1947. Torfowiska Karkonoszy i Gór Izerskich. Roczniki Nauk Rolniczych. T.52.
• Tomaszewski J. T. 1970. Młaki górskie. Czasopismo Geograficzne T. XLI, z. 4, 427-442.
• Wojewoda J. 1987. Sejsmotektoniczne osady i struktury w kredowych piaskowcach niecki śródsudeckiej. Przegląd Geologiczny, 4, 169-175.
• Wojewoda J., Burliga S. 1996. Wiek i struktura południowego obrzeżenia obszaru Gór Stołowych.
• Szczeliniec, Wydawnictwo Parku Narodowego Gór Stołowych, Sympozjum naukowe „Środowisko przyrodnicze Parku Narodowego Gór Stołowych”, Kudowa Zdrój 11-13.10. 1996: 13-19.
• Żurek S. 1987. Złoża torfowe Polski na tle stref torfowych Europy. Dokumentacja Geograficzna, z.4. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Żurek S., Tomaszewicz H. 1996. Badanie bagien. [w:] M. Gutry-Korycka, H. Werner-Więckowska (red.). Przewodnik do hydrograficznych badań terenowych. Wyd. II uzupełnione. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, 190-210.