Jakość surowca sosnowego pochodzącego z terenów rekultywowanych dla leśnictwa na przykładzie zwałowiska odpadów po wydobyciu siarki w Piasecznie

• Autorzy: Pajak K. , Michalec K. , Wasik R. , Koscielny M.

Warianty tytułu

EN

Quality of Scots pine wood on the lands reclaimed for forestry - spoil heap after the exploitation of sulphur in Piaseczno case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The research was conducted on the external spoil heap of the 'Piaseczno' Sulphur Mine (southern Poland). This paper aimed to determine the quality of wood in 40−year−old Scots pine trees planted onto the external spoil heap of the mine, in the scope of forest reclamation, depending on the soil substrate and employed reclamation treatments. The investigations were carried out at one−are circular trial plots. A total number of 17 study plots was established, located on: Quaternary loose sands (PL), mixed Quaternary sands and Tertiary Krakowieckie clays (PI), and mixed Quaternary sands and Tertiary clays after an intense initial fertilisation (PIN). Measurements performed at the study plots included determination of diameter at breast height of every tree with a diameter ≥7 cm and height of every tree. We classified the wood of standing trees, including a specification of class or quality and dimension group of the butt−end part of the trunk, identifying types and variants of defects that determined the results of quality classification of raw wood. We found significant differences in trees dimensions between soil substrates. No significant difference was found for fertilised substrates, therefore it may be assumed that fertilising of more fertile soils was an unnecessary treatment. The quality of pine wood was mostly affected by knots and curvatures. An impact of knots on the results of wood classification increased with fertility of soil substrate. With regard to curvatures, the opposite trend was recorded. The frequency of occurrence of the above−mentioned defects was determined not only by the habitat type, but also by the manner of forest management. To reduce the frequency of occurrence of the defects in question in the reclaimed areas, an appropriate closure of stands should be maintained and adequate tending treatments should be performed competently and skilfully, as this is done in commercial stands.

Słowa kluczowe

PL

tereny przemyslowe; Kopalnia Siarki Piaseczno; zwalowiska odpadow; zwalowiska zewnetrzne; rekultywacja lesna; drzewa lesne; sosna zwyczajna; Pinus sylvestris; drewno sosnowe; jakosc drewna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2016
• Tom: 160
• Numer: 04
• Opis fizyczny: s.284-291,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pajak K.

• Zakład Ekologii Lasu i Rekultywacji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Michalec K.

• Zakład Użytkowania Lasu i Drewna, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Wasik R.

• Zakład Użytkowania Lasu i Drewna, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Koscielny M.

• Zakład Ekologii Lasu i Rekultywacji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

