Polonijna turystyka z Niemiec do Polski w okresie międzywojennym XX wieku

• Autorzy: Jurek T.

Warianty tytułu

EN

Tourism of Polish minority from Germany to Poland during the interwar period of the 20th century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule ukazano zarys rozwoju ruchu turystycznego ludności polskiej z Niemiec do Polski w okresie międzywojennym XX wieku. W latach 1918–1939 rozwinęła się specyficzna forma polonijnej turystyki sportowej oraz kolonijnej dzieci i młodzieży polskiej z Niemiec do II Rzeczypospolitej. Największe rozmiary przybrała ona w I połowie lat trzydziestych. Obok turystyki sportowej i kolonijnej istniał również ruch pielgrzymkowy, zwłaszcza do miejsc kultu maryjnego w Polsce. Szczególną rolę odegrały także Polonijne Igrzyska Sportowe, które odbyły się w Warszawie w 1934 roku i stanowiły oryginalną formę powiązań turystyki i sportu, łączyły bowiem przyjazd i zwiedzanie „starej ojczyzny” z czynnym udziałem w pierwszych igrzyskach polonijnych oraz innych zawodach, którym nadano bardzo wysoka rangę. Polonijny ruch turystyczny odegrał w okresie międzywojennym ważną rolę w utrzymaniu tożsamości narodowej i integracji liczącej 1,5 mln osób mniejszości polskiej w Republice Weimarskiej i III Rzeszy.

EN

This article depicts the development of tourism movement among the Polish minority living in Germany in the interwar period of the 20th century. Between 1918 and 1939 the specific forms of sport tourism and summer camps in the Second Republic of Poland became very popular among the Polish youth and children living in Germany, especially in the early thirties. Besides sport tourism and youth summer camps also pilgrimages were very popular, mainly to the sanctuaries of Holy Mary. An import part played the Olympic Games of Polish minority living abroad, that took place in Warsaw in 1934 and connected tourism with sport – the participants could not only visit their homeland but also took part in the sport contest that was very prestigious. The Polish tourism movement played a key role in the integration of almost 1,5 million of Polish people living at that time in Germany.

Słowa kluczowe

PL

wiek XX; okres miedzywojenny; historia; turystyka; Polska; Niemcy; ruch turystyczny; sport; turystyka sportowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2014
• Tom: 13
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.55-69,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jurek T.

• Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej w Gorzowie Wielkopolskim, Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Gorzów Wielkopolski

Bibliografia

• A. Źródła
• I. Źródła archiwalne
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie
• Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie
• Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Opolu
• Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Kwidzynie
• Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Szczecinie
• Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie
• Światowy Związek Polaków z Zagranicy
• Archiwum Państwowe w Katowicach
• Polskie Gimnazjum w Bytomiu
• Archiwum Państwowe w Opolu
• Nadprezydium w Opolu
• Rejencja w Opolu
• Archiwum Państwowe w Poznaniu
• Polski Związek Zachodni
• Archiwum Państwowe we Wrocławiu
• Rejencja w Opolu
• Bundesarchiv Berlin
• Deutsche Stiftung
• II. Prasa
• „Dziennik Berliński” 1927
• „Dziennik Poznański” 1936
• „Gazeta Mazurska” 1929
• „Gazeta Olsztyńska” 1919, 1924, 1932, 1934, 1936, 1938, 1939
• „Gazeta Polska” 1920
• „Kurier Codzienny” 1936
• „Mazur” 1920
• „Mazurski Przyjaciel Ludu” 1924
• ,,Młody Polak w Niemczech” 1933
• „Nowy Kurier” 1936
• „Polacy Zagranicą” 1931, 1935
• „Polak w Niemczech” 1938
• „Sport i Wychowanie Fizyczne” 1937
• „Strażnica Zachodnia” 1923, 1928, 1929
• „Życie Młodzieży” 1929
• B. Literatura
• Jurek T., Polonijna kultura fizyczna w Niemczech (1918–1939), Warszawa 2013.
• Jurek T., Kultura fizyczna mniejszości niemieckiej w Polsce w latach 1918–1939, Gorzów Wlkp. – Poznań 2002.
• H. Kapiszewski, Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech, Warszawa 1969.
• Kubiak S., Wspomnienia. Pół wieku pracy społecznej wśród Polonii westfalskiej, Essen 1980.
• Marczewski J. (red.), Związek Polaków w Niemczech w latach 1922–1982, Warszawa 1987.
• Masnyk M., Zofii Kossak kulisy podróży po Śląsku Opolskim, [w:] A. Czubiński, P. Okulewicz, T. Schramm (red.), Problemy narodowościowe Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX wieku, Poznań 2002.
• Woltmann B., Polska kultura fizyczna na wschodnim pograniczu niemieckim (1919–1939), „Monografie AWF w Poznaniu”, nr 125, Poznań 1980.
• Wrzesiński W., Polski ruch narodowy w Niemczech w latach 1922–1939, Toruń 2005.
• Zientara-Malewska M., Śladami twardej drogi, Warszawa 1966.
• Zientara-Malewska M., Złotowszczyzna, Łódź 1971.

Identyfikatory

DOI

10.16926/kf.2014.13.04