Stosowanie napojów energetyzujących przez osoby uprawiające sport rekreacyjnie i wyczynowo

• Autorzy: Chmiel K. , Michota-Katuska E. , Zegan M.

Warianty tytułu

EN

The use of energy drinks by people practicing sport recreationally and competitively

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wstęp. Napoje energetyzujące („energy drink”) należą do grupy produktów budzących kontrowersje. Istnieją liczne prace naukowe, w których wykazano zarówno pozytywne efekty występujące po ich spożyciu, jak i potencjalne szkodliwe działanie. Napoje energetyzujące, jako środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego czy też żywność funkcjonalna, są stosowane m.in. przez sportowców we wszystkich grupach wiekowych w celu zniwelowania odczucia zmęczenia oraz zwiększenia wydolności fizycznej podczas wysiłku. Cel pracy. W pracy podjęto próbę określenia zachowań wobec napojów energetyzujących, w tym ocenę wielkości i częstości ich spożycia w grupie osób uprawiających sport rekreacyjnie i wyczynowo oraz sprawdzenia, czy istniał związek między częstością spożycia a intensywnością uprawianego sportu. Materiał i metody. Badaniem objęto grupę 421 osób uprawiających sport w wieku 10-35 lat; ostatecznie do analizy zakwalifikowano 415 osób. Zastosowanym narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety, który pozwolił na określenie częstości i wielkości spożycia napojów energetyzujących przez osoby uprawiające sport. Wyniki. Na podstawie analizy wyników stwierdzono, że 52% ankietowanych (216 osób) spożywało napoje energetyzujące. Najczęściej napoje energetyzujące spożywane były przez osoby, które częstotliwość uprawianego sportu określiły jako wyczynową - 63% osób, które wskazały, że uprawiając sport wyczynowo, stosowało napoje energetyzujące. Analiza badanej grupy potwierdziła istnienie zależności między częstością uprawianego sportu a spożyciem napojów energetyzujących. Wnioski. Wykazano zależność pomiędzy spożyciem napojów energetyzujących a częstością uprawianego sportu - wraz ze wzrostem częstotliwości uprawianego sportu wzrastało spożycie napojów energetyzujących. Z uwagi na to, że to przede wszystkim osoby uprawiające sport wyczynowo spożywały napoje energetyzujące, należy zwrócić uwagę na ich edukację i wskazać im inne metody naturalnego wspomagania wydolności fizycznej, w tym przede wszystkim - odpowiednio skomponowaną dietę.

EN

Introduction. Energy drinks belong to the group of products which arouse controversy. There are numerous scientific papers presenting positive as well as potentially harmful effects occurring after their consumption. Energy drinks, being the agents of special nutritional purpose or functional foods are used, among others, by athletes in all age groups in order to decrease the feeling of fatigue and to increase physical endurance during exercises. It seems to be crucial to carry out researches which verification consumers behavior towards energy drinks. The objective of the study. Assessment of quantity and frequency of consumption of energy drinks in a group of people practicing recreational and professional sports, and verification whether there was a connection between the frequency of consumption and the intensity of the practiced sport. Materials and methods. The study group consisted of 421 people practicing sport aged 10-35; ultimately 415 people qualified to the analysis. The instrument that was used in the research was the author’s research questionnaire, which allowed the define frequency and quantity of the consumption of energy drinks used by athletes. The results. On the basis of the analysis results, it was found that 52% of respondents (216 people) consumed energy drinks. Most frequently, energy drinks were consumed by people who defined the frequency of the practiced sport as being professional - 63% of people who stated to practice sport competitively used energy drinks. The analysis of the research confirmed the existence of a correlation between the frequency of the practiced sport and the consumption of energy drinks. Conclusion. It has been proved that there is a relationship between the consumption of energy drinks and the frequency of practiced- with the growth of frequency of practiced sport the consumption of energy drinks raised. Due to the fact that mostly professional athletes consume energy drinks, careful attention should be paid to their educa- tion and to steer them to other methods of natural support of physical efficiency, most importantly - on a properly composed diet.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2014
• Tom: 41
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.155-166,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chmiel K.

• Zakład Żywienia Człowieka, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

autor

Michota-Katuska E.

• Zakład Żywienia Człowieka, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

autor

Zegan M.

• Zakład Żywienia Człowieka, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