Bibliografia

• Barszcz A. 1989. Analiza częstotliwości występowania wad drewna iglastego na pniu jako uzupełnienie oceny jakości bazy surowcowej. Sylwan 133 (3): 31-38.
• Bembenek M., Karaszewski Z., Kondracki K., Łacka A., Mederski P. S., Skorupski M., Strzeliński P., Sułkowski S., Węgiel A. 2014. Value of merchantable timber in Scots pine stands of different densities. Drewno. Pr. Nauk. Donies. Komunik. 192 (57): 133-142.
• Bender J., Gilewska M. 1995. Rekultywacja leśna przemysłowych nieużytków. Mat. konf. „Las, drewno, ekologia ‘95”, Wielkop. Fund. Nauk. im. T. Perkitnego, Poznań. 7-15.
• Czuraj M. 1991. Tablice miąższości kłód odziomkowych i drzew stojących. PWRiL, Warszawa.
• Dardziński A. 2012. Krzywizna drewna sosny. Las Polski 22: 26-27.
• Garber S. M., Maguire D. A. 2005. Vertical trends in maximum branch diameter in two mixed-species spacing trials in the central Oregon Cascades. Canadian Journal of Forest Research 35 (2): 295-307.
• Greszta J. 1976. Rekultywacja leśna gruntów przekształconych. Mat. konf. „Problemy ochrony i rekultywacji powierzchni ziemi w Polsce”. Sandomierz – Puławy. 274-287.
• Jelonek T., Pazdrowski W., Tomczak A., Szaban J. 2008. The effect of social position of a tree in the stand and site on wood quality of Scots pine (Pinus sylvestris L.). EJPAU 11 (2).
• Krzaklewski W. 1988. Leśna rekultywacja i biologiczne zagospodarowanie nieużytków poprzemysłowych. Wyd. AR, Kraków.
• Krzaklewski W. 1990. Analiza działalności rekultywacyjnej na terenach pogórniczych w głównych gałęziach przemysłu wydobywczego w Polsce. Wyd. SGGW-AR Warszawa.
• Krzaklewski W. 2001. Rekultywacja obszarów pogórniczych i poprzemysłowych. TBPŚ „Geosfera”, Kraków. 85-104.
• Kuznetsova T., Mandre M., Klőšeiko J., Pärn. 2010. A comparison of the growth of Scots pine (Pinus sylvestris L.) in a reclaimed oil shale post-mining area and in a Calluna site in Estonia. Environ Monit Assess 166: 257-265.
• Leśnictwo. 2014. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Mocek A., Rząsa S., Owczarzak W. 1998. Ocena wpływu odkrywki węgla brunatnego Władysławów na degradację produktywności gleb wsi Rusocice. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 460: 639-651.
• Obmiński Z. 1970. Zarys ekologii. W: Białobok S. [red.]. Sosna zwyczajna Pinus silvestris L. Nasze drzewa leśne. Monografie popularnonaukowe. Tom I. PWN, Warszawa – Poznań.
• Pająk M., Forgiel M., Krzaklewski W. 2004. Growth of trees used in reforestation of a northern slope of the external spoil bank of the „Bełchatów” Brown Coal Mine. EJPAU 7 (2).
• Pawłowski S., Pawłowska K., Kubica B. 1965. Kopalnia siarki w Piasecznie. Przewodnik XXXVIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego.
• Pietrzykowski M. 2005. Charakterystyka wybranych cech roślinności drzewiastej na terenach rekultywowanych oraz na powierzchniach pozostawionych procesowi sukcesji na przykładzie powierzchni badawczych na wyrobisku kopalni piasku „Szczakowa”. Acta Agr. Silv. ser. Silv. 43: 1-26.
• Pietrzykowski M. 2006. Właściwości gleb powstających na rekultywowanych i pozostawionych sukcesji terenach wyrobiska po eksploatacji piasków podsadzkowych. Roczniki Gleboznawcze 57 (3/4): 97-105.
• Pietrzykowski M. 2008. Macronutrient accumulation and relationships in a Scots pine (Pinus sylvestris L.) ecosystem on reclaimed opencast lignite mine spoil heaps in central Poland. Procedings of 25th Annual Meeting of American Society of Mining and Reclamation (ASMR) and 10th International Affiliation of Land Reclamationists (IALR), ‘New Opportunities to Apply Our Science’, Richmond, Virginia, USA. 856-877.
• Pietrzykowski M., Socha J. 2011. An estimation of Scots pine (Pinus sylvestris L.) ecosystem productivity on reclaimed post-mining sites in Poland (central Europe) using of allometric equations. Ecol. Eng. 37: 381-386.
• Pietrzykowski M., Socha J., van Doorn N. S. 2014. Scots pine (Pinus sylvestris L.) site index in relation to physico-chemical and biological properties in reclaimed mine soils. New Forests. DOI; 10.1007/s11056-014-9459-z.
• PN-91/D-95018. 1993. Drewno średniowymiarowe. Wyd. Normalizacyjne, Warszawa.
• Rodrigue J. A., Burger J. A., Oderwald R. G. 2002. Forest productivity and commercial value of pre-law reclaimed mined land in the Eastern United States. Northern Journal of Applied Forestry 19 (3): 106-114.
• Rząsa S., Mocek A., Owczarzak W. 2000. Podatność gleb na kopalnianą degradację odwodnieniową w aspekcie merytorycznym i formalnym. Rocz. AR, Poznań 317: 225-239.
• Suchecki K. 1947. Hodowla lasu i produkcja drzew w lesie oraz na glebach nieleśnych. Exlibris, Warszawa.
• Tomczak A., Pazdrowski W., Jelonek T., Grzywiński W. 2009. Jakość drewna sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.). Część II. Naturalne warunki (czynniki) produkcji i ich rola w kształtowaniu jakości drewna. Sylwan 153 (7): 435-441.
• Torbert J. L., Burger J. A., Daniels W. L. 1990. Pine growth variation associated with overburden rock type on a reclaimed surface mine in Virginia. J. Environ Quality 19: 88-92.
• Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 roku. 1995. Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 3.
• Warunki techniczne – Drewno wielkowymiarowe iglaste. 2002. Załącznik nr 1 do zarządzenia DGLP, Warszawa.
• Węgorek T. 2003. Zmiany niektórych właściwości materiału ziemnego i rozwój fitocenoz na zwałowisku zewnętrznym kopalni siarki w wyniku leśnej rekultywacji docelowej. Rozprawy Naukowe AR w Lublinie 275.
• Zielony R., Kliczkowska A. 2012. Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. CILP, Warszawa.
• Ziemnicki S., Fijałkowski D., Repelewska-Pękalowa J., Węgorek T. 1980. Rekultywacja zwału kopalni odkryw-kowej (na przykładzie Piaseczna). PWN, Warszawa.