EN
Coccidiosis continues to be one of the most serious diseases in poultry breeding, causing major economic losses in this industry. Many trials are conducted to prevent and control this disease. However, only a few medications are approved for use in the prevention and treatment of coccidiosis. Ionophore coccidiostats (e.g. salinomycin and narasin) act by altering the transmembrane movement of monovalent or divalent ions (Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Rb+, Cs+), resulting in altered ionic gradients and disturbed physiological processes in coccidia. In broiler and turkey breeding, these agents are used for nearly the whole fattening period. Ionophore coccidiostats have a narrow safety margin. Their toxicity is probably due to a disturbed ion balance or to oxidative damage. Although ionophore coccidiostats are considered to be relatively safe for target animals, there are numerous reports of poisoning cases caused by these medications in birds. This paper summarizes the current state of knowledge on the toxicity of salinomycin and narasin in turkeys. It reviews the data concerning the symptoms, mortality rate and possible causes of poisoning with these agents. Moreover, the paper discusses the legal regulations regarding the use of these drugs in poultry.
PL
Kokcydioza jest nadal uznawana za jedną z najważniejszych chorób w hodowli drobiu, stanowiąc główną przyczynę strat ekonomicznych w przemyśle drobiarskim. Podejmuje się wiele działań na rzecz zapobiegania i kontroli tej choroby. Do profilaktyki i terapii kokcydiozy zatwierdzono tylko kilka leków. Mechanizm działania kokcydiostatyków jonoforowych (np. salinomycyny i narazyny) jest związany z zakłóceniem transbłonowego transportu monowalentnych i dwuwalentnych jonów (Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Rb+, Cs+), prowadzącym do zmiany gradientu jonowego i wtórnego zaburzenia procesów fizjologicznych u kokcydiów. U brojlerów i indyków leki te podawane są przez prawie cały okres tuczu. Kokcydiostatyki jonoforowe mają wąski margines bezpieczeństwa. Ich toksyczność jest związana z zaburzeniem równowagi jonowej lub uszkodzeniami oksydacyjnymi. Chociaż kokcydiostatyki jonoforowe są uznawane za stosunkowo bezpieczne dla zwierząt docelowych, w literaturze można znaleźć liczne doniesienia na temat zatruć tymi lekami u ptaków. W artykule przedstawiano bieżący stan wiedzy na temat toksyczności salinomycyny i narazyny u indyków, a także dane dotyczące objawów, upadków i możliwych przyczyn zatruć wywołanych tymi lekami. Omawiano również regulacje prawne w zakresie ich stosowania.