Bibliografia

• 1. Seidl R., Peyrl A., Nicham R., et al.: A taurine and caffeine - containing drink stimulates cognitive performance and well - being. Amino Acids 2000, 19, 3-4, 635 642
• 2. Alford C., Cox H., Wescott R.: The effects of red bull energy drink on human performance and mood. Amino Acids 2001, 21, 2, 139-150
• 3. Wesnes K.A., Barrett M.L., Udani J.K.: An evaluation of the cognitive and mood effects of an energy shot over a 6h period in volunteers: a randomized, double-blind, placebo controlled, cross-over study. Appetite 2013, 67, 105-113.
• 4. Peacock A., Martin F.H., Carr A.: Energy drink ingredients. Contribution of caffeine and taurine to performance outcomes. Appetite 2013, 64, 1-4.
• 5. Van den Eynde F., van Baelen P., Portzky M., et al.: Energy drink effects on cognitive performance. Tijdschrift voor Psychiatrie 2008, 50, 273.
• 6. Sunram-Lea S.I., Owen-Lynch J., Robinson S.J., et al.: The effect of energy drinks on cortisol levels, cognition and mood during a fire-fighting exercise. Psychopharmacology (Berl) 2012, 219, 1, 83-97.
• 7. Worthley M.I., Prabhu A., De Sciscio P., et al.: Detrimental effects of energy drinks consumption on platelet and endothelial function. Am. J. Med., 2010, 123, 2, 184-187.
• 8. Grembecka M., Lebiedzińska A., Mróz M., i wsp.: Ocena zawartości sacharozy i cukrów prostych w wybranych napojach energetyzujących. Probl. Hig. Epidemiol. 2013, 94, 2, 339- 341
• 9. Zeidan-Chulia F., Pens Gelain D., Kolling E.A., et al.: Major Components of Energy Drinks (Caffeine, Taurine, and Guarana) Exert Cytotoxic Effects on Human Neuronal SH-SY5Y Cells by Decreasing Reactive Oxygen Species Production. Oxidative Medicine and Cellular Longevity 2013, 791-795.
• 10. Pinto S.C., Bandeca M.C., Silva C.N., et al.: Erosive potential of energy drinks on the dentine surface. BMC, Res. Notes 2013, 6, 67.
• 11. Duchan E., Patel N.D., Feucht C., et al.: Energy drinks: a review of use and safety for athlets. Phys Sportsmed., 2010, 38, 2, 171-179.
• 12. Dikici S., Saritas A., Besir F.H., et al.: Do energy drinks cause epileptic seizure and ischemic stroke? Am. J. Emerg. Med., 2013, 31, 1, 274
• 13. Rój A., Stasiuk E., Dorsz B.: Ocena popularności napojów energetyzujących wśród młodzieży regularnie uprawiającej sport. Bromat. Chem. Toksykol., 2011, 44, 3, 1019-1022.
• 14. Godala M., Szymańska A., Materek-Kuśmierkiewicz I., i wsp.: Spożycie napojów energetyzujących przez sportowców. Cz. I. Wielkość spożycia i determinanty wyboru. Probl. Hig. Epidemiol., 2013, 94, 2, 266-272
• 15. Froiland K., Koszewski W., Hingst J., et al.: Nutritional supplement use among college athletes and their sources of information. Int. J. Sport Nutr. Exerc. Metab., 2004, 14, 1, 104-120
• 16. Kopacz A., Wawrzyniak A., Hamułka J., i wsp.: Badania uwarunkowań spożywania napojów energetyzujących przez studentów. Roczn. PZH 2012, 63, 4, 491-497
• 17. O’Dea J.A.: Consumption of nutritional supplements among adolescents. Usage and perceived benefits. Health Educ. Res., 2003, 18, 98-107
• 18. Semeniuk W.: Spożywanie napojów energetyzujących wśród studentów Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Probl. Hig. Epidemiol., 2011, 92, 4, 956-968
• 19. Błaszczyk E., Wawrzyniak A., Hamułka J., i wsp.: Konsumpcja napojów energetyzujących i zachowania z nią związane wśród młodzieży wiejskiej. Probl. Hig. Epidemiol., 2013, 94, 40, 815-819
• 20. Cichocki M.: Napoje energetyzujące - współczesne zagrożenie zdrowotne dzieci i młodzieży. Przegl. Lek., 2012, 69, 10, 854-860.
• 21. Buxton C., Hagan J.E.: A survey of energy drinks consumption practices among student - athlets in Ghana: lessons for developing health education intervention programmes. J. Int. Soc. Sports Nutr., 2012, 24, 9, 1, 9.
• 22. Malinauskas B.M., Aeby V.G., Overton R.F. et al.: A survey of energy drink consumption patterns among college students. Nutr J., 2007, 31, 6, 35.
• 23. Hoyte C.O., Albert D., Heard KJ.: The use of energy drinks, dietary supplements, and prescription medications by United States college students to enhance athletic performance. J. Community Health 2013, 38, 3, 575-580
• 24. Attila S., Cakir B.: Energy drink consumption in college students and associated factors. Nutrition 2011, 27, 3, 316-322
• 25. Ballistreri M.C., Corradi-Webster C.M.: Consumption of energy drinks among physical education students. Rev. Latino-Am. Enfermagem 2008, 16, 558-564
• 26. Park S., Onufrak S., Blanet H.M., et al.: Characteristics associated with consumption of sports and energy drinks among US adults: National Health Interview Survey 2010. J. Acad. Nutr. Diet., 2013, 113, 1, 112-119
• 27. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) NR 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004.
• 28. Pennington N., Johnson M., Delaney E. et al.:. Energy drinks: A new health hazard for adolescents. J. Sch. Nurs., 2010, 26, 5, 352-359.

Uwagi

Rekord w opracowaniu