Tendencje zmian w zbiorowiskach roślin wodnych w ciekach o różnym sposobie umocnienia skarp

• Autorzy: Bondar-Nowakowska E. , Hachol J.

Warianty tytułu

EN

Tendencies of developments in water plant communities in watercourses of different bank protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono ocenę wpływu faszynowych i kamiennych umocnień skarp cieku na skład ilościowy i jakościowy zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Analizę oparto na wynikach badań terenowych, prowadzonych w latach 2007-2008 oraz 2011-2012. Badania prowadzono na czterech małych i średnich ciekach nizinnych zlokalizowanych na terenie Dolnego Śląska, na których wyznaczono 16 odcinków badawczych. Odcinki te różniły się materiałem, którym umocniono skarpy. Badania terenowe obejmowały identyfikację występujących w korycie cieku gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie dla każdego odcinka obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera. Do oceny podobieństwa zbiorowisk roślin wodnych na odcinkach badawczych wykorzystano współczynnik podobieństwa gatunkowego Jaccarda. Z przeprowadzonych badań wynika, że sposób umocnienia skarp ma wpływ na analizowane wskaźniki roślinne. Wpływ ten nie uległ zmianie wraz z upływem czasu. Zaobserwowano natomiast korzystną zmianę wskaźników charakteryzujących zbiorowiska roślin wodnych.

EN

The following study presents an assessment of the influence of fascine and stone scarp`s reinforcement on the quantitative and qualitative composition of vascular water plants. The analysis was based on field results obtained between 2007 and 2008, and 2011-2012. The research was performed in four small and medium lowland watercourses located in Lower Silesia were 16 study sections were established. These sections varied in the material used for scarps` reinforcement. The field research included identification of vascular water plants occurrence in the river bed and determination of the degree of their bottom coverage. These factors served as the basis for Shannon-Wiener biodiversity index calculation. Jaccard`s species similarity index was used for the assessment of similarities among water plants communities in different study sections. Conducted research indicates that the choice of the scarp`s reinforcement has an impact on analyzed plant indexes and it does not undergo any changes related to time. However, positive indexes change has been reported in water plants communities.

Słowa kluczowe

PL

regulacja ciekow; regulacja rzek; skarpy; umocnienia; faszyna; kamienie; murki oporowe; rosliny wodne; rosliny naczyniowe; wystepowanie; zbiorowiska roslinne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Numer: 3/I
• Opis fizyczny: s.205-215,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bondar-Nowakowska E.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Hachol J.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• Begemann, W., Schiechtl, H. M. (1999). Inżynieria ekologiczna w budownictwie wodnym i ziemnym. Warszawa: Arkady.
• Biggs, B. J. F. (1996). Hydraulic habitat of plants in streams. Regulated Rivers: Research and Management, 12, 131–144.
• Bondar-Nowakowska, E. (2000). Oddziaływanie robót konserwacyjnych na florę i faunę wybranych cieków nizinnych. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
• Collier, K. J. (2002). Effects of flow regulation and sediment flushing on instream habitat and benthic invertebrates in a New Zeland River influenced by a volcanic eruption. River Researchand Application, 18, 213–226.
• Hachoł, J., Bondar-Nowakowska, E. (2012). Tendencies in the development of hydromacrophytes after the completion of regulatory and maintenance works in a river bed. Ecological Chemistry and Engineering A, 19, 997-1013.
• Jędryka, E. (2006). Proekologiczne budowle wodne. Poradnik. Falenty: IMUZ.
• Kajak, Z. (2001). Hydrobiologia – limnologia: ekosystemy wód śródlądowych. Warszawa: PWN.
• Kłosowski, S., Kłosowski, G. (2007). Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza.
• Kohler, A. (1978). Methods of mapping the flora and vegetation of freshwater habitats. Landschaft + Stadt, 10, 73–85.
• Riis, T., Sand-Jensen, K., Vestergaard, O. (2000). Plant communities in lowland streams: species composition and environmental factors. Aquatic Botany, 66, 255–272.
• Sand-Jensen, K. (1997). Macrophyte as biological engineers in the ecology of Danish streams. Freshwater Biology. Priorities and Development in Danish Research, 74-101.
• Sand-Jensen, K. (1998). Influence of submerged macrophytes on sediment composition and nearbed flow in lowland streams. Freshwater Biology, 39, 663–679.
• Schaumburg, J., Schranz, C., Stelzer, D., Hofmann, G., Gutowski, A., Foerster, J. (2006).Handlungsanweisung für die ökologische Bewertung von Fließgewässern zur Umsetzung der EU-Wasserrahmenrichtlinie: Makrophyten und Phytobenthos. München: BayerischesLandesamt für Umwelt.
• Szoszkiewicz, K., Zbierska, J., Jusik, S., Zgoła, T. (2010). Makrofitowa Metoda Oceny Rzek. Podręcznik metodyczny do oceny I klasyfikacji stanu ekologicznego wód płynących w oparciuo rosliny wodne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
• Vereecken, H., Baetens, J., Viaene, P., Mostaert, F., Meire, P. (2006). Ecological management of aquatic plants: effects in lowland streams. Hydrobiologia, 570, 205-210.
• Wołoszyn, J., Czamara, J., Eliasiewicz, R., Krężel, J. (1994). Regulacja rzek i potoków. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
• Żelazo, J., Popek, Z. (2002). Podstawy renaturyzacji rzek. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.