Ocena zdrowotności igieł sosny błotnej (Pinus × rhaetica) w Parku Narodowym Gór Stołowych

• Autorzy: Patejuk K. , Pusz W.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the health status of peat-bog pine (Pinus × rhaetica) needles in Gory Stolowe National Park

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Pinus × rhaetica is holoarctic species, which represents mixed morphological features from both P. uncinata and P. mugo. It is a typical species living in peat−bogs in highlands and it is endangered by drainage and the decline of its natural area. By now, the greatest population of peat−bog pine is living in the Wielkie Torfowisko Batorowskie peat−bog, but its health condition is alarming. In Poland P. × rhaetica is placed on the red list of plants and fungi as an endangered species, with a high risk of extinction in the wild. In order to preserve the genetic potential of the population, the national park has taken active protective measures, establishing a conservative nursery. The aim of this study was to determine the potential role of fungi growing on needles of peat−bog pine in health condition. The study was carried out in three conservative pine nurseries in the Góry Stołowe National Park (SW Poland). Needles and dead wood of peat−bog pine were collected in July 2016. Material was decontaminated in 1% surfactant solution of sodium hypochlorite. The next step was the liner of about 0.5 cm pieces of needles of 6 Petri dishes with solidified, acidified PDA medium (agar−potato glucose). The dominant microscopic fungi inhabiting needles are Lophodermium pinastri, isolated from all of the plots, and Truncatella hartigii, which was observed only on Wielkie Torfowisko Batorowskie peat−bog (tab. 1). A much greater diversity of species of fungi characterized that peat−bog (tab. 2).

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; parki narodowe; Park Narodowy Gor Stolowych; Wielkie Torfowisko Batorowskie; szkolki lesne; szkolki zachowawcze; drzewa lesne; sosna blotna; Pinus x rhaetica; igly sosny; ocena zdrowotnosci; choroby aparatu asymilacyjnego

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 10
• Opis fizyczny: s.861-869,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Patejuk K.

• Zakład Fitopatologii i Mykologii, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24a, 50-363 Wrocław

autor

Pusz W.

