Ocena sposobu zagospodarowania przestrzennego obszaru Natura 2000 Torfowisko Wielkie Bagno w Szarowie (gmina Kłaj) w zmieniających się warunkach społeczno-gospodarczych

• Autorzy: Hernik J. , Bielak A. , Ulman E. , Bojar M.

Warianty tytułu

EN

Assessment of the spatial development of the area Nature 2000 Peat Bog Wielkie Bagno in Szarow (Klaj commune) in changing social and economic conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Położone w Puszczy Niepołomickiej torfowisko Wielkie Błoto jest obszarem intensywnych zmian zagospodarowania przestrzennego. Po II wojnie światowej torfowisko to było użytkowane rolniczo, stanowiło teren eksploatacji torfu oraz dostarczało surowców do produkcji czerni lakierniczej. Prawo własności do terenów Wielkiego Błota zmieniało się wraz z upływem czasu, na czym skorzystali mieszkańcy. Eksploatacja torfu do lat 90. ubiegłego wieku przyczyniała się do rozwoju wsi Szarów. Jednakże zmieniająca się sytuacja polityczna i gospodarcza kraju wywarła też wpływ na samo Wielkie Błoto. Wraz z początkiem lat 90. XX wieku większa część mieszkańców zrezygnowała z działalności rolniczej, co doprowadziło do zakrzaczenia terenu. Od 2011 r. torfowiska zostały włączone do obszarów Natura 2000. Należy jednak pamiętać, że celem opracowywania nowych sposobów zagospodarowania tego terenu powinna być aktywna ochrona, która będzie korzystna zarówno dla fauny oraz flory tego obszaru, jak i dla mieszkańców wsi Szarów oraz turystów. Obszar Wielkiego Błota może być stymulatorem rozwoju regionu.

EN

The Wielkie Błoto peat bog located in the Niepołomicka primeval forest is an area of intensive spatial development changes. After World War II the peat bog was used agriculturally, there was exploited peat and it provided materials to produce paint. The proprietorship of Wielkie Błoto changed with the time which was beneficial for inhabitants. Peat exploitation until the 1990s contributed towards the development of Szarów village. Nevertheless the changing political and economic situation of the country also impacted Wielkie Błoto itself. With the beginning of the 1990s most of the inhabitants abandoned agricultural activity, which resulted in shrubs thickets. Since 2011 peat bogs have been included in the areas of Nature 2000. The aim of developing new ways of this area development should be an active protection which will be beneficial for flora and fauna of this area as well as for the inhabitants of Szarów village and its tourists. The area of Wielkie Błoto can be a stimulus to the development of this region.

Słowa kluczowe

PL

ochrona przyrody; Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000; obszary chronione; torfowiska; torfowisko Wielkie Bloto; zagospodarowanie przestrzenne; uwarunkowania spoleczno-ekonomiczne; uwarunkowania gospodarcze; miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

EN

nature protection; European Ecological Network Natura 2000; protected area; peatland; Wielkie Bloto peatland; spatial management; socioeconomic condition; economic condition; local spatial management plan

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2014
• Tom: 13
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.55-67,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Hernik J.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul.Balicka 253c, 30-149 Kraków

autor

Bielak A.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul.Balicka 253c, 30-149 Kraków

autor

Ulman E.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul.Balicka 253c, 30-149 Kraków

autor

Bojar M.

• Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ul.Balicka 253c, 30-149 Kraków

Bibliografia

• Bielak P., 2011. Wokół Wieliczki i Niepołomic: przewodnik turystyczny. Wydaw. Progress Paweł Bielak Łapczyca.
• Kociołek A., 1998. Dzieje Szarowa. Komitet Obchodów 600-lecia Szarowa Szarów.
• Lipka K., Zając E., Zarzycki J., 2006. Kierunek sukcesji roślinnej na terenach poeksploatacyjnych i pożarzyskach na torfowisku niskim Wielkie Błoto w Puszczy Niepołomickiej. Acta Agrophys. 7(2), 433–438.
• Mendelowski S., 2010. Niepołomice. P.U.W. Roksana Krosno.
• Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Kłaj obejmujący miejscowości gminy: Brzezie, Szarów w ich granicach administracyjnych z wyłączeniem terenów objętych Uchwałą Rady Gminy Kłaj nr XII/79/99 z dnia 29.11.1999 r. wraz z ich późniejszymi zmianami.
• Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy Kłaj obejmujący miejscowości gminy: Dąbrowa, Grodkowice, Targowisko w ich granicach administracyjnych z wyłączeniem terenów objętych Uchwałą Rady Gminy Kłaj nr XII/79/99 z dnia 29.11.1999 r. wraz z ich późniejszymi zmianami.
• Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000PLH120080 Torfowisko Wielkie Błoto w województwie małopolskim, 2012, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie Kraków.
• Pasek B., Rachwał J., 2012. Powiat wielicki: przewodnik turystyczny. Oficyna Wydawnicza „Wierchy” Kraków – Wieliczka
• Sroczyński Z.,1997. Żeleńscy. Auditor Warszawa.
• Zinkow J., 2009. Wokół Niepołomic i Puszczy Niepołomickiej. Urząd Gminy i Miasta Niepołomice.

Identyfikatory

DOI

10.15576/ASP.FC/2014.13.3.55