Nadwaga, otyłość a dieta niskoenergetyczna w praktyce lekarza internisty

• Autorzy: Okreglicka K. , Skibniewska M. , Kozlowska A. , Jagielska A.

Warianty tytułu

EN

Overweight, obesity and low calorie diet in general practice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na występowanie nadmiernej masy ciała wpływa wiele czynników. Wśród przyczyn można wymienić czynniki genetyczne, środowiskowe, endokrynologiczne, behawioralne i psychologiczne. Największy wpływ na stan zdrowia mają jednak czynniki środowiskowe: nieprawidłowa dieta opierająca się na przetworzonych produktach, słodkich napojach i nieregularnych posiłkach, mała aktywność fizyczna wywołana długim czasem pracy, dostępnością komputerów, gier i innych niewymagających aktywności rozrywek oraz stres. Chęć szybkiego osiągnięcia prawidłowej masy ciała bardzo często prowadzi do stosowania tak zwanych diet cud, nierzadko jednoskładnikowych, monotonnych, niefizjologicznych, a nawet szkodliwych dla zdrowia, prowadzących często do zaburzeń homeostazy organizmu i zwiększenia masy ciała w krótkim czasie po ich ukończeniu. Praca ma na celu przybliżyć zasady stosowania diet nisko-energetycznych, roli i regularności posiłków, a także podkreślić znaczenie wybranych makro- i mikro- składników pokarmowych oraz napojów przydatnych w prawidłowej redukcji masy ciała. Znajomość oraz promowanie zasad zdrowego żywienia oraz prawidłowej redukcji masy ciała jest niezbędne w praktyce lekarza internisty.

EN

Multiple factors are influencing to the presence of excessive body weight. As the reasons, the genetic, environmental, behavioral, endocrine and psychological factors have been mentioned. The greatest impact on health, however, have lifestyle factors: improper diet based on processed foods, sweet drinks and irregular meals; low physical activity due to long working hours; easy access to computer games and other entertainments, performed without physical effort and stress. The desire of the fast normalization of body weight leads very often to the introduction of the so-called miracle diet, usually single-ingredient foods, monotonous, non-physiological and even harmful for health. These diets are leading often to the homeostasis disorders and increased body weight shortly after their cessation. The aim of the article is bringing the rules for the application of low energy diet, the importance of regular meals, stressing the importance of the selected macro- and micro-nutrients and drinks useful in weight reduction. Knowledge and promotion of the principles of healthy nutrition and weight reduction are necessary in the clinical practice of internal medicine doctors.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; dieta niskoenergetyczna; choroby czlowieka; otylosc; nadwaga; masa ciala; redukcja masy ciala; zywienie racjonalne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2016
• Tom: 43
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.281-295,bibliogr.

Twórcy

autor

Okreglicka K.

• Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul.Oczki 3, 02-007 Warszawa

autor

Skibniewska M.

• Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

autor

Kozlowska A.

• Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

autor

Jagielska A.

• Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

Bibliografia

• 1. World Health Organization: World Health Statistics 2015. Geneva, WHO, 2015, pp 101 - 111. www.who.int/gho/publications/world_health_statistics/2015/en/ (Data dostępu: 01.08.2016).
• 2. Krzysztoszek J., Wierzejska E., Zielińska A.: Obesity. An analysis of epidemiological and prognostic research. Arch. Med. Sci. 2015, 16, 11, (24 - 33).
• 3. Piechota G., Kalinowski P., Krawat I.: Otyłość - epidemia o zasięgu światowym. Nowiny Lekarskie 2008, 77, 2, (158 - 161).
• 4. Męczekalski B., Czyżyk A., Warenik-Szymankiewicz A.: Rola genów w powstawaniu otyłości. Współczesne poglądy, patogeneza, aspekty kliniczne. Endokrynologia. Otyłość i zaburzenia przemiany materii 2008, 5, 1, (27 - 37).
• 5. Albuquerque D., Stice E., Rodriguez-López R. et al: Current review of genetics of human obesity: from molecular mechanisms to an evolutionary perspective. Mol. Genet. Genomics 2015, 290, 4, (1191 - 221).
• 6. Kinalska I., Popławska-Kita A., Tulejko B. et al.: Otyłość a zaburzenia przemiany węglowodanowej. Endokrynol. Otyłość 2006, 2, 3, (94 - 101).
• 7. Alberti K., Zimmet P., Shaw J., Metabolic syndrome - a new world - wide definition. A Consensus Statement from the International Diabetes Federation. Diabet. Med., 2006, 23, (469 - 480).
• 8. World Health Organization. Report of a WHO consultation on obesity. Obesity: preventing and managing the global epidemic. Technical Report Series. Geneva: WHO; 2000. Report No.: 894.
• 9. Benn Y., Webb T., Chang B. et al.: What is the psychological impact of self-weighing? A meta-analysis. Health Psychol. Rev., 2016 10, 2, (187 - 203).
• 10. Pietrzykowska E., Wierusz-Wysocka B.: Psychologiczne aspekty nadwagi, otyłości i odchudzania się. Pol. Merk. Lek., 2008, 24, 143, (472 - 476).
• 11. Williams E., Mesidor M., Winters K., et al.: Overweight and Obesity: Prevalence, Consequences, and Causes of a Growing Public Health Problem. Curr. Obes. Rep., 2015 4, 3, (363 - 70).
• 12. Ding W., Cheung W., Mak R.: Impact of obesity on kidney function and blood pressure in children. World J. Nephrol, 2015, 6, 4, 2, (223 - 9).
• 13. Kannel W., Garrison J., Dannenberg A.: Secular blood pressure trends in normotensive persons: the Framingham Study. Am. Heart J., 1993, 125, (1154 - 1158).
• 14. Chrostowska M., Szyndler A., Polonis K., et al.: Rozpowszechnienie otyłości brzusznej u chorych z nadciśnieniem tętniczym w Polsce konsekwencja zmiany kryteriów diagnostycznych w zaleceniach Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego z 2011 roku. Nadciśn. Tętn., 2011, 15, 3, (155 - 162).
• 15. Field A., Coakley E., Must A., et al.: Impact of overweight on the risk of developing common chronic diseases during a 10-year period. Arch. Intern. Med., 2001, 161, 13, (1581 - 86).
• 16. Sieradzki J.: Otyłość a cukrzyca. Przew. Lek., 2000, 7, (90 - 97).
• 17. Krawczyk M., Ziółkowska A.: Zespół metaboliczny. Cz. 1. Rys historyczny i patomechanizmy. Żyw. Człow. Met., 2011, 38, 5, (955 - 963).
• 18. Ervin R.: Prevalence of metabolic syndrom among adults 20 years of age and over, by sex, age, race and ethnicity, and body mass index: United States 2003 - 2006. National Health Statistic Raport 2009, 5, 13, (1 - 7).
• 19. Zachorowalność i umieralność na choroby układu krążenia a sytuacja demograficzna Polski http://bip.stat.gov.pl/organizacja-statystyki-publicznej/rzadowa-rada-ludnosciowa/publikacje-rzadowej-rady-ludnosciowej/ (data dostępu: 02.08.2016).
• 20. Yumuk V., Tsigos C., Fried M., et al.: Obesity Management Task Force of the European Association for the Study of Obesity. European Guidelines for Obesity Management in Adults. Obes. Facts 2015, 8, 6, (402 - 24).
• 21. Jabłoński E., Heleniak G., Kaźmierczak U.: Leczenie niefarmakologiczne nadciśnienia tętniczego - modyfikacja żywieniowa Część I. Dieta niskokaloryczna w leczeniu nadwagi i otyłości u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Nadciśn. Tętn., 2002, 6, 1, (53 - 60).
• 22. Pupek-Musialik D., Kujawska-Łuczak M., Bogdański R: Otyłość i nadwaga - epidemia XXI wieku. Przew. Lek., 2008, 1, (117 - 23).
• 23. Markiewicz-Zahorska B., Kontrowersje wokół diet. Endokrynol. Otyłość, 2005, 1, 1, (9 - 14).
• 24. Kłosiewicz-Latoszek L., Szostak W. B.: Kontrowersje wokół diet odchudzających. Post. Nauk Med., 2011, 9, (790 - 94).
• 25. Farshchi H., Taylor M., Macdonald I.: Beneficial metabolic effects of regular meal frequency on dietary thermogenesis, insulin sensitivity, and fasting lipid profiles in healthy obese women. Am. J. Clin. Nutr., 2005, 81, 1, (16 - 24).
• 26. Horikawa C., Kodama S., Yachi Y., et al.: Skipping breakfast and prevalence of overweight and obesity in Asian and Pacific regions: A meta-analysis. Prev. Med., 2011, 53, 4 - 5, (260 - 61).
• 27. Respondek W.: Zasady leczenia otyłości. Post. Nauk Med., 2011, 9, (782 - 789).
• 28. Ledikwe J., Blanek H.: Kettel Khan L., et al.: Dietary energy density is associated with energy intake and weight status in US adults. Am. J. Clin. Nutr., 2006, 83, 6, (1362 - 1368).