• Zakład Fitopatologii i Mykologii, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24a, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• Boratyńska K. 2004. Relacje taksonomiczne między sosnami z kompleksu Pinus mugo (Pinaceae) na podstawie cech igieł. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica 11: 235-255.
• Boratyńska K., Boratyński A., Lewandowski A. 2003. Morphology of Pinus uliginosa (Pineceae) needles from populations exposed to and isolated from the direct influence of Pinus sylvestris. Botanical Journal of Linnean Society 142: 83-91.
• Boratyńska K., Jasińska A. K., Marcysiak K., Sobierajska K. 2011. Pinus uliginosa from Czarne Bagno peat-bog (Sudetes) compared morphologically to related Pinus species. Dendrobiology 65: 17-28.
• Boratyński A. 1994. Protected and deserving protection trees and shrubs from the Polish part of Sudety Mts. with its prealps. Pinus mugo TURRA and Pinus uliginosa NEUMANN. Arboretum Kórnickie 39: 63-85.
• Burdekin D. A., Phillips D. H. 1992. Diseases of Forest and Ornamental Trees. Palgrave Macmillan UK: 156-185.
• Chlebicki A. 2004. Ucieczka przed pasożytami i dryf symbiotyczny – czynna i bierna utrata symbiontów w populacji żywiciela. Kosmos – Problemy Nauk Biologicznych 53 (1): 33-38.
• Chlebicki A. 2015. Biofilmy występują powszechnie w przyrodzie. Kosmos 64: 337-345.
• Chlebicki A., Olejniczak P. 2007. Symbiotic drift as a consequence of declining host populations. Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica 49 (1): 89-93.
• Christensen K. I. 1987. Taxonomic revision of the Pinus mugo complex and P. ×rhaetica (P. mugo × sylvestris). Nord. J. Bot. 7 (4): 383-408.
• Danielewicz W., Zieliński J. 2000. Ochrona sosny błotnej Pinus uliginosa A.Neumann na terenie Borów Dolnośląskich. Przegląd Przyrodniczy 11 (2-3): 113-124.
• Faliński J. B., Mułenko W. [red.]. 1992. Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. Check1list of cryptogamous and seminal plant species recorded during the period 198711991 on the permanent plot V1100 (Project CRYPTO 1). Phytocoenosis 4 (N.S.), Archivum Geobotanicum 3: 1-48.
• Faliński J. B., Mułenko W. [red.]. 1995a. Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. General problems and taxonomic groups analysis. (Project CRYPTO 2). Phytocoenosis 7 (N.S.), Archivum Geobotanicum 4: 11-176.
• Faliński J. B., Mułenko W. [red.]. 1995b. Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. General problems and taxonomic groups analysis. (Project CRYPTO 4). Phytocoenosis 8 (N.S.), Supplementum Cartographiae Geobotanicae 7: 11-522.
• Faliński J. B., Mułenko W. [red.]. 1996. Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. General problems and taxonomic groups analysis. (Project CRYPTO 3). Phytocoenosis 8 (N.S.), Archivum Geobotanicum 6: 11-224.
• Faliński J. B., Mułenko W. [red.]. 1997. Cryptogamous plants in the forest communities of Białowieża National Park. Ecological Atlas. (Project CRYPTO4). Phytocoenosis 9 (N.S.). Supplementum Cartographiae Geobotanicae 7: 1-522.
• Gołąb Z. 1999. Pinus uliginosa Neumann in Wielkie Torfowisko Batorowskie (The Great Batorowskie Peatbog) in the Stołowe mountains. Szczeliniec 3: 41-48.
• Grzegorczyk M., Szalewicz A., Żarowska B., Połomska X., Wątorek W., Wojtatowicz M. 2015. Drobnoustroje w biologicznej ochronie roślin przed chorobami grzybowymi. Acta Sci. Pol. Biotechnol.: 14 (2): 19-42.
• Guba E. F. 1961. Monograph of Monochaetia and Pestalotia. Cambridge.
• Ivanová H. 2016. Comparison of the fungi Pestalotiopsis funerea (Desm.) Steyaert and Truncatella hartigii (Tubeuf) Steyaert isolated from some species of the genus Pinus L. in morphological characteristics of conidia and appendages. Journal of Forest Science 62 (6): 279-284.
• Karadzič D., Milijaševič T. 2008. The most important parasitic and saprophytic fungi in Austrian pine and Scots pine plantations in Serbia. Bulletin of the Faculty of Forestry 97: 147-170.
• Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A. 2015. Ochrona drzew i krzewów iglastych. Plantpress, Kraków.
• Mańka K. 2005. Fitopatologia leśna: podręcznik dla studentów wydziałów leśnych akademii rolniczych. PWRiL, War-szawa.
