The development of Betula pendula Roth. seedlings and their usefulness for reclamation of a zinc smelter dump

• Autorzy: Franiel I.

Warianty tytułu

PL

Rozwój siewek brzozy brodawkowatej na hałdzie poflotacyjnej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The present paper shows the results of research whose aim was to establish the degree of the sensitivity of Betula pendula Roth seedlings to the adverse conditions of the zinc smelter sludge-silt waste. For the pot cultures post-floatation sludge-silt waste was brought to the laboratory and placed in pots (17 cm in top diameter). In the experiment the following soil variants were used: I - sludge-silt waste II - sludge-silt waste mixed with peat III - sludge-silt waste covered with 2.5 cm layer of garden soil IV - garden soil as a control type The seeds of Betula pendula trees growing on the post-floatation sludge-silt waste grounds had been collected in the vicinity of the dump. Additionally, seeds of birch from non-polluted region (Mirów) were used as a control group. In the experiment, the soil variants were used in three replicates and each pot received 25 seeds. At the end of experiment, the seedlings were counted and the shoot height and root length were measured. Significant differences exist between zinc heap and Mirów regions in pollen vitality and seed germination capacity. The experiment showed positive results for seedlings from zinc dump seeds growing on the variant II of soil and for seedlings from Mirów seeds growing on variants III and IV of soil.

PL

Działalność przemysłowa stanowi największe, a zarazem najuciążliwsze źródło powstawania odpadów. Rekultywacja zwałowisk pocynkowych ze względu na ich toksyczność jest trudna i bardzo kosztowna. Pierwszym krokiem w zabiegach rekultywacyjnych jest zapoczątkowanie na zwałach procesów glebotwórczych. Można je przyspieszyć przez dodanie materii organicznej i odpowiednie nawożenie mineralne. Do badań wybrano brzozę brodawkowatą, gatunek o szerokiej skali ekologicznej przystosowującą tereny niezalesione do zasiedlenia przez inne gatunki. W celu założenia doświadczenia wazonowego do laboratorium Katedry Ekologii sprowadzono odpady z hałdy poflotacyjnej. Doświadczenie obejmowało 24 doniczek i przygotowano następujące warianty podłoża: I wariant - podłoże z hałdy poflotacyjnej, II wariant - podłoże z hałdy poflotacyjnej z domieszką torfu, III wariant - podłoże z hałdy poflotacyjnej przykryte 2,5 cm warstwą gleby ogrodniczej IV wariant - kontrolny z ziemią inspektową. Do wysiewu użyto nasion zebranych z 10 drzew rosnących na hałdzie pofiltacyjnej oraz z 10 drzew rosnących w Mirowie (nasiona te potraktowano jako materiał porównawczy). Do doniczek o średnicy 17 cm na każdym wariancie podłoża wysiano w trzech powtórzeniach po 25 nasion. Na początku sezonu wegetacyjnego sprawdzono żywotność pyłku, a przed wysiewem nasion poddano je ocenie wartości siewnej. Przy likwidacji doświadczenia pod koniec sezonu wegetacyjnego siewki policzono i zmierzono ich wysokość oraz długość systemu korzeniowego. Stwierdzono statystycznie istotne różnice pomiędzy hałdą poflotacyjną, a Mirowem pod względem żywotności pyłku i zdolności kiełkowania nasion. Wykonane doświadczenie potwierdza dobry rozwój siewek pochodzących z nasion z hałdy poflotacyjnej wysianych na II wariancie podłoża i z Mirowa wysianych na podłożach w wariantach III i IV.

Słowa kluczowe

EN

plant development; Betula pendula; seedling; usefulness; reclamation; zinc; zinc smelter; dump

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 481
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.295-301,fig.,ref.

Twórcy

autor

Franiel I.

• Ecology Department, University of Silesia, Bankowa 9, 40-007 Katowice, Poland

Bibliografia

• Franiel I.1999. Biologia rozwoju oraz możliwości adaptacyjne brzozy brodawkowatej w warunkach zróżnicowanej antropopresji. Praca doktorska. Uniwersytet Śląski. Katowice (maszynopis): 108 ss.
• Gasidło K., Gorgon J. 1999. Modelowe przekształcenia terenów poprzemysłowych i zdegradowanych, w: Zarządzanie zrównoważonym rozwojem aglomeracji katowickiej. Katowice: 173 ss.
• Harabin Z., Wrona A. 2000. Zadrzewianie i zalesianie zwałowisk odpadów górnictwa węgla kamiennego możliwości a praktyczne efekty. Tereny zdegradowane - możliwości ich rekultywacji. Seria Nauka - Gospodarce. AR Szczecin: 91-103.
• Houle G. 1992. The reproductive ecology of Abies balsamea, Acer saccharinum, Betula alleghaniensis in the Tantare. Ecological Reserve, Quebec. J. Ecol. 80: 611-623.
• Krebs Ch J. 1996. Ekologia. PWN Warszawa: 735 ss.
• Patrzałek A. 1990. Rekultywacja i zagospodarowanie nieużytków poprzemysłowych w województwie katowickim. Przegląd Geodezyjny 12: 22-23.
• Projekt techniczny rekultywacji przejściowej zwałowiska nr 44 odpadów pohutniczych ZM „Silesia" w Katowicach 1988. Maszynopis: 6.
• Suszka В., Muller C., Bonnet-Masimbert M. 2000. Nasiona leśnych drzew liściastych. Od zbioru do siewu. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa - Poznań: 308 ss.
• Zaufał T. 2000. Flowering biology of Vaccinium myrtillus and Vaccinium vitis-idaea in the industrially polluted environment. Acta Biologica Silesiana 34(51): 64-81.