• 29. Richter C., Skulas-Ray A., Champagne C., et al.: Plant protein and animal proteins: do they differentially affect cardiovascular disease risk? Adv. Nutr., 2015, 13, 6, (712 - 28).
• 30. Leidy H., Clifton P., Astrup A., et al.: The role of protein in weight loss and maintenance. Am. J. Clin. Nutr., 2015, 101(Suppl), (1320S - 9S).
• 31. Sacks F., Bray G., Care V.: Comparison of Weight-Loss Diets with Different Compositions of Fat, Protein and Carbohydrates. N. Engl. J. Med., 2009, 360, 9, (859 - 873).
• 32. Wycherley T., Moran L., Clifton R, et al.: Effects of energy-restricted high-protein, low-fat compared with standard-protein, low-fat diets: a meta-analysis of randomized controlled trials. Am. J. Clin. Nutr., 2012, 96, 6, (1281 - 98).
• 33. Wyka J., Malczyk E., Misiarz M., et al.: Assessment of food intakes for women adopting the high protein Dukan diet. Rocz. Państw. Zakl. Hig., 2015, 66, 2, (137 - 42).
• 34. Gardner C., Kiazand A., Alhassan S., et al.: Comparison of the Atkins, Zone, Ornish, and LEARN diets for change in weight and related risk factors among overweight premenopausal women: the A TO Z Weight Loss Study: a randomized trial. JAMA 2007, 297, 9, (969 - 77).
• 35. Trichopoulou A., Psaltopoulou T., Orfanos R, et al.: Low-carbohydrate-high-protein diet and long-term survival in a general population cohort. Eur. J. Clin. Nutr., 2007, 61, 5, (575 - 81).
• 36. Davies K., Heaney R., Recker R., et al: Calcium Intake and Body Weight. J. Clin. Endokrynol. Metab., 2000, 85, 12, (4635 - 8).
• 37. Torres M., Francischetti E., Genelhu V., et al.: Effect of a high-calcium energy-reduced diet on abdominal obesity and cardiometabolic risk factors in obese Brazilian subjects. Int. J. Clin. Pract., 2010, 64, 8, (1076 - 1083).
• 38. Schrager S.: Dietary calcium intake and obesity. J Am. Board. Fam. Pract., 2005, 18, 3, (205 - 210).
• 39. Jarosz M.: Normy żywienia dla populacji polskiej - nowelizacja. Wyd. IZZ, Warszawa 2012.
• 40. Marckmann P., Grønbaek M.: Fish consumption and coronary heart disease mortality. A systematic review of prospective cohort studies. Eur. J. Clin. Nutr., 1999, 53, 8, (589 - 590).
• 41. Scazzina F., Del Rio D., Benini L., et al.: The effect of breakfasts varying in glycemic index and glycemic load on dietary induced thermogenesis and respiratory quotient. Nutr. Metab. Cardiovasc. Dis., 2011, 21, 2, (121 -125).
• 42. Sackner-Bernstein J., Ranter D., Raul S.: Dietary Intervention for Overweight and Obese Adults: Comparison of Low-Carbohydrate and Low-Fat Diets. A Meta-Analysis. PLoS One. 2015, 20, 10, 10, (e0139817).
• 43. Jeznah-Steinhagen A., Rurzawa J., Czerwonogrodzka-Senczyna A.: Zastosowanie niskokalorycznych substancji słodzących. Pol. Merk. Lek., 2013, 34, (203 - 286).
• 44. American Assiciacion if Cereal Chemist. The definition od dietary fiber. Cereal Food World 2001, http://www.aaccnet.org/initiatives/definitions/documents/dietaryfiber/dfdef.pdf (Data dostępu: 01.08.2016).
• 45. Possition of the American Dietetic Association. Health implications od dietary fiber. J. Am. Diet. Assoc., 2008,120, (1716 - 1731).
• 46. Howarth N., Saltzman E., Roberts S.: Dietary Fiber and Weight Regulation. Nutr. Rev., 2001, 59, 5, (129 - 139).
• 47. Houchins J., Tan S., Campbell W.: Effects of fruit and vegetable, consumed in solid vs beverage forms, on acute and chronic appetitive responses in lean and obese adults. Int. J. Obes., 2012, 10, 1038.
• 48. He R., Hu F., Colditz G., et al.: Changes in intake of fruits and vegetables in relation to risk of obesity and weight gain among middle-aged women. Int. J. Obes., 2004, 28, (1569 - 1574).
• 49. Rleiner S.: Water: an essential but overlooked nutrient. J. Am. Diet. Assoc., 1999, 99, 2, (200 - 206).
• 50. Stookey J., Constant F., Gardner C., et al.: Replacing Sweetened Caloric Beverages with Drinking Water Is Associated with Lower Energy Intake. Obesity, 2007, 15, 12, (3013 - 3022).
• 51. Rit B., Fakhouri T., Park S., et al.: Trends in sugar-sweetened beverage consumption among youth and adults in the United States: 1999 - 2010. Am. J. Clin. Nutr., 2013, 89, 1, (180 - 188).
• 52. Nettleton J., Lutsey L., Wang Y., et al.: Diet Soda Intake and Risk of Incident Metabolic Syndrome and Type 2 Diabetes in the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA). Diabetes Care 2009, 62, 4, (688 - 94).
• 53. Liebman M., Pelican S., Moore S., et al.: Eating behavior, and physical activity-related determinants of high body mass index in rural communities in Wyoming, Montana, and Idaho. Int. J. Obes. Relat. Metab. Disord., 2003, 27, (684 - 692).
• 54. Fowler S., Williams R., Resendez R., et al.: Fueling the obesity epidemic? Artificially sweetened beverages use a long-term weight gain. Obesity 2008, 16, 8, (1894 - 1900).
• 55. Roberts J.: The paradox of artificial sweeteners in managing obesity. Curr. Gastroenterol. Rep., 2015, 17, 1, (423).