Wybrane formy kształtowania się miejskiej tożsamości. Studium na przykładzie osiedla Rubinkowo w Toruniu

• Autorzy: Kmiec A.N.

Warianty tytułu

EN

Shaping urban identities - selected forms. Study based on Rubinkowo estate in Torun

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozważania oscylują wokół procesów kształtowania się współczesnej tożsamości mieszkańców osiedla Rubinkowo w Toruniu. Artykuł omawia założenia prowadzonych tam badań i pokazuje najistotniejsze dla tego miejsca problemy badawcze. Rubinkowo to teren obejmujący 2 kolejno powstające po sobie części osiedla: Rubinkowo I i II. Wzniesione w latach 60., 70. i 80. XX wieku blokowiska stanowiły odpowiedź na zapotrzebowanie mieszkaniowe rozbudowujących się przedsiębiorstw (m.in. Zakłady Włókien Sztucznych [ZWS] Chemitex-Elana, Kombinat Budowlany). W nowo powstałych budynkach zamieszkała kształtująca się klasa robotnicza – pracownicy wymienionych zakładów. Wspólnota, która się dzięki temu zrodziła, wytworzyła tożsamość robotniczą oraz osiedlową. Przemiany społeczno-gospodarcze związane z prywatyzacją i upadkiem państwowych przedsiębiorstw w latach 90. XX wieku spowodowały, że wielu mieszkańców straciło pracę. Młode pokolenie, wkraczające w dorosłość po roku 1989, nie zaznało poczucia więzi ze wspomnianymi zakładami. Rozważania i prowadzone badania mają na celu pokazanie, że chociaż firmy te zajmowały przez długi czas miejsce szczególne, stanowiąc punkt odniesienia, i były źródłem poczucia wspólnoty mieszkańców osiedli, z czasem równie silnym generatorem tożsamości stały się także sponsorowana przez nie drużyna sportowa i grupa rówieśnicza. Dlatego obecnie zaznaczają się tak silna tożsamość sportowa i kibicowska oraz tożsamość lokalna (badana w kontekście relacji z innymi osiedlami).

EN

The main aim of this article revolves around the shaping processes of the contemporary identity of the residents of Rubinkowo estate in Torun. The article discusses the principles of the conducted research and presents the most important research problems. Rubinkowo consists of two consecutively established parts: Rubinkowo I and II. Blocks of flats, founded in the 60s, 70s and 80s, were built as a response to housing demand caused by expanding enterprises (including Elana). The newly established buildings were inhabited by newly formed working class – employees of those factories. The community, which was born due to that fact, generated the identity of workers and the estate. In the 90s of the twentieth century the social and economic changes associated with privatization and the collapse of state-owned enterprises meant that many people lost their jobs. The young generation of those who became adult after 1989 did not feel any bond with the mentioned factories. This article is supposed to show that these companies were important and served as a point of reference and generated a sense of community for the estate residents. Other powerful identity generators were sport teams, sponsored by the companies, and the peer group. Hence, there is not only strong local identity but also sport and supporters identity (studied here in the context of relations with other settlements).

Słowa kluczowe

PL

miasta; Torun; dzielnica Rubinkowo; tozsamosc miasta; mieszkancy miast; osiedla mieszkaniowe; fabryki; osiedla robotnicze; sport; ludzie mlodzi

• Wydawca: -
• Czasopismo: Problemy Rozwoju Miast
• Rocznik: 2016
• Tom: 13
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.5-11,bibliogr.

Twórcy

autor

Kmiec A.N.

• Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej, Wydział Nauk Historycznych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń

Bibliografia

• Dąbrowski R. (red.), 2008, Historia mówiona. Elementarz, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa. Dostępne na: http://www.swiadkowiehistorii.pl [3.10.2016].
• Dembińska B., 1976, Dzielnica mieszkaniowa „Rubinkowo” w planowaniu przestrzennym miasta, Rocznik Toruński, 11, 5 – 17.
• Domańska E., 2005, Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Dziurlikowski W., 9.01.2016, Od folwarku z dworem, browarem i młynem po bloki z wielkiej płyty, Nowości. Dziennik Toruński. Dostępne na: http://www.nowosci.com.pl [3.10.2016].
• Gądecki J., 2005, Architektura i tożsamość. Rzecz o antropologii architektury, Wydawnictwo Rolewski, Złotoryja.
• Gądecki J., 2012, I [love] Nowa Huta. Gentryfikacja starej części Nowej Huty?, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Giedrys W., 17.09.2012, Rubinkowo. Kultowe osiedle Torunia. Dostępne na: http://www.pomorska.pl [3.10.2016].
• Jałowiecki B. (red.), 2008, Miasto jako przedmiot badań naukowych w początkach XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Jażewicz I., 2009, Charakter przeobrażeń przestrzeni miejskiej Ustki w okresie transformacji ustrojowej, [w:] I. Jażdżewska (red.), Strefa podmiejska i małe miasta w okresie transformacji, XXII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 69 – 78.
• Kaźmierska K. (red.), 2012, Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Krajewski M. (red.), 2007, Wizualność miasta. Wytwarzanie miejskiej ikonosfery, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, Poznań.
• Kręgiel J., 2015, Dlaczego powstały bloki?. Dostępne na: http://www.miejmiejsce.com [23.08.2015].
• Kvale S., 2004, InterViews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, Trans Humana, Białystok.
• [m], 26.11.2014, Jakub Kazimierz Rubinkowski miał posiadłość na wschód od Torunia. Teraz będzie miał tablicę, Nowości. Dziennik Toruński. Dostępne na: http://www.nowosci.com.pl [3.10.2016].
• Maliszewski K., 1982, Jakub Kazimierz Rubinkowski – szlachcic, mieszczanin toruński, erudyta barokowy, Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 81, PWN, Warszawa.
• Niebrzegowska-Bartmińska S., Wasiuta S. (red.), 2008, Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, Wydawnictwo Polihymnia, Lublin.
• Piasek W., 2011, Historia jako wiedza lokalna. „Antropologiczne przesunięcie” w badaniach nad historiografią PRL, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Sekuła E.A., 2008, Miasto jako przedmiot badań antropologii kulturowej, [w:] B. Jałowiecki (red.), Miasto jako przedmiot badań naukowych w początkach XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, 78 – 88.
• Sudziński R., 1993, Przekształcenia strukturalne miasta Torunia w latach 1920 – 1975, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Wadych J., 31.10.2015, Okazuje się, że na Rubinkowie jest więcej siłowni na świeżym powietrzu niż w stolicy Szkocji, Rubinkowo-Skarpa, dodatek do Nowości. Dziennika Toruńskiego, 1.
• Wallis A., 1967, Socjologia wielkiego miasta, PWN, Warszawa.
• Wallis A., 1977, Miasto i przestrzeń, PWN, Warszawa.
• Wallis A., Kunicki B. (red.), 1982, Społeczno-kulturalne problemy miasta średniego, Gorzowskie Towarzystwo Naukowe, Warszawa – Poznań.
• Wojtkowski A., 1967, Zakłady Włókien Sztucznych „Elana”. Z dziejów powstania i pierwszych lat rozwoju, Rocznik Toruński, 2, 19 – 30.
• Zieliński B. (red.), 2012, Topografia tożsamości, 1, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, Poznań.
• http://www.nowosci.com.pl/tag/Rubinkowo [23.08.2015].
• http://www.express.bydgoski.pl [23.08.2015].