Proponowane do objęcia ochroną obiekty przyrody nieożywionej Pasma Policy w Beskidzie Żywieckim

• Autorzy: Franczak P.

Warianty tytułu

EN

Landforms in the Polica Mountain Range in the Beskid Zywiecki Mountains proposed for legal protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę obszarów i obiektów przyrody nieożywionej w Paśmie Policy dotychczas objętych ochroną prawną oraz zaproponowano do objęcia ochroną sześć dalszych obiektów. Trzy spośród nich były już proponowane do objęcia ochroną w 2000 roku – wodospad na Mosornym Potoku, będący jednym z największych w Beskidach, wodospad na Potoku Jaworzyna, który jest jednym z większych wodospadów ześlizgowych, a także Jaskinia Oblica, będąca największa jaskinią Beskidu Żywieckiego. Wystąpiono z propozycją objęcia ochroną prawną odsłonięcia gruboławicowych warstw magurskich w starym kamieniołomie w Zawoi Mosornem, odsłonięcia warstw hieroglifowych na grzbiecie Paluchówka w Paśmie Policy, a także rozległych rowów rozpadlinowych występujących w podszczytowych partiach Okrąglicy

EN

This paper presents the currently protected areas in the Polica Mountain Range, including the Babia Góra National Park and “Prof. Zenon Klemensiewicz Nature Reserve on Polica”. However, there are several other interesting inanimate nature objects in this mountain range, which should be legally protected: a waterfall on the Mosorny Stream – one of the biggest waterfalls in the Beskidy Mts; a waterfall on the Jaworzyna Stream; the Oblica Cave − the biggest cave in the Beskid Żywiecki Mountains and one of the biggest caves in the Polish flysch Carpathians; crevasses on Mt. Okraglica; outcrops of thick-bedded Magura sandstone with numerous hieroglyphs in Zawoja-Mosorne and outcrops of Hieroglyphic layers on the Paluchówka ridge

Słowa kluczowe

PL

Karpaty Zewnetrzne; Beskid Zywiecki; Pasmo Policy; przyroda nieozywiona; obiekty przyrodnicze cenne; pomniki przyrody; stanowiska dokumentacyjne; geologiczne stanowiska dokumentacyjne; ochrona przyrody nieozywionej; propozycje

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2012
• Tom: 68
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.302-308,rys.,fot.,bibiogr.

Twórcy

autor

Franczak P.

• Koło Geografów, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, ul.Gronostajowa 7, 30-387 Kraków

Bibliografia

• Alexandrowicz Z. 1997. Ochrona wodospadów w Karpatach Polskich. Chrońmy Przyr. Ojcz. 35 (4): 39-57.
• Alexandrowicz Z., Urban J., Margielewski W 2000. Chronione i proponowane do ochrony obszary i obiekty. Beskid Wysoki. W: Alexandrowicz Z., Poprawa D. Ochrona georóżnorodności w polskich Karpatach, z mapą chronionych i proponowanych do ochrony obszarów i obiektów przyrody nieożywionej 1: 400 000. PIG, Warszawa: 40-44.
• CRGP 2011. Centralny Rejestr Geostanowisk Polski [http://www.crgp.pl]; dostęp: 1.10.2011 r.
• Denisiuk M. 1999. Godne ochrony potoki pasma Policy jako regionalne korytarze ekologiczne. Chrońmy Przyr. Ojcz. 55 (3): 25-38.
• Franczak P. 2009. Jaskinie. W: Harasimczyk J. (red.). Monografia Skawicy. Faktoria Wyrazu, Skawica-Kraków: 277-284.
• Franczak P. 2011a. Jaskinia Krupowa na Okrąglicy. Jaskinie 62 (1): 7.
• Franczak P. 2011b. Jaskinie Pasma Babiogórskiego. Black Unicorn, Jastrzębie-Zdrój.
• Franczak P., Buczek K. 2011. Jaskinie i schroniska skalne wśród rowów rozpadlinowych na Okrąglicy. Zacisk 27: 10-11.
• Gubała WJ. 2005. Największa jaskinia Beskidu Żywieckiego. Jaskinia Oblica. Zacisk 25: 30.
• Gubała WJ. 2008. Jaskinia Oblica - wciąż największa w Beskidzie Żywieckim. Wierchy 74: 221-222.
• Gubała W.J., Mleczek T. 2005. Jaskinia Oblica. 416 metrów długości. Jaskinie 1 (38): 6.
• Gubała W.J., Mleczek T. 2006a. Chiropterofauna Jaskini Oblica w Beskidzie Żywieckim. Materiały 40. Sympozjum Speologicznego, 31.
• Gubała W.J., Mleczek T. 2006b. Jaskinia Oblica. Jaskinie Beskidzkie 6: 32.
• Kondracki J. 1977. Regiony fizycznogeograficzne Polski. Wyd. UW, Warszawa.
• Książkiewicz M. 1971a. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1: 50 000, arkusz Zawoja.
• Książkiewicz M. 1971b. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski, arkusz Zawoja. Inst. Geol., Warszawa: 31-38.
• Książkiewicz M. 1972. Karpaty. W: Pożaryski W. (red.). Budowa geologiczna Polski. Tom IV: Tektonika, cz. 3. Wyd. Geol., Warszawa.
• Książkiewicz M. 1974a. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1: 50 000, arkusz Sucha Beskidzka.
• Książkiewicz M. 1974b. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski, arkusz Sucha Beskidzka. Inst. Geol., Warszawa: 71-72.
• Makoś K. 2009. Katastrofa lotnicza na Policy. W: Harasimczyk J. (red.). Monografia Skawicy. Faktoria Wyrazu, Skawica-Kraków: 129-132.
• Nowak J. 1973. Rezerwat na Policy im. prof. Zenona Klemensiewicza. Chrońmy Przyr. Ojcz. 29 (2): 65.
• Polish Database 2011. Polish Database of Representative Geosistes Selected for the European Network 2011. [http://www.iop.krakow.pl/geosites]; dostęp: 1.10.2011 r.
• Poprawa D., Rączkowski W. 2000. Zarys budowy geologicznej. Karpaty zewnętrzne (fliszowe). W: Alexandrowicz Z., Poprawa D. (red.). Ochrona georóżnorodności w polskich Karpatach, z mapą chronionych i proponowanych do ochrony obszarów i obiektów przyrody nieożywionej 1: 400 000. PIG, Warszawa: 21-26.