• Marcysiak K., Boratyńska K., Mazur M. 2003. Variability of Pinus uliginosa cones from the peat-bog in Węgliniec. Dendrobiology 49: 43-47.
• Minter D. W. 1981. Lophodermium on pines. Mycol Pap 147: 1-54.
• Neumann C. 1837. Über eine auf den Seefeldern bei Reinerz u. einigen ähnlichen Gebirgsmooren der königl. Oberförsterei Karlsberg in der Graftschaft Glatz vorkommende noch unbeschrieben Form der Gattung Pinus. Jahresber. Schlesische Gesellschaft für Vaterländische Kultur 11: 52-57.
• Patejuk K. 2017. Płaskosz pędowy żurawiny Exobasidium oxycocci Rostr. ex Shear – nowy gatunek dla Sudetów. Przyroda Sudetów 20: 109-112.
• Pitt J. I., Hocking A. D. 1997. Fungi and Food Spoilage. Blackie Academic and Professional. London, New York.
• Pitt J. I., Hocking A. D. 2009. Fungi and food spoilage. New York, Springer, USA.
• Polok K., Zwijacz-Kozica T., Zielinski R. 2016. Weryfikacja pochodzenia drzewiastych form kosodrzewiny na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego na podstawie polimorfizmu miejsc insercji transpozonów. Sylwan 160 (7): 573-581.
• Prus-Głowacki W., Bujas E., Ratyńska H. 1998. Taxonomic position of Pinus uliginosa Neumann as related to other taxa of Pinus mugo complex. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 67: 269-274.
• Prus-Głowacki W., Szweykowski J. 1979. Studies on antigenic differences in needle proteins of Pinus sylvestris L., P. mugo Turra, P. uliginosa Neumann and P. nigra Arnold. Acta Soc. Bot. Pol. 48: 217-238.
• Pusz W., Kita W. 2014. Ocena zdrowotności igieł kosodrzewiny (Pinus mugo Turra) w Karkonoskim Parku Narodowym. Opera Corcontica 51: 41-48.
• Pusz W., Kroczek M., Kaczmarek A. 2016. Zasiedlenie przez grzyby mikroskopowe nasion rzadkich i zagrożonych gatunków roślin uprawianych w hodowli zachowawczej w Żywym Banku Genów w Jagniątkowie. Progress in Plant Protection 56: 34-41.
• Raj M., Kozioł C. [red.]. 2016. Ochrona ex situ jarzębu brekinii oraz cisa pospolitego. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Miłków.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. 2014. Dz. U., poz. 1409.
• Stark L. 1936. Zur Geschlichte der Moor Und Walder Schliesens in postglazialer Zeit. Botanische Jahrbucher 67: 494--640.
• Staszkiewicz J. 1993. Pinus×rhaetica Brügger – sosna drzewokosa. W: Zarzycki K., Kaźmierczakowa R. [red.]. Polska Czerwona Księga Roślin. Inst. Bot. im. W. Szafera, Kraków. 38-39.
• Staszkiewicz J. 2014. Pinus×rhaetica Brügger – sosna drzewokosa. W: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. [red.]. Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. Bot. im. W. Szafera, Kraków. 76-78.
• Staszkiewicz J., Tyszkiewicz M. 1972. Zmienność naturalnych mieszańców Pinus sylvestris L × P. mugo Turra (P. ×rotundata Link.) w południowo-zachodniej Polsce oraz na wybranych stanowiskach Czech i Moraw. Fragmenta Floristica et Geobotanica 18: 173-191.
• Staszkiewicz J., Tyszkiewicz M. 1976. Zmienność populacyjna i osobnicza szyszek kosodrzewiny (Pinus mugo Turra) ze szczególnym uwzględnieniem materiałów z Karpat. Fragmenta Floristica et Geobotanica 22: 19-29.
• Szweykowski J. 1969. The variability of P. mugo Turra in Poland. Bulletin de la Societe des Amis des Aciences et des Lettres de Poznań 10: 39-54.
• Terhonen E., Marco T., Sun H., Jalkanen R., Kasanen R., Vuorinen M., Asiegbu F. 2011. The effect of latitude, season and needle-age on the mycota of Scots pine (Pinus sylvestris) in Finland. Silva Fennica 45 (3): 301-317.
• Vujanovic V., St-Arnaud M., Neumann P. J. 2000. Susceptibility of cones and seeds to fungal infection in a pine (Pinus spp.) collection. Forest Pathology 30: 305-320.
• Wachowiak W., Prus-Głowacki W. 2009. Different patterns of genetic structure of relict and isolated populations of endangered peat-bog pine (Pinus uliginosa Neumann). Journal of Applied Genetics 50: 329-339.
• Watanabe T. 2011. Pictorial atlas of soil and seed fungi: morphologies of cultured fungi and key to species. CRC Press, USA.
• Wilson M. 1925. The Phomopsis disease of conifers. Forestry Commission Bulletin 6: 1